Rezerwat Biała Wody w Pieninach
– Biała Woda w Pieninach to przyjemny i łatwy szlak
– całość trasy w dwie strony zajmuje Wam ok. 2 h
– dodatkowo można wejść na widokową Przełęcz Rozdziela
– parking w Jaworkach jest płatny (4 pln/h)
Rezerwat Biała Woda w Pieninach jest atrakcyjną opcją na łatwy i nieśpieszny spacer. Szlak wiedzie doliną, pomiędzy skalnymi formacjami oraz rześko szumiącym potokiem. Śmiało możecie zabrać na przejażdżkę rowery, czy też wózki dziecięce, brak tutaj stromych podejść, a całość wiedzie dnem doliny. Jest tutaj również mniej tłumnie aniżeli w sąsiednim Wąwozie Homole, czy na pienińskich tuzach pokroju Trzech Koron i Sokolicy. Na końcu trasy będziecie mogli bonusowo wdrapać się na pięknie widokową Przełęcz Rozdziela i spojrzeć na grzbiet dinozaura. Polecamy również pozostałe szlaki w Pieninach.
Gdzie jest Biała Woda i gdzie zaparkować samochód?
Biała Woda skryła się na końcu świata, kilka kilometrów za Szczawnicą, we wsi Jaworki, dwa kilometry od wejścia do Wąwozu Homole. Auto możecie zostawić na parkingu w głębi wsi, tuż przy wejściu do rezerwatu Biała Woda (koordynaty poniżej). Parking jest płatny oraz samoobsługowy. Póki co, nie ma możliwości uiszczenia opłaty kartą, tylko i wyłącznie monetami. Jeśli nie macie drobnych, to banknoty możecie rozmienić w rozmieniarce ustawionej w rogu placu, tuż przy szlabanach. Jesienią 2022 roku opłata za parking wynosiła 4 pln za godzinę postoju. Jeśli poruszacie się komunikacją zbiorową, to z centrum Szczawnicy do Jaworek kursują regularnie busy (choć warto sprawdzić powrotne). Wysiąść najlepiej na końcu trasy.
Koordynaty parkingu w Jaworkach: 49°24’21.8″N 20°33’59.8″E
Szlak przez Dolinę Białej Wody
Z centrum Jaworek wyruszają w stronę Białej Wody dwa szlaki, czerwony oraz żółty. Oba mijają parking, kapliczkę i zapuszczają się nieśpiesznie w dolinę. Do tej pory możecie zauważyć jak trwa intensywna zabudowa tej części Jaworek. Na szczęście wkrótce rozpocznie się bardziej sielankowa część wycieczki. Trasa jest tutaj łatwa, a szutrowa droga nie nastręcza większych problemów. Przewyższenie jest również niezauważalne.
Rezerwat Biała Woda powstał w roku 1963 w dolinie stanowiącą granicę pomiędzy Beskidem Sądeckim (po lewej stronie) oraz Małymi Pieninami (po prawej stronie). Od nazwy potoku swoją nazwę przyjęła nieistniejąca już łemkowska wieś. Tuż przy parkingu znajduje się niewielka, pobielona, kryta gontem kapliczka o złotym baniastym hełmie. To jedna z niewielu pozostałości po dawnych czasach, kiedy to Jaworki oraz Białą Wodę zamieszkiwali Łemkowie. Wieś spalono, a ludność wysiedlono w 1947 roku w ramach akcji Wisła.
Na granicy Beskidu Sądeckiego i Małych Pienin
Wkrótce dotrzecie do niewielkiej wiaty z tablicami opisującymi historię Białej Wody. Tutaj czerwone szlakówki odbijają w lewo i porzucają Dolinę Białej Wody (pędzą przez Obidzę w stronę Piwnicznej Zdrój). Jednak warto podejść za czerwonymi znacznikami 300 metrów do Bazaltowej Skałki, czyli geologicznej sensacji w Pieninach. Wszystko dlatego, że zwyczajnie bazalt w Pieninach nie występuje, w odróżnieniu od pozostałości po wulkanizmie andezytowym, a tu taki psikus, kilkutonowy ostaniec. Przez lata geolodzy głowili się nad tą zagadką aż wydumali, że bazaltowa skała jest olistolitem, czyli oderwanym fragmentem skalnym, który zapewne osunął się na dno istniejącego wówczas zbiornika morskiego i tutaj przydryfował. Skałka bazaltowa jest porośnięta charakterystycznymi różyczkami rojownika pospolitego.
Wróćmy jednak do spaceru dnem Doliny Białej Wody, gdyż po prawej stronie dominuje wybitna wapienna Smolegowa Skała. Wystaje ponad dno doliny na około 80 metrów. Jednak prawdziwe cuda dzieją się, gdy spojrzycie na skałę z Przełęczy Rozdziela. Wówczas skałka z 5 wierzchołkami przypomina swoim kształtem grzbiet dinozaura lub drzemiącego smoka. Na jej zacienionych, niedostępnych stokach, przetrwały od ostatniego zlodowacenia 4 gatunki roślin wysokogórskich (trzy z nich mają stanowiska w Polsce, tylko tutaj i w Tatrach). Po drugiej stronie potoku znajduje się Czubata Skała, która wraz ze Smolegową Skałą tworzą Wąwóz Międzyskały. W wąwozie wody górskiego potoku znacznie przyspieszają, a ścieżka przeskakuje na drugą stronę potoku po drewnianym mostku.
W obrębie dawnego osiedla Głębokie, Biała Woda tworzy niewielki wodospad. To mniej więcej połowa spaceru przez dolinę. Czeka jeszcze na Was Czerwona Skała (z uwagi na zabarwienie), zwana też z powodu swojego kształtu Sfinksem lub Kornajowską Skałą. Wiele dzisiejszych nazw pochodzi od istniejących tutaj niegdyś przysiółków. Po drugiej stronie potoku są Konowalskie Skały.
Z Białej Wody na Przełęcz Rozdziela
Na wysokości Kociubylskiej Skały, opadający pomiędzy widłami potoku Biała Woda oraz Potoku Brysztańskiego żółty szlak porzuca szutrową ścieżkę i zaczyna się intensywnie wspinać. Wózki ani rowerki nie dadzą tutaj rady. Podczas wspinaczki warto co jakiś czas, łapiąc oddech, oglądać się za siebie, ponieważ widoki z każdym krokiem stają się piękniejsze. Początkowo spojrzenia skrada Dolina Białej Wody oraz Smolegowa Skała później wyłaniające się Trzy Korony oraz majaczące na horyzoncie szczyty Beskidu Wyspowego. Przełęcz Rozdziela, jak wskazuje nazwa, rozdziela Pieniny od Beskidu Sądeckiego. Jeśli macie ochotę ujrzeć Tatry, to trzeba podejść ok 300 metrów do odbicia żółtego szlaku z grzbietu na słowacką krainę. Powrót z przełęczy do Jaworek przez Dolinę Białej Wody zajmie Wam około 50 minut.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
