Torres del Paine
Chilijska Przygoda w Nieziemskiej Patagonii

Mówiąc Chile – myślimy Patagonia! Jak jest w Patagonii? Jest pięknie! Jest przyjemnie chłodno, a wiatr wieje niemiłosiernie mocno. Księżyc porusza się w drugą stronę i do pełni bieży również odwrotnie niż na naszej półkuli. A do tego niesamowicie rozgwieżdżone niebo, które wygląda zupełnie inaczej! To tu znajduje się Park Narodowy Torres del Paine, którego wizytówką są strzeliste wieże skąpane porannym słońcem, stojące w otoczeniu lazurowych jezior. Zapraszamy, a jeśli wybieracie się do Chile polecamy dodatkowo garść Informacji Praktycznych.

Jak Dostać się do Torres del Paine

Aby dotrzeć do Torres del Paine, z Santiago de Chile czeka Was jeszcze 5 godzin lotu na południe, w malowniczej scenerii oceanu, andyjskich szczytów oraz wulkanów (Warto zająć miejsca z lewej strony maszyny). Nasz samolot relacji Santiago de Chile – Puerto Natales wylądował o 14 i była to już zbyt późna godzina, aby ruszyć w stronę Torres Del Paine. Wszystkie autobusy do Parku odjeżdżają rano, wymuszając pierwszy nocleg w mieście. Dlatego też nie pozostało nic innego niż zwiedzanie miasteczka i zakupy na trekking. Transport z lotniska do miasta działa bardzo sprawnie, do wyboru macie busy i taksówki.

Taksówka już dla 2 osób wychodziła taniej: 4000 CLP (~20pln) /os bus, 6000 CLP (~30pln) taksówka. Busy i taksówki rozwożą ludzi bezpośrednio do miejsc zakwaterowania.  Kolejnym lotniskiem położonym w sąsiedztwie Torres del Paine jest Punta Arenas – baza wypadowa na Ziemię Ognistą. Z Punta Arenas należy wziąć autobus do Puerto Natales (7000 CLP (~35pln), 3:15 godz). Chyba ostatnią opcją jest dolot do El Calafate w Argentynie, jednak tutaj logistyka jest już odrobinę trudniejsza i jej nie zgłębialiśmy.

Torres del Paine
Patagonia lotnisko (1)
Torres del Paine

Puerto Natales – Noclegi i Życie w Mieście

Puerto Natales jest małym miasteczkiem będącym bazą wypadową do perły Patagonii – Parku Narodowego Torres del Paine. Patagonia jest bardzo popularnym miejscem, co też przekłada się na ceny noclegów, które nie należą do najtańszych. Przykładowo, za pokój 2-osobowy, w sezonie (2017) płaciliśmy 34-40 USD i nic tańszego nie było. W Puerto Natales jest sporo dobrze wyposażonych sklepów turystycznych, w których można kupić dosłownie wszystko. Zalecamy jednak zabranie sprzętu z Polski, gdyż ceny zabijają. Większość hosteli ma też swoje mini-wypożyczalnie, ale z wątpliwą jakością sprzętu. Niezbędną rzeczą, którą w swoim ekwipunku powinien mieć każdy, a o której często zapominamy to: okulary przeciwsłoneczne i krem z filtrem UV. Promieniowanie słoneczne jest tu bardzo intensywne i naprawdę, po kilkunastu minutach w Słońcu, zaczynają boleć oczy. 

Torres-del-Paine-4-1

Kilka dolarów warto wymienić na lotnisku w Santiago, aby mieć jakieś drobne, a resztę pieniędzy można już śmiało w Puerto Natales. W mieście jest kilka kantorów, z kursami lepszymi niż na lotnisku w stolicy. Jest również supermarket z szerokim wyborem owoców, warzyw, nabiału i wina. Jednak zrobienie w nim zakupów bywa czasem to nie lada wyzwaniem, w związku z masakrycznymi kolejkami. Sklep ten nie jest jedynym, bo są też małe sklepiki, jednakże market wygrywa dzięki cenom i zaopatrzeniu. Puerto Natales jest miastem szczęśliwych psów, są one wszędzie, najczęściej nie bezpańskie. Tak jak Chilijczycy są „wychillowani”, tak psy również. Mają swoje sprawy do załatwienia na mieście, zatem nie ma co im przeszkadzać. Same też nie zaczepiają.

Torres del Paine
Purto Natales

Okolice Puerto Natales

W 1896 roku nieopodal miasta odkryto w jaskini Cueva Del Milodon fragmenty skóry i kości prehistorycznego zwierzęcia – mylodona, żyjącego w plejstocenie. Jaskinia zlokalizowana jest 24 km na północ od miasta, przy drodze Y290. Oprócz samej jaskini, jest też replika stwora oraz ścieżka spacerowa. Mylodon strzeże również bram Puerto Natales. Polecamy również Camping Rio Serrano – zlokalizowany przy Lago del Torro (85 km od Puerto Natales, dojazd drogą Y-290, częściowo szutrowa). Z drogi i okolic kempingu roztaczają się przepiękne widoki na masyw Torres del Paine, a sama droga również zachwyca. 

Purto Natales
Purto Natales
Purto Natales

Torres del Paine Dojazd

Najpopularniejszą formą transportu do Parku są autobusy. Zdecydowaliśmy się na  autobus na trasie: Puerto Natales – Laguna Amarga – Terminal Pudeto). Bilet kosztował 8000 CLP (~40pln)/os. Autobusy odjeżdżają z dworca (Terminal Rodoviario Puerto Natales) około godziny: 7:30 i 11:00, w zależności od przewoźnika.  Autobusy powrotne – 12:15 i 18:00. Warto wcześniej zrobić rezerwację przez internet. W sytuacji awaryjnej możecie zwrócić bilety do 30 minut przed odjazdem. Zwrot jest możliwy tylko poprzez stornie www i dostaniecie 85% kwoty). Autobusy z dworca w Puerto Natales odjeżdżały pełne, a większość ludzi miała uprzednio wykupione bilety.

Puertos Natales Torres del Paine bus
Puertos-Natales-Torres-del-Paine-bus-2

Z naszej strony sugerujemy wybór pierwszego autobusu, dzięki czemu krócej będziecie oczekiwać w kasie parku (Laguna Amarga), a to zwiększy szanse na załapania się na katamaran w Pudeto (jeśli rozpoczynacie trekking z Paine Grande). Natomiast autostopem powinno być łatwo dostać się do Cerro Castillo, w stronę granicy z Argentyną, później ruch prywatnych samochodów może jest już mocno ograniczony.

Torres-del-Paine-2-1

Gdy autobus dojedzie do Laguna Amarga, wszyscy muszą opuścić autobus i udać się do Biura Parku Narodowego. Tutaj najpierw trzeba wypełnić formularz z danymi, opłacić pobyt, odebrać mapę a na końcu obejrzeć film instruktażowy dotyczący prawidłowego zachowania się w parku. W formularzu warto wpisać profilaktycznie więcej dni pobytowych, tak aby móc ewentualnie wrócić za kilka dni. Wstęp do parku kosztował nas 21 000 CLP (~105pln) od osoby. Po wypełnieniu formalności, następuje podział pasażerów  na tych, którzy rozpoczynają trekking “W” od Paine Grande (jadą jeszcze 17 km do Pudeto na katamaran) oraz na tych, którzy wybrali  trasę „O” lub „W” ta grupa osób jedzie do Laguna Amarga/Las Torres. Tak jak wspomnieliśmy, rozsądnie jest wybrać jak najwcześniejszy autobus do Parku, ponieważ same formalności w Biurze są dość czasochłonne i z czasem ustawia się całkiem konkretna kolejka do oficyny.

Torres Del Paine
Torres Del Paine (1)
Torres Del Paine

Terminal PudetoKatamaran

Gdy załatwicie wszystkie formalności w Biurze, trzeba wrócić do autobus, który podrzuci Was jeszcze kilkanaście kilometrów do przystani. Docelowo autobus wysadzi Was pod knajpką. Dopiero w tym miejscu dociera do nas, jak mocny jest wiatr w Patagonii! Zaraz koło budynku, po lewej stronie, zaczyna się ścieżka, którą dojdziecie do odległej o ok 100 m przystani. Docierając na miejsce wcześniejszym autobusem, praktycznie gwarantujecie sobie miejsce na statku. Bo nie wszyscy muszą się zmieścić. Katamaran kursuje z Pudeto w stronę Paine Grande  o godzinach 9:00, 11:00, 14:00, 16:15, 18:00. Aktualny rozkład znajduje się na stronie operatora, a cena rejsu wynosi 18 000 CLP (~90pln) w jedną stronę i trwa on ok 20 minut.

Torres-Del-Paine-4
Torres del Paine

Proces sprzedaży biletów odbywa się na pokładzie podczas rejsu, a bilety są dodatkowo kontrolowany gdy turyści opuszczają katamaran. Jeśli zależy Wam na czasie, wówczas warto wejść na pokład jako ostatni, ponieważ wszystkie plecaki lądują na dziobie. Zatem jeśli wejdziecie na pokład pierwsi to plecaki będą na spodzie i wyjdziecie jako ostatni.  A teraz najważniejsze – zaraz po odbiciu z przystani koniecznie wyjdźcie na zewnątrz i zajmijcie miejsce na schodkach prowadzących na górny pokład. Jest to najlepsze miejsce do robienia zdjęć. To właśnie w tym miejscu Krystek pierwszy raz pomyślał, że ten wyjazd to są jednak dobrze zainwestowane pieniądze 🙂

Torres Del Paine
Torres Del Paine
Torres Del Paine

Park Narodowy Torres del Paine

Wizytówką Parku Narodowego Torres del Paine są trzy strzeliste wieże oglądane o wschodzie Słońca. Nazwa Torres del Paine oznacza błękitne wieże („Paine” oznacza „niebieski” w języku pierwotnych ludzi zamieszkujących Patagonię; wieże z daleka naprawdę wyglądają, jakby były niebieskie).  Jest to miejsce, które koniecznie trzeba odwiedzić. Widoki zapierają dech w piersiach, hula wiatr, lodowce robią niesamowite wrażenie, a turkusu wody nie da się zapomnieć! Park ten znajduje się 110 km od miasteczka Puerto Natales w chilijskiej części Patagonii. Warto zapoznać się z regulaminem, żeby później nie być zdziwionym. Wersja angielska jest bardzo okrojona, dlatego warto kopiować teksty hiszpańskie do translatora. Torres del Paine jest niezwykle popularnym miejscem, które zalewane jest rzeszami ludzi. Wszelkie ograniczenia i obostrzenie wprowadzane przez Park, mają na celu ochronę tego niesamowitego i spektakularnego miejsca, a nie utrudnienie życia turystom 🙂

Pomimo tego, że na początku roku w Patagonii jest lato, to i tak wybierając się na ten trekking, należy być przygotowanym na warunki zimowe. Opady śniegu w samym środku lata to nic nowego. Bliskość Lądolodu Patagońskiego nie sprzyja utrzymaniu wysokich temperatur. Pogoda generalnie bywa kapryśna. Rano i po zachodzie Słońca jest zimno. Często pada. Czapka, ciepła kurtka i wspomniane wcześniej okulary przeciwsłoneczne wraz z kremem z filtrem UV, stają się najlepszymi przyjaciółmi.

Torres del Paine
Torres del Paine
Torres del paine weather

Noclegi na szlaku w Torres Del Paine

WAŻNE: Od roku 2016 Park Narodowy Torres del Paine reglamentuje ilość turystów na szlakach. Obecnie nie można wyjść na trasę bez wcześniejszej rezerwacji noclegów. Noc możecie spędzić tylko i wyłącznie w wyznaczonych miejscach po uprzedniej rezerwacji. Większość pól namiotowych posiada po 50 miejsc, a nieliczne 60. Do tego dochodzą miejsca w schroniskach. Kempingi Italiano i Torres w 2017 roku były jeszcze darmowe.

Proces rezerwacji odbywa się przez internet i opłaca się z góry wszystkie noclegi. Rezerwację możecie odwołać do 30 dni przed przyjazdem, ale nie dostaniecie zwrotu pełnej kwoty. Kempingi są zarządzane przez 3 organizacje (CONAF, Fantastico Sur i Vertice Patagonia).

Rezerwacji dokonuje się bezpośrednio na ich stronach www gdzie jest przekierowanie do płatności kartą. Należy też wydrukować voucher, który okazuje się na kempingu. Generuje się on automatycznie (Vertice Patagonia) lub należy napisać wiadomość z prośbą o przysłanie go na maila (Fantastico Sur). Po przybyciu na kemping należy się zarejestrować i pobrać specjalną naklejkę, którą trzeba przytwierdzić na namiocie. Naklejki te są codziennie sprawdzane przez obsługę.

poniższe 6 zdjęć przedstawiają drogę z Paine Grande do Lodowca Grey

Torres Del Paine
Torres Del Paine
Torres Del Paine

W związku z pożarami wzniecanymi przez turystów, w Parku obecnie nie ma swobody, a spanie na dziko jest zabronione i surowo karane. Sami niestety zbyt późno dostaliśmy urlopy i zbyt późno zabraliśmy się za rezerwację miejsc i mało co zostało. Miejsca na kempingach były już pozajmowane, a nie urządzały nas dostępne noclegi z wyżywieniem za 50 $/os. Zdecydowaliśmy się na zmodyfikowanie wstępnie zaplanowanej trasy i dopasowanie jej do wolnych miejsc na kempingach, których ceny noclegu mieściły się w naszym budżecie. W związku z tym musieliśmy zmodyfikować trasę trekkingu z „W” na naszą wariację, którą roboczo nazwaliśmy „U”. Niestety omijała ona punkt widokowy Mirador Britanico w Frances Valley. 

Torres Del Paine
Torres Del Paine

Torres Del Paine – Trekking „W”

Najpopularniejszą aktywnością w PN Torres del Paine jest przejście trekkingu „W”. Jego nazwa związana jest z trasą, po jakiej się poruszamy. Można go “zrobić” z dwóch stron, od wschodu (Laguna Amarga) i od zachodu (Terminal Pudeto). Druga opcja jest bardziej popularna i „podobno” lepiej iść z tej strony. Trekking nie nastręcza żadnych trudności technicznych, i w zależności od naszej kondycji zajmuje około 4-5 dni.

4 dni, 3 noce: (1) Puerto Natales – Refugio Grey – Paine Grande, 30km; (2) Paine Grande – Valle de Frances – Campamento Italiano (26 km);  (3) Campamento Italiano – Campamento Torres, 22 km; (4) Campamento Torres –  Torres – Puerto Natales (23,5 km)
5 dni, 4 noce: (1) Puerto Natales – Refugio Grey, 11 km; (2) Glaciar Grey – Paine Grande, 19 km; (3) Paine Grande – Valle de Frances – Campamento Italiano (26 km);  (4) Campamento Italiano – Campamento Torres, 22 km; (5) Campamento Torres –  Torres – Puerto Natales (23,5 km)

Torres del Paine

Torres Del Paine – Trekking „O”

Jest to dłuższy, 7-8-dniowy trekking wokół wież. Punktem kulminacyjnym jest pokonanie przełęczy Paso John Gardner (~1200m n. p. m.). Trekking rozpoczyna się w Laguna Amarga i jest jednokierunkowy, należy iść w stronę Seron Camping Zone. Trasa ta to około 160 km.

Nasza Trasa Krok po Kroku

Przechodząc trekking  „W” od strony Paine Grande, tradycyjnie i niespiesznie, zatrzymujemy się na kempingach: Paine Grande (x2) – Campamento Italiano – Chileno – Las Torres (4 noce). Nasz pierwotny plan zakładał taką konfigurację: Paine Grande – Glaciar Grey – Paine GrandeCampamento ItalianoChileno – Las Torres (3 noce). Plan po modyfikacji związanej z brakiem miejsc: Paine Grande  – Camping Central (x2) (3 noce). Rzeczywiste wykonanie w związku z kostką Justi i kiepskimi prognozami: (Paine Grande – Camping Central (2 noce) + rewizyta w Las Torres za tydzień.

Torres-del-Paine-1-1
Torres del Paine
Torres-del-Paine-3
Torres-del-Paine-4

Etap 1: Paine Grande – Glaciar Grey

Śpiąc na kempingu Paine Grande warto rozłożyć namiot koło skarpy, między krzakami. Z relacji wiemy, że huczący wiatr potrafi wybudzić w nocy, a sami widzieliśmy za dnia, jak łamał innym namioty. Na kempingu Paine Grande jest świetna i duża kuchnia turystyczna, z której wielkiego okna rozpościera się przepiękny widok. Są też łazienki, a ciepła woda jest tylko w określonych godzinach.

Co dziwne, większość ludzi odpuszcza sobie poranne wstawanie i postępuje zgodnie z wytycznymi z przewodników Lonely Planet. Poranki na szlaku należały tylko i wyłącznie do nas, pomimo, że jak na nasze standardy, to wychodziliśmy dość późno, bo koło 8 rano. Pomiędzy Paine Grande, a Campamento Italiano, byliśmy praktycznie sami, bo cała reszta ludzi smacznie spała, a w drodze towarzyszyły nam stada dzikich zajęcy.

Torres-del-Paine-6
Torres del Paine
Torres del Paine

Trekking pod lodowiec jest technicznie bardzo łatwy. Z kempingu to około 3,5 godziny podejścia. Mimo, że idzie się praktycznie cały czas wzdłuż fiordu, widoki absolutnie nas nie nudzą! Po drodze brak jest ostrych podejść, ścieżka jest dobrze widoczna i oznaczona. Jeśli na mapie zaznaczone jest, że w danym miejscu wieje silny wiatr, to uwierzcie nam, że tak będzie! Początkowo narzekaliśmy na reglamentację miejsc noclegowych, ale teraz mamy drugą stronę medalu – na szlaku nie jest tłoczno 🙂 Coś dla nas! Podążając szlakiem, po lewej, powoli zaczynamy widzieć pierwsze spływające fragmenty oderwane od Lodowca Grey.

Torres del Paine szlak
Torres del Paine

Etap 2: Paine Grande – Las Torres

Jak już wspominaliśmy, nie mieliśmy możliwości spania ani w Campamento Italiano, ani w Los Cuernos. Ominęliśmy więc punkt widokowy Mirador Britanico. Jednego dnia musieliśmy więc pokonać trasę z Paine Grande do Las Torres o długości 24 km, szczególnie, że trasy tej nie da się przejść ot tak. Widoki są nieziemskie i cały czas zatrzymywaliśmy się, aby robić zdjęcia. Początkowo idzie się wzdłuż pięknego jeziora Sköttsberg, przekracza się rzekę rozwieszonym mostem w rejonie Campamento Italiano, potem kawałek malowniczą doliną, aby znów wędrować wzdłuż krawędzi kolejnego turkusowego jeziora Nordernskjöld i dalej dojść do Las Torres.

Torres del Paine
Torres del Paine

Przejście tego odcinka z dwoma odpoczynkami (Los Cuernos oraz przy jednym z punktów widokowych), zajęło nam około 9 godzin. Po drodze, przed Los Cuernos, czyli gdzieś na 10 kilometrze Justi źle stanęła i zrobiła „coś” w kostkę, co miało krytyczne implikacje dla dalszego etapu trekkingu. Ostatnie 2 km, Krystek niósł dwa plecaki, a kolejnego ranka, a w zasadzie w środku nocy, bo przecież szliśmy na wschód Słońca, nie było mowy o jakimkolwiek wyjściu w góry… A do wież dzieliła nas tylko odległość 9,4 km (4,5 godziny w jedną stronę).

Mogliśmy czekać, ale prognozy na kolejny dzień nie były najlepsze, więc zdecydowaliśmy się odrobinę zmodyfikować nasze plany. Postanowiliśmy wrócić rano, a nie po południu, jak wcześniej zaplanowaliśmy, do Puerto Natales, wziąć wcześniej wynajęty przez internet samochód i pojechać w stronę Argentyny, a po tygodniu z powrotem zaatakować wieże. Dodam tylko, że co nieco z magicznego czerwonego wschodu Słońca zobaczyliśmy z Las Torres, gdyż czubki wież są widoczne z kempingu. Camping Central mieści się tuż przy głównej drodze w Las Torres, po lewej stronie.

Chile informacje praktyczne
Torres del Paine

Powrót do Puerto Natales

Z Las Torres, z głównego parkingu odjeżdżają busiki do Laguna Amarga (3000 CLP / ~15pln). Tam już mieliśmy kupione bilety do miasta, ale dopiero na popołudniowy kurs. Łapaliśmy bezskutecznie stopa, gdy nagle Justii znalazła kierowcę autobusu, który na pusto wracał do Puerto Natales. Łamanym hiszpańskim stargowała cenę autobusu widmo i pojechaliśmy w dwie osoby za równowartość jednego biletu na tej trasie. Pomimo, że trekking w Torres Del Paine był trochę okrojony, to miejsce to zrobiło na nas kolosalne wrażenie!

Torres del Paine
Torres del Paine
Torres-del-Paine-15
Torres del Paine
Torres del Paine
Torres del Paine
Torres del Paine
Torres del Paine

Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!


Drogi Czytelniku,

Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂


kozica wilk baner1
Super 1

15 komentarzy

  1. Jeżeli kiedykolwiek będę się wybierać w tamte rejony, będę wracać i polegać na tym wpisie! Coś pięknego! <3
    Świetny pod względem merytorycznym tekst no i te zdjęcia! Potraficie zachęcić do podróży 🙂

  2. Hej, czy żeby zostać wpuszczonym do parku trzeba mieć koniecznie rezerwacje na wszystkie noce, czy wystarczy np. rezerwacja na 2 noce? Dzięki za odpowiedź 🙂

    • Cześć! Teoretycznie trzeba mieć rezerwacje na wszystkie noce. Przeszperaliśmy sporo for i grup dyskusyjnych w jęz. angielskim i ludzie pisali, że sprawdzano ich rezerwacje na każdą noc. W naszym przypadku padło tylko pytanie, czy je mamy.

      • Ok, dzięki za odpowiedź 🙂 Jakoś zaskoczyło mnie to wszystko, bo wcześniejsze relacje nie uwzględniały organizacji tych noclegów, a nie ma już miejsc, więc muszę się wykazać kreatywnością w organizacji tego 😉

        • Ten przepis wprowadzony został dopiero w 2016 roku… My tez niestety stanęliśmy przed tym wyzwaniem. Powodzenia i trzymamy kciuki za kreatywność!

  3. Torres del Paine -uważam za najpiękniejsze dotąd odwiedzone miejsce , a trochę ich już było. Patagonia ma magnez , który woła by tam wrócić i mam nadzieję ,że się uda.

    • tak to prawda, magiczna kraina 🙂 chętnie byśmy się wybrali powtórnie, gdyby tylko było ciut bliżej 🙂

  4. Cześć, planuję właśnie swój wyjazd do Patagogii i trek W w Torres del Paine. Niestety nie mogę kupić online wejściowek i tym samym zarezerwować Italiono Camp. Jak było w Waszym przypadku? Wyczytałam na tripadvisor, że trona transbank.cl, przez którą trzeba dokonać płatności może być blokowana w niektórych krajach…

    • Hej, w naszym przypadku nie było żadnego problemu z płatnością za noclegi, inna sprawa, że w Camp. Italiano nie było miejsc. Bez problemu zapłaciliśmy za noclegi na innych kempingach. Spróbuj może w kartach incognito. Może tak pójdzie.

  5. Czesc

    gratuluje ciekawej relacji. Planuje jechać do Patagonii i zaskoczyły mnie obostrzenia dotyczace miejsc w Torres del Paine. Mam pytanie w zwiazku z tym czy w kolejnych parkach moge spotkac sie z podobna sytuacja?
    pozdrawiam

    Ada

  6. Hej, dokładnie takie samo pytanie. Czy w innych miejscach też rezerwowaliście noclegi? Z jakim wyprzedzeniem robiliście rezerwacje?

  7. Hej, mam pytanie dotyczące ponownego wejścia na teren parku. Czy jak wróciliście po tygodniu to znów musieliście stać w kolejce i obejrzeć film instruktażowy? Jestem w takiej sytuacji, że niestety nie ma już miejsc na żadnym z campingów. Kombujnujemy wiec żeby zrobić trekking przez 3 dni, ale za każdym razem wracać i nocować poza terenem parku. Jest to możliwe?

  8. A czy jeżeli planuję tylko jednodniowy trekking bez noclegu do Base Torres del Paine to też muszę dokonać wcześniejszej rezerwacji biletów wstępu do parku?

    • najlepiej będzie sprawdzić na stronie parku, ponieważ zasady mogły ulec zmianie

Write A Comment