Barania Góra w Beskidzie Śląskim
– Barania Góra wysokość: 1220 m n.p.m.
– Barania Góra to drugi najwyższy szczyt w Beskidzie Śląskim
– Schronisko Przysłop pod Baranią Górą znajduje się 40 min od szczytu
– Źródło Wisły wypływa z południowo zachodnich stoków Baraniej Góry
– Polecamy również Chatkę AKT „Watra” na Pietraszonce
Barania Góra to sympatyczny i widokowy szczyt, który przycupnął w południowo-wschodniej części Beskidu Śląskiego. Sam wierzchołek jest nieco kopulasty, a na jego szczycie odnajdziecie niewielką wieżę widokową, z której przy dobrej pogodzie można dojrzeć Tatry, beskidzkie szczyty, czy słowackie fatrzańskie wierzchołki. Wysokość Baraniej Góry wynosi 1220 m n.p.m., dzięki czemu jest to drugi pod względem wysokości szczyt w Beskidzie Śląskim. Wyższe jest jedynie Skrzyczne (1257 m n.p.m), które znalazło swoje wieczne miejsce w Koronie Gór Polski. Oba szczyty łączy zielony szlak, a pokonanie dystansu pomiędzy nimi zajmuje około 3h.
Jaki szlak wybrać na Baranią Górę i na co zwrócić uwagę?
Szczyt leży na terenie miasta Wisła, na granicy powiatów cieszyńskiego i żywieckiego. Na Baranią Górę wiedzie kilka szlaków, jednak złożenie sympatycznej pętli jest tutaj nieco kłopotliwe. Warunkuje to charakterystyka samego Beskidu Śląskiego oraz aspekty logistyczne. Beskid Śląski składa się z dwóch, dość wąskich pasm, ułożonych południkowo i rozdzielonych doliną rzeki Wisły. Jeśli spojrzycie na mapę, to szybko dostrzeżecie, że Pasmo Baraniej Góry, zwane też czasem Pasmem Wiślańskim, jest co prawda długie, acz relatywnie wąskie. Trzeba również wspomnieć, że z uwagi na dość słabo rozwiniętą komunikację publiczną w okolicy, jest to szczyt, który premiuje głównie osoby zmotoryzowane. Dojazd samochodem w okolicę Baraniej Góry zajmuje około 2h z Krakowa i to bez różnicy, czy wybierzecie okolice Węgierskiej Górki, czy też początek wycieczki będzie miał miejsce w Wiśle. Z Katowic jest jeszcze krócej, bo podróż zamyka się w 80 minutach.
Jeśli jednak nie macie pod ręką samochodu, a bardzo zależy Wam na pętli przez Baranią Górę, to zapewne polecilibyśmy wariant z Węgierskiej Góry. Jest to dość mecząca opcja, ponieważ zajmuje około 9h i gwarantuje prawie 1400 metrów przewyższenia. Jednak dotrzeć komunikacją do Węgierskiej Górki i wyruszyć na szlak jest relatywnie prosto. Sporą zaletą tego wariantu są widoki oraz fakt, że jest tutaj zdecydowanie mniej turystów, aniżeli na szlakach wiodących na Baranią Górę od strony Wisły.
W naszej skromnej opinii, najpiękniejszy szlak na Baranią Górę to wariant grzbietowy wiodący, z Białego Krzyża przez Malinową Skałę, Magurkę Wiślańską wprost na szczyt Baraniej Góry. I następnie już zejście niebieskim szlakiem, przez wąską Dolinę Białej Wisełki do miasta Wisła. Jednak pamiętajcie, że mimo, że Wisłę i Szczyrk dzieli tylko 20 km, to powrót z Wisły do Szczyrku komunikacją publiczną zajmuje nawet 1,5 h i zazwyczaj wiedzie naokoło przez miasto Bielsko Biała.
Kolorowe szlaki i pętla na Baranią Górę z Wisły
Z uwagi na rozterki, które przestawiliśmy w poprzednim akapicie, zdecydowaliśmy się, aby na Baranią Górę wybrać się tym razem kombinacją szlaków z Wisły. Ze względów logistycznych, przeważyła wizja spaceru najpierw czarnym szlakiem przez Dolinę Czarnej Wisełki, następnie skosztowanie pomidorowej w Schronisku Przysłop i nieśpieszne zdobycie szczytu, a na koniec powrót niebieskim szlakiem wiodący przez Dolinę Białej Wisełki i Kaskady Rodła. Całość pozwoliła nam stworzyć całkiem przyjemną i niespecjalnie męczącą pętlę. Jak się później okazało, nasz wariant pokrywa się dokładnie ze „Ścieżką Dydaktyczno-Przyrodniczą na Baranią Górę”. Na jej trasie znajdziecie 25 kolorowych tablic informacyjnych, które w sposób humorystyczny przedstawiają życie lasu. Z pewnością przypadną one do gustu najmłodszym. Znaczna część trasy wiedzie wzdłuż potoków Czarnej oraz Białej Wisełki, które chronione są w ramach Rezerwatu Przyrody Wisła. Natomiast obszar szczytowy to już Rezerwat Przyrody Barania Góra. Do minusów tego wariantu na pewno trzeba zaliczyć dość spore odcinki asfaltowe w obu dolinach. Zapraszamy na relację!
Najłatwiejszy Szlak na Baranią Górę?
Trasa: Wisła Czarne Parking – Czarna Wisełka – Schronisko pod Baranią Górą – Wierch Wisełka – Barania Góra – Dolina Białej Wisełki – Kaskady Rodła – Wisła Czarne Fojtula. Czas wycieczki: 5h 50 min, 18,2 km, Przewyższenie: 740 m.
Zarówno na początku czarnego szlaku, jak również i niebieskiego, znajdziecie całkiem spore parkingi. Oba są podobno płatne. Podobno, ponieważ gdy w Dolinie Białej Wisełki (niebieski szlak) była pobierana opłata, to w Dolinie Czarnej Wisełki (czarny szlak) myto nas ominęło. Warto wspomnieć, że dystans pomiędzy tymi dwoma parkingami to nieco ponad 2 km po bitumicznej nawierzchni. Trzeba liczyć na bidę około 30 minut spaceru, który tym odcinkiem jest już mało sympatyczny. Pewnym rozwiązaniem jest opcja skorzystania z taksówek. Z numerami do przewoźników nie powinno być problemu, ponieważ pojawiają się one na reklamach przy końcowym fragmencie szlaku.
Mapa szlaku na Baranią Górę
Wisła Czarne – Schronisko Przysłop
Zaraz za parkingiem Wisła Czarne jest szlaban, który sprawia, że nawet jeśli spora część dalszej wędrówki wiedzie asfaltem, to nie będzie Wam już przeszkadzać ruch samochodów. Spacerując przez fragment naturalnego drzewostanu liczącego sobie ok. 150 lat, po prawej stronie radośnie szumieć będzie potok Czarna Wisełka, o którym wspomnimy nieco więcej przy akapicie o Źródłach Wisły. Przejście czarnego szlaku zajmie około 1,5 h. Na tym odcinku spotkacie dwie wiaty, gdzie można spokojnie przysiąść i zjeść drugie śniadanie. Zaraz za drugą wiatą czarny szlak kończy swój bieg, a Wam przyjdzie podążać już za czerwonymi szlakówkami, które spadają z prawej strony, od Stecówki. Dosłownie po 10 minutach od zmiany koloru szlakówek, ścieżka w końcu ucieka w las. Z tego miejsca do Schroniska Przysłop pozostało raptem około 30 minut niespecjalnie męczącego spaceru.
Schronisko Przysłop pod Baranią Górą
Najpierw na szlaku ujrzycie niewielką leśniczówkę z roku 1863. Niegdyś służyła ona myśliwym polującym w rejonie Baraniej Góry na głuszce. Natomiast obecnie znajdziecie w środku Izbę Leśną wraz z okresowo czynną wystawą przyrodniczą. Można tu podziwiać okazy flory oraz fauny, a jeden pokoik został przekształcony w kancelarię myśliwego. Jako ciekawostkę warto jeszcze wspomnieć, że z uwagi na fakt, iż Barania Góra leży administracyjnie w graniach miasta, to leśniczówka jest najstarszym budynkiem w Wiśle. Tuż za leśniczówką szukajcie właściwego schroniska.
Będzie to nieco toporny „budynek kloc” pochodzący z roku 1978. Znajduje się on na wysokości 900 m n.p.m., tuż przy na szlaku wiodącym na Baranią Górę. Jest to spory, trzypiętrowy budynek, dlatego nie ma szans, żebyście go przeoczyli. Przez długi czas schronisko owiane było nieprzychylnymi opiniami, jednak w roku 2015 przejęli go nowi gospodarze i tchnęli w nie nowego ducha. Już od progu widać spore zmiany, bardzo na plus. Obecnie w schronisku jest przyjemnie i znajduje się tutaj miejsce dla około 80 osób w pokojach kilku oraz kilkunastoosobowych. Tuż obok schroniska odnajdziecie niepozorny budynek zwany GOPRówką, a w nim swoje miejsce ma Muzeum Turystyki – Ośrodek Kultury i Turystyki PTTK „U Źródeł Wisły”. Muzeum posiada sporo pamiątek związanych z historią oraz turystyką w Beskidzie Śląskim. Wejście jest bezpłatne, choć drzwi otwierają się tylko w sezonie.
Historia Schroniska na Przysłopie sięga hen, hen do czasów, gdy arcyksiążę Fryderyk Habsburg zlecił budową drewnianego domku myśliwskiego. Powstały w roku 1897, zyskał nazwę „Schroniska u Źródeł Wisły”. Po roku 1925 znalazł w nim siedzibę Górnośląski Oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Schronisko działało w drewnianym pałacyku myśliwskim Habsburgów do roku 1979. I teraz najciekawsze – budynek wcale nie uległ zniszczeniu! Został rozebrany i przeniesiony do Wisły. Obecnie znajduje się przy ulicy Lipowej, a w środku mieści się Oddział PTTK w Wiśle.
Odcinek ze schroniska na Baranią Górę
Aby dotrzeć na szczyt ze schroniska Przysłop na Baranią Górę zarezerwujcie sobie nieco ponad godzinę. Zaraz za schroniskiem zaczyna się już Rezerwat. Mimo, że spoglądając na mapę może się wydawać, że szlak wiedzie głównie lasem, to nie do końca tak jest. Spora część lasów świerkowych na wschodnich i południowych stokach Baraniej Góry padła ofiarą wiatrołomów oraz złośliwego kornika. Finalny odcinek tuż przed wierzchołkiem jest bardzo przyjemny, nawet jeśli nic wkoło nie widać przez chmury, jak nam to się często tutaj zdarza. Gdy dotrzecie do szczytu Wierch Wisełka (1192 m n.p.m.), czarny szlak odbije wówczas w stronę wsi Kamesznica, a dla Was będzie to znak, że do celu pozostaje już raptem 10 minut.
Przez szczyt Baraniej Góry przebiega Główny Szlak Beskidzki, jak również znajduje się tutaj spory węzeł szlaków turystycznych. Podążając na wprost, możecie dotrzeć chociażby do Wisły Czarne, na Skrzyczne, Malinowską Skałę, Przełęcz Salmopolską, czy też do Węgierskiej Górki. Rezerwat Przyrody Barania Góra o powierzchni 386 ha obejmuje jej szczytowe partie wraz z obszarem źródliskowym Wisły. Na szczycie w latach trzydziestych zeszłego wieku próbowano introdukować kosodrzewinę, jednak nieskutecznie. Po wschodnich stokach Baraniej Góry biegnie granica pomiędzy Śląskiem a Małopolską.
Wieża widokowa na Baraniej Górze
Na szczycie znajduje się średniourodziwa, 15 – metrowa, stalowa wieża widokowa. Została wzniesiona w 1991 roku i jest zwieńczona różą wiatrów. Może nie jest specjalnie ładna, ale za to widoki przy dobrej pogodzie będą wprost wyśmienite. Śmiało można powiedzieć, że panorama z Baraniej Góry jest jedną z najpiękniejszych w Beskidzie Śląskim. Widać z niej pasma górskie ulokowane w trzech krajach. Ze szczytu spoglądacie na Beskid Śląski, Mały, Makowski, Żywiecki wraz z królową Beskidów, Babią Górą. Są oczywiście też Tatry, Góry Choczańskie, Mała Fatra, Góry Strażowskie, Jaworniki i Beskid Śląsko-Morawski. Jeśli aura dopisze, to jest też szansa, aby dojrzeć również czeskie Jesioniki należące już do Sudetów. Co ciekawe, wieża na Baraniej Górze została zbudowana wokół betonowego obelisku jeszcze z czasów Austro-Węgier. Dziś na tym to obelisku znajdziecie tablicę z roku 2016, upamiętniającą polskich partyzantów z AK walczących z okupantem. Jak do tej pory, pogoda na Baraniej Górze głównie płata nam figle. Na pięć wizyt na szczycie, tylko jeden dzień, kilkanaście lat temu, był pogodny.
Powrót do Wisły przez Dolinę Białej Wisełki i Kaskady Rodła
Zejście niebieskim szlakiem z Baraniej Góry do Wisły Czarne zajmie Wam około 2h. Jednak jeśli myślicie, że powrót będzie już zwykłym zejściem w dół, a szczyt Baraniej Góry to była ostatnia atrakcja na trasie, to czeka Was tutaj spora niespodzianka. Najpierw, pół godziny od szczytu Baraniej Góry, znajduje się wiata, w której można przysiąść, aby coś przekąsić. Jednak cuda dopiero przed Wami, ponieważ na środkowym odcinku zejścia, towarzyszący Wam potok tworzy szereg wodospadów oraz progów skalnych. Noszą one nazwę Kaskad Rodła, tudzież określane są Kaskadami Białej Wisełki. Pierwsza nazwa została nadana przez Członków Towarzystwa Miłośników Wisły i została zaczerpnięta od przedwojennego Znaku Rodła, symbolizującego zjednoczenie Ziem Polski od Bałtyku aż po Karpaty.
Wysokość wodospadów w tym miejscu wynosi od 0,5 do 5 metrów. U ich podnóża można dostrzec kotły eworsyjne. Dwa największe wodospady mają 3,5 oraz 5 metrów wysokości i są to najwyższe wodospady w Beskidzie Śląskim. Jeżeli dobrze policzyć, to Kaskady Rodła składają się z 25 naturalnych wodospadów i progów rzecznych na Białej Wisełce. Przy wiosennych roztopach biją z wielką mocą! Oczywiście formalnie Kaskady te znajdują się na potoku Wątrobnym, który dopiero za tzw. Wrotami Jana Kubisza, łączy się z potokiem Roztocznym i w ten sposób powstaje właściwa Biała Wisełka. Mniej więcej od tego miejsca zaczyna się asfaltowa nawierzchnia, którą zejdziecie do parkingu.
Pierwsza droga przez Dolinę Białej Wisełki została wybudowana jeszcze za czasów Habsburgów i prowadziła do tzw. Barańskiego Mostu (ścieżka w prawo, na wysokości Wrót J. Kupisza). Natomiast po wielkich powodziach, które nawiedziły okolicę w latach 50 zeszłego stulecia, potok uregulowano, od połączenia Wątrobnego i Roztocznego, aż do Czarnego. Wybudowane zostały liczne progi, a prawa część została obmurowana. Zimą, przed kaskadami, po prawej stronie, patrząc od strony Baraniej Góry, można dojrzeć prawdziwe lodospady!
Fragment od Kaskad Rodła do parkingu zajmie około 50 minut. Na ostatniej prostej czekają na Was Skały Grzybowe, które powstały w wyniku procesów wietrzenia. Trzeba przyznać, że Dolina Białej Wisełki na tym odcinku wcina się głęboko i widowiskowo w teren, odsłaniając na sporym odcinku skały górnych warstw godulskich. Nazwa doliny pochodzi zapewne od wód potoku spienionych na licznych progach. Po drodze spotkacie również niewielkie gospody, we wnętrzach których zimą płoną ogniska i możecie własnoręcznie upiec kiełbasę. Ścieżka dydaktyczna kończy swój bieg przy strażnicy OSP w Wiśle Czarne. Stąd już poboczem trzeba przespacerować około 2 km do samochodu pozostawionego na parkingu.
Źródło Wisły, a w zasadzie Źródła Wisły
Źródła Wisły, czyli najdłuższej polskiej rzeki oraz najdłuższej rzeki wpływającej do Bałtyku, odnajdziecie na zachodnim stoku Baraniej Góry w Beskidzie Śląskim. W ujęciu geograficznym Wisła ma dwa potoki źródłowe. Z wysokości 1107 m n.p.m. wypływa Czarna Wisełka, a z wysokości 1080 m n.p.m. – Biała Wisełka. Oba potoki łączą się w Jeziorze Czerniańskim, które jest zbiornikiem zaporowym, stworzonym w celach retencyjnych, w roku 1973. Jezioro będziecie mijać samochodem w drodze na szlak. Będzie po prawej stronie.
Jednakże, jeśli spojrzeć na temat w sensie hydrologicznym, to Wisła zaczyna być Wisłą w miejscu połączenia się potoku Malinka z potokiem Wisełki. A potok Wisełka jest z kolei potokiem wypływającym z Jeziora Czerniańskiego, jako mix wody z Białej i Czarnej Wisełki. Czarna Wisełka ma długość około 9 km. Jest potokiem źródłowym Wisły, ze źródłami w postaci wykapów, czyli małych oczek wodnych, które znajdują się na mokradłach na stokach Baraniej Góry. Natomiast Biała Wisełka, zwana również Białką, jest nieco krótsza, ponieważ ma około 7 km długości. Za właściwe źródła Białej Wisełki uznaje się źródła potoku Wątrobnego.
Rezerwat Przyrody Wisła
Aby chronić źródłowe potoki Wisły, jako miejsca, w których bytuje rodzima populacja pstrąga potokowego w naturalnym środowisku występowania, stworzono tutaj w roku 1959 faunistyczny rezerwat wodny. Rezerwat obejmuje dodatkowo obszar rzeki Malinka i leży w granicach Parku Krajobrazowego Beskidu Śląskiego. Jednakże od początku funkcje rezerwatu kłóciły się z promowaną rozbudową miasta Wisły jako głównego ośrodka turystycznego w Beskidzie Śląskim. Dodatkowo regulacja potoków, budowa zapory w Wiśle Czarne, zakwaszanie oraz zanieczyszczenie wód sprawiło, że obecne funkcje rezerwatu są dyskusyjne. Przykładem jest fakt, że pstrągi w Czarnej Wisełce wyginęły, a ich populacja w Białej utrzymuje się tylko dzięki sztucznemu zarybianiu.
Pogoda na Baraniej Górze
Mimo, że Barania Góra posiada klimat górski, to w porównaniu z położonymi nieco bardziej na wschód beskidzkimi szczytami o podobnej wysokości, jest on relatywnie łagodny. To wszystko dlatego, że obszar ten znajduje się na granicy wpływów oceanicznych oraz kontynentalnych i przez większość roku dominuje tutaj ten pierwszy. Wybierając się na szlak, weźcie pod uwagę, że tereny Rezerwatu Przyrody Barania Góra należą do najbardziej deszczowych w Polsce. Suma opadów wynosi tutaj od 1100 do 1700 mm, gdy średnia dla terenów niżowych w kraju to raptem do 600 mm rocznie. Śmiało możecie oczekiwać tutaj sporej ilości śniegu, zalegającego nawet 140 dni w roku. Planując swój wyjazd, zwróćcie również uwagę na wykresy z wiatrami. Ponieważ mocne i częste wiatry szargają szczytem i wyrządzają spore szkody w drzewostanie. Pogoda Barania Góra: Klik oraz Klik
Legenda o tym jak powstała rzeka Wisła
W zamierzchłych czasach mieszkał na Baraniej Górze Beskid, syn Karpata. Dochował się on trójki potomstwa. Syna Lena oraz dwóch córek: Białej i Czarnuszki. Dziewczyny różniły się miedzy sobą zarówno urodą, jak i temperamentem. Do ich domowych obowiązków należała opieka nad zwierzętami oraz pilnowanie dwóch źródeł, z których to zwierzęta piły wodę. Pewnego dnia dziewczyny postanowiły opuścić dom i wyruszyć w nieznany, tajemniczy świat. Początkowo wędrowały osobno, jednak wkrótce spotkały się i ruszyły w dalszą drogę razem, docierając aż do Bałtyku. A za nimi podążały wody obu źródeł. Jak się domyślacie, trasami, którymi początkowo maszerowały dziewczyny z Baraniej Góry, dziś płyną dwa potoki tworzące źródło Wisły.
Ważniejsze szlaki na Baranią Górę podsumowanie
- Z Wisły Czarne czarnym szlakiem do schroniska i później czerwonym na szczyt Baraniej Góry: 3,5 h.
- Z Wisły Czarne niebieskim szlakiem na Baranią Górę przez Dolinę Białej Wisełki: 3 h.
- Z Przełęczy Salmopolskiej czerwonym szlakiem i następnie zielonym: 3h 10 min.
- Ze Szczyrku przez Skrzyczne oraz Malinową Skałę: 5h 45 min.
- Czerwony szlak z Węgierskiej Górki przez Magurkę Wiślańską na Baranią Górę: 5h 05 min.
- Z Węgierskiej Górki przez Fajkówkę (najpierw zielony później czarny szlak): 5h 05 min.
- Czarny szlak z Kamesznicy Dolnej: 3h 27 min.
- Niebieski szlak ze Zwardonia: 6h 30 min.
- Zielony szlak z Istebnej: 4h 21 min.
- Czerwony szlak na Baranią Górę z Przełęczy Szarcula przez Stecówkę: 4h 04 min.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
3 komentarze
Witam, jaki szlak polecacie dla maluchów 3,4 i 5 letnich? 🙂
Wydaje się nam, że niebieski szlak wzdłuż Białej Wisełki i kaskad Rodła byłby najciekawszy 😉 Choć warto pamiętać, że szlak w dwie strony na Baranią Górę to około 5h spaceru
Nie wydaje mi się aby po wschodniej stronie Baraniej góry przebiegała granicą Śląska i Małopolski ( jak wspomniane jest w artykule powyżej)
Coś się wam pomyliło. Do Małopolski jest naprawdę daleko z Baraniej