Babia Góra – najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego (mapa oraz opisy szlaków)

Babia Góra, czyli Królowa Beskidów

– Babia Góra znajduje się w Beskidzie Żywieckim
– na całą wycieczkę warto zarezerwować sobie około 5/6 h
– na teren Babiogórskiego Parku Narodowego obowiązują bilety i nie można wchodzić z psem

Babia Góra, zwana również jako „Królowa Beskidów”, jest nie tylko najwyższym szczytem Beskidu Żywieckiego, ale także miejscem pełnym tajemnic, legend oraz niezwykle czarującej przyrody. Szczyt Babiej Góry wznosi się na wysokość 1725 metrów n.p.m. i jest jednym z najbardziej charakterystycznych punktów regionu. Najprostszy i najkrótszy szlak na Babią Górę prowadzi wprost z Przełęczy Krowiarki, zwanej również Lipnicką. Najtrudniejszym wariantem jest natomiast osławiona Perć Akademików.

Dla strudzonych wędrowców w masywie Babiej Góry znajdziemy schronisko PTTK na Markowych Szczawinach. Wyruszając w drogę pamiętajmy, aby zawsze sprawdzić babiogórskie prognozy pogody. Ponieważ gdy w dolinach cisza i spokój, to na górze pogoda potrafi dołożyć do pieca. Nie bez powodu Babia Góra zwana jest również Matką Niepogód, czy też Kapryśnicą. Oczywiście cały Masyw Babiej Góry skrywa się pod opiekuńczymi skrzydłem Babiogórskiego Parku Narodowego.

Gdzie leży Babia Góra i jaką ma wysokość?

Babia Góra skrywa się na pograniczu polsko-słowackim, w województwie małopolskim, na południowo-wschodnich rubieżach Beskidu Żywieckiego. Z jednej strony babiogórskie zbocza opadają wprost ku zabudowaniom najdłuższej polskiej wsi, Zawoi, a z drugiej strony pędzą ku słowackiej Orawie. Masyw Babiej Góry wchodzi w skład Pasma Babiogórskiego, będącego częścią Beskidu Żywieckiego w Beskidach Zachodnich. 

Najwyższy szczytem masywu Babiej Góry jest Diablak, którego wysokość wynosi 1725 metrów n.p.m. (niem. Teufelspitze, czyli Diabelski Szczyt). Podobnie jak cały masyw, Diablak jest również nazywany Babią Górą. To najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego oraz całych Beskidów Zachodnich i poza Tatrami wyżej w Polsce nie wejdziemy. To również drugi szczyt w kraju, zaraz po Śnieżce, pod względem wybitności. Podobnie jak ona, Babia Góra jest zaliczana do Korony Gór Polski. 

Jak długo idzie się na Babią Górę?

Babia Góra jest gęsto opleciona siecią szlaków turystycznych i na szczyt Diablaka możemy dotrzeć kilkoma wariantami. Zarówno z polskiej, jak i słowackiej strony. Najszybszym szlakiem na Babią Górę jest trasa z Przełęczy Krowiarki, która powinna zająć nam około 2.5 godz. Natomiast szlak z Zawoi Markowej przez schronisko Markowe Szczawiny to już kwestia 3 godz. i 15 min. Na całość wycieczki na Diablaka powinniśmy zarezerwować sobie nieśpieszne pół dnia. W okresie zimowym spacer na Babią Górę może okazać się dużo bardziej czasochłonny i wymagający. Również w tym okresie żółty szlak przez Perć Akademicką jest zamknięty.

Pamiętajmy również, że wchodząc na teren Babiogórskiego Parku Narodowego jesteśmy zobowiązani do zakupu biletu wstępu. Najwygodniej to uczynić online bezpośrednio na stronie Parku https://bgpn.gov.pl/wstep-do-parku lub też przy wejściu na szlak na Przełęczy Krowiarki lub w Zawoi Markowej.

• Szlak z Zawoi Czatoża (Przełęcz Jałowiecka – Mała Babia Góra – Przełęcz Brona – Babia Góra): 4 godz. / 9.3 km / 1128 m przewyższenia
• Zawoja Markowa (Schronisko Markowe Szczawiny – Przełęcz Brona – Babia Góra): 3 godz. 10 min / 6.3 km / 996 m przewyższenia
• Perć Akademików (licząc od schroniska Markowe Szczawiny): 1 godz. 30 min / 2.6 km / 540 m przewyższenia. Jest to najtrudniejszy szlak na Babią Gorę, który jest zamknięty zimą (ekspozycja + łańcuchy)
• Czerwony szlak z Przełęczy Krowiarki (Sokolica – Gówniak – Babia Góra): 2 godz. 20 min / 4.6 km / 717 m przewyższenia
• Babia Góra od słowackiej strony (Stańcowa – Babia Góra): 2 godz. 30 min / 4.5 km / 833 m przewyższenia

Szlaki turystyczne na Babią Górę

Jeżeli już wiemy, jaki mamy wybór opcji dojścia na szczyt Babiej Góry, to przejdźmy teraz do krótkiego opisu najbardziej popularnych wariantów. Najczęściej turyści wkraczają w magiczne tereny Babiogórskiego Parku Narodowego z Przełęczy Krowiarki. Dużo mniej wędrowców odnajdziemy od strony Zawoi Markowej, czy też Zawoi Czatoży.

1. Najładniejszy szlak na Babia Góra (z Przełęczy Krowiarki)

Nie da się ukryć, że najbardziej popularnym, krasnym oraz najłatwiejszym szlakiem na Babią Górę jest trasa z Przełęczy Krowiarki. Jest on szalenie piękny widokowo! Ten wariant dotarcia na wierzchołek Królowej Beskidów zajmie nam około 2.5 godziny. Jeżeli interesuje nas tylko wejście na Babią Górę i następnie powrót po własnych śladach na Przełęcz Krowiarki, to warto zarezerwować sobie nieco ponad 3.5 godz. Parking na przełęczy kosztuje 20 pln (zimą 2024 płaciliśmy tutaj kartą).

Przełęcz Krowiarki oddziela Pasmo Policy od Królowej Niepogód, a na niektórych mapach turystycznych możemy odnaleźć jej poprzednią nazwę, czyli Przełęcz Lipnicką. Nazwa uległa zmianie, ponieważ niegdyś tutejsze pasterki, przyprowadzały krowy na polanę na przełęczy.

Zaraz za kasą i sklepikiem z pamiątkami następuje rozwidlenie ścieżki. W prawo odbija niebieski szlak, trawersujący zbocza Babiej Góry, wiedzie prosto do schroniska Markowe Szczawiny (2 godz. 10 min). Można ten odcinek wykorzystać do powrotu z dzisiejszej wycieczki lub jako dojście do żółtego szlaku znanego szerzej jak Perć Akademików (2 godz.). Jednak nas interesuje szturmujący dziarsko zbocze, lekko po skosie, czerwony szlak. Początkowo ścieżka wiedzie kamienno-drewnianymi stopniami przez iglasty las. Na pierwsze widoki musimy poczekać godzinę, kiedy to dotrzemy na Sokolicę. Jeszcze w XIX wieku gniazdował tu orzeł przedni, który przez miejscowych mylony był z sokołem, stąd dzisiejsza nazwa wierzchołka 🙂

Sokolica opada niewielkim urwiskiem skalnym w stronę Zawoi. Są ławeczki, są ładne widoki na Babią Górę i jest to idealne miejsce na pierwszy dłuższy odpoczynek. Od tego momentu zaczyna powoli dominować kosodrzewina. Jest gęsta, wysoka i zielona. A co najważniejsze, świetnie chroni od wiatru! Jeśli po drodze zauważymy leżące granitowe słupki graniczne z literkami D i S, to warto wiedzieć, że podczas II wojny światowej przebiegała tędy słowacko-niemiecka granica. Po kolejnych 30 minutach od Sokolicy dotrzemy do drugiego szczytu grzbietowego –  Kępy. Widok jest tutaj już zdecydowanie bardziej imponujący, niż z Sokolicy. Przede wszystkim na horyzoncie pojawię się nieśmiało Tatry!

Jeszcze 20 minut w kosówce nim na dobre ją opuścimy i zaczniemy podejście pod wydawałoby się dzisiejszy cel wędrówki. Jednak to jeszcze nie Babia Góra. To Gówniak znany również jako Wołowe Skałki. Niegdyś wypasane były tutaj woły, a czemu Gówniak? Zgadnijcie 🙂 A i czy czasem Zawoja nie była jakimś bydlęcym centrum Wszechświata?  Stąd na główny wierzchołek Babiej Góry – Diablak, jeszcze 20 minut wśród widoków, które dodają sił i radują serce! Metry uciekają już same.

2. Babia Góra przez schronisko na Markowych Szczawinach

Nieco mniej popularną trasą na Babią Górę jest szlak przez schronisko na Markowych Szczawinach, do którego możemy dotrzeć na kilka sposobów.

• Zielony szlak z Zawoi Markowej (znajduje się tutaj przystanek autobusowy, parking, oraz kasy Babiogórskiego Parku Narodowego): 1 godz. 40 min
• Czarny szlak z Zawoi Lajkonik (obok znajduje się przystanek autobusowy): 2 godz. 20 min
• Trasa z Zawoi Policzne obok wyciągu na Mosorny Groń (przystanek autobusowy oraz parking. Ostatnia godzina pokrywa się z poprzednim wariantem): 2 godz. 20 min
• Niebieski szlak z przełęczy Krowiarki (parking oraz kasy Babiogórskiego Parku Narodowego): 2 godz.

Schronisko Markowe Szczawiny to całkiem nowe górskie schronisko PTTK w Beskidzie Żywieckim, które odnajdziemy na północnych stokach Babiej Góry, na wysokości 1180 m n.p.m. Schronisko Markowe Szczawiny było pierwszym polskim schroniskiem w Beskidach Zachodnich. Zostało wybudowane z inicjatywy prezesa Oddziału Babiogórskiego Towarzystwa Tatrzańskiego dr. Hugona Zapałowicza. Oficjalne otwarcie pierwszego schronienia, które składało się z kuchni, jadalni oraz dwóch izb (męskiej oraz damskiej) nastąpiło 15 września 1906 roku. Przez ponad wiek istnienia, doświadczyło kilku etapów przebudowy.

W roku 2007 stary budynek schroniska Markowe Szczawiny został całkowicie rozebrany.  Na jego miejscu powstał kompletnie nowy obiekt, który otworzył się dla turystów 21 listopada 2009. Panuje tu przyjemna atmosfera, choć bywa gwarno i ciasno. Dziś Schronisko Markowe Szczawiny oferuje 40 miejsc noclegowych, dlatego jeśli ktoś planuje tutaj nocleg, warto dokonać rezerwacji ze sporym wyprzedzeniem.

Podejście na Przełęcz Brona jest dość męczące i strome. Jednak dwa kwadransy pozwolą uporać nam się z tym odcinkiem i wkroczyć w kosodrzewinę. Przełęcz rozdziela Małą Babią Górę (a dokładniej jej drugi, wschodni wierzchołek czyli Niższy Cyl) a Kościółki (których nazwa wiąże się z podaniem o miasteczku, które zapadło się w głąb ziemi za grzechy jej mieszkańców). Przełęcz Brona „rozkraja” masyw Babiej Góry na dwie nierówne części. Nazwę przełęczy uknuł Kazimierz Sosnowski w 1925 roku, nawiązując do staropolskiego słowa brona oznaczającego bramę. Z Przełęczy Brona czeka nas pysznie widokowy, godzinny spacer na szczyt Babiej Góry. Szlak prowadzi najpierw przez Kościółki późnej przez Przełęcz Lodową i Pośredni Grzbiet. Jest pięknie!

3. Przez Perć Akademików na Babią Górę

Perć Akademików jest najtrudniejszym wariantem wejścia na szczyt Babiej Góry. Trasa jest jednokierunkowa, a w okresie zimowym jest zamknięta z uwagi na zagrożenie lawinowe. Szlak jest otwarty od 1 maja do 30 października. Perć Akademików zaczyna się obok Skrętu Ratowników, w pobliżu schroniska na Markowych Szczawinach. Na szczyt Babiej Góry zaprowadzi nas po półtorej godzinie niezmiennie ciekawej wędrówki (o wariantach dotarcia do samego schroniska przeczytacie w poprzednim akapicie).

Znakowany na żółto, najtrudniejszy szlak na Babią Górę, został wytyczony przez Władysława Miodowicza w 1925 roku. Jest to jeden z najciekawszych i najtrudniejszych szlaków w polskich Beskidach. Prowadzi on na szczyt Babiej Góry najbardziej stromą, północną stroną grzbietu. Po drodze odnajdziemy łańcuchy, klamry oraz nieco ekspozycji. Najbardziej emocjonującym miejscem jest 8 metrowa ściana o nazwie Czarny Dziób. Wspiąć się pomaga nam sześć klamer oraz łańcuch. Na oryginalnym drogowskazie z 1925 roku szlak nosi nazwę „Perć na Babią Górę”. Funkcjonowała również nazwa „Skalna Perć”, jak również  „Perć Taternicka”. Szlak przebiega przez Babiogórski Park Narodowy.

Co odnajdziemy na szczycie Babiej Góry?

Szczyt Babiej Góry jest dość sporawy, rozległy. A panorama istnie fantastyczna. Wzrok automatycznie ucieka ku tatrzańskim szczytom. Ale widać również Jezioro Orawskie, Wielki Chocz, Małą Fatrę, Pilsko, Małą Babią Górę, nowy zalew w Świnnej, Jałowiec, Zawoję oraz Pasmo Policy. A jeśli pogoda dopisze, to i śmiało Skrzyczne oraz Baranią Górę. Sporo działo się tu w przeszłości. W pierwszej chwili rzuca nam się w oczy, długi na 10 metrów kamienny mur, chroniący przed wiatrem. I super, bo wiatr wyczynia tutaj niezłe harce.

Na szczycie odnajdziemy również ustawiony w roku 1876 przez Węgrów obelisk upamiętniający wejście na szczyt Babiej Góry arcyksięcia Józefa Habsburga. Jest to jego druga wersja, albowiem wcześniejsza została zdruzgotana podczas Wiosny Ludów. Józef nie był jedyną sławną personą, która nawiedziła tutejszy szczyt. Drugim, który pokusił się o rozszerzoną wersję zwiedzania obejmującą także i wschód słońca, był Włodzimierz Ilicz Lenin. Lecz upamiętniająca to wydarzenie tablica została usunięta przez turystów.

Ponadto na szczycie Babiej Góry odnajdziemy płytę skalną, na której wyryto napis „74 Górnośląski Pułk Piechoty dla uczczenia Czynu Legionowego i jego twórcy, pierwszego marszałka Polski Józefa Piłsudskiego”. Co ciekawe, po śmierci Marszałka, na Babiej Górze oraz kilku okolicznych szczytach, zapłonęły symboliczne ogniska, a ziemia z Diablaka została złożona na jego grobie. Jest też tablica pamiątkowa poświęcona papieżowi, którą ufundowali Słowacy, na pamiątkę pielgrzymki  do ich kraju.

Zaraz obok jest ołtarz, na którym co roku, w okolicach połowy września odprawiana jest msza tak zwana „GOPRowska”. Jeśli natomiast zejdziemy w dół kilka kroków żółtym szlakiem (Percią Akademicką), to odnajdziemy białą statuetkę Matki Bożej oraz tablicę z brązu upamiętniającą Kongres Eucharystyczny i Rok Maryjny 1987. Figura umieścili tutaj ratownicy GOPR w latach 80’ jako podziękowanie za ocalenie papieża z zamachu przeprowadzonego przez Aliego Agcę. I ostatnia rzecz, jaką warto wspomnieć, to że przez masyw przebiega Wielki Europejski Dział Wodny oddzielający zlewisko Bałtyku i Morza Czarnego. Od pewnego czasu mieszkańcy pobliskiej Orawy nazywają Babią Górę również „Orawską Świętą Górą”.

Jaka może czekać na nas pogoda na Babiej Górze?

Babia Góra, jak przystało na Matkę Niepogody, bywa kompletnie nieprzewidywalna. Nie warto jej lekceważyć nawet przy dobrej aurze. Nie bez przyczyny koło schroniska znajduje się GOPRówka. Wiosną i latem przez babiogórską grań przetaczają się gwałtowne burze, a huraganowe wiatry zyskały miano legendarnych. Jednak to zimą Babia Góra bywa najbardziej niebezpieczna. To właśnie wtedy, gdy zmrok zapada bardzo szybko, a śmiałkowie jeszcze szybciej opadają z sił przedzierając się przez śnieżne zaspy, ratownicy przeprowadzają większość akcji.

Najczęstsze zagrożenie niesie niezwykle szybko zmieniająca się pogoda, mgła oraz niskie chmury, które utrudniają nawigację. O zabłądzenie w takich warunkach nie jest trudno, a warto pamiętać, że północne żleby Babiej Góry mają nawet 70 stopni nachylenia. I podobnie jak w Tatrach, tak i tutaj grasują lawiny. Polecamy zapisać w telefonie i znać na pamięć dwa numery alarmowe: 985 lub 601 100 300. Nie da darmo mówi się, że w górach należy mieć telefon z naładowaną baterią, power banka i zainstalowaną aplikację Ratunek.

Babia Góra zimą – o czym pamiętać

Trzeba przyznać, że Babia Góra zimą to zupełnie inna para kaloszy. Zacznijmy, że sam dojazd na parking na Przełęczy Krowiarki może być kłopotliwy. Droga, która tutaj prowadzi jest dość stroma, z kilkoma ostrymi zakrętami. Warto mieć w pogotowiu łańcuchy, bo nigdy nie wiadomo, co się wydarzy. Natomiast na szlaku przydają się raczki  lub raki na buty – w zależności od warunków. Często szlak na Babią Górę bywa wyślizgany.

Pamiętajmy również, że zimą po babiogórskiej grani lubią hulać huraganowe wiatry, a zamiecie i zawieje nie należą do rzadkości. Dlatego warto szczegółowo spojrzeć na prognozy pogody dedykowane stricte dla Babiej Góry, a nie dla Zawoi. Pamiętajcie również, że zimą nie dotrzecie na Babią Górę wszystkimi szlakami. Zamknięta jest Perć Akademików, która prowadzi żółtym szlakiem od Schroniska PTTK Markowe Szczawiny. Zimą do Królowej Beskidów należy podchodzić z wielką pokorą! Przy słonecznej pogodzie, gdy szlaki na szczyt Babiej Góry są przetarte, z pewnością będzie to fantastyczna przygoda. I ten widok na Tatry w zimowej szacie!

Legenda związana z Babią Górą

Miejsca tajemnicze i wyjątkowe zawsze były okryte kotarą baśni oraz legend. I taka też jest Babia Góra. Na Orawie do dziś powiada się, że gdy na Przełęczy Krowiarki baba czekała na kochanka zbójnika i spostrzegła kamratów niosących ciało lubego, skamieniała z żalu. Według jeszcze innego podania uważa się, że jest to sterta kamieni, którą usypała baba olbrzymka przed swoim domostwem. Orawianie mają spory sentyment do Babiej Góry i szczyt nazywają Orawską Świętą Górą.

A czemu Diablak? Ponieważ na zlecenie zbója sam diabeł budował tutaj zamek. Czort nie zdążył jednak ukończyć warowni do świtu i gdy kur zapiał o poranku, zamek rozsypał się, grzebiąc pod kamieniami rzezimieszka. Dlatego też czasem na szczycie słychać spod kamieni dźwięki szurającej po kamieniach ciupagi. Historia ta ma odzwierciedlenie w innych nazwach szczytu, jak Diabli Zamek, czy Diable Zamczysko. Odbywały się tutaj również spotkania czarownic, dlatego też uważajcie na siebie w górach 🙂

Babiogórski Park Narodowy

Babiogórski Park Narodowy został utworzony w roku 1954. Park swym zasięgiem obejmuje masyw Babiej Góry oraz fragment stoków Pasma Policy, położonych nieopodal Przełęczy Krowiarki (Lipowieckiej). Z czasem zyskał on dodatkowo status Rezerwatu Biosfery UNESCO. Babiogórski Park Narodowy odwiedzany jest co roku przez ponad 100 tysięcy turystów! Po stronie słowackiej istnieje park krajobrazowy „Horná Orava”.  Jak łatwo można odgadnąć, siedziba Babiogórskiego Parku Narodowego znajduje się w Zawoi. Tutaj też znajdziemy specjalny Ośrodek Edukacyjny Babiogórskiego Parku Narodowego.

Czy na Babiej Górze żyją niedźwiedzie?

W okolicach Babiej Góry możecie spotkać ponad setkę różnych gatunków ptaków. Mając szczęście, znajdziecie tutaj dzięcioły oraz puchacze. Oczywiście schronienie znalazły tu i większe ssaki: tajemnicze rysie, jelenie, watahy wilków oraz niedźwiedzie, które lubią pomrukiwać w kosodrzewinie. Warto podkreślić, że obszar Babiej Góry jest także miejscem występowania rzadkich gatunków roślin.

---

Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!

• Instagram: 35 430
• Facebook: 23 639
• TikTok: 7 717
• YouTube: 352

---

Drogi Czytelniku,

Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂

---

---