Moje Miasto to Białystok
– Białystok uzyskał prawa miejskie prawdopodobnie w 1692 r.
– Jan Klemens Branicki to najjaśniejsza postać Białegostoku
– To tutaj Ludwik Zamenhof stworzył język Esperanto
– Nieśpieszny, minimalistyczny spacer po mieście zajmuje około 3h
Białystok, jak przystało na stolicę regionu, jest największym miastem Podlasia. Jest bardzo sympatycznym, przyjemnym i szalenie zielonym miastem. Bo aż 32% jego powierzchni zajmują tereny zielone. Jeśli dodamy do tego, że miasto położone jest w bliskim sąsiedztwie dwóch rezerwatów przyrody oraz Narwiańskiego Parku Narodowego, nie dziwi fakt, że znajduje się w regionie zwanym Zielonymi Płucami Polski. Zostało to też zauważone przez WHO, które przyjęło miasto, jako pierwsze w Polsce, do międzynarodowego projektu Sieci Zdrowych Miast.
Historyczne oraz geograficzne uwarunkowania sprawiły, że w Białymstoku odnajdziecie mieszankę ludzi różnych kultur, wyznań i narodowości. Zapraszamy na spacer po rodzinnym mieście Justi. O tym, co można zobaczyć w regionie, polecamy nasz osobny wpis – Atrakcje Podlasia. Osada Białystok powstała w okolicy roku 1440. To w tym czasie przybyli tutaj osadnicy, którzy zatrzymali się w sercu Puszczy Knyszyńskiej. I na krzyżówce dróg, tam, gdzie dziś znajduje się białostocki Rynek Kościuszki, postanowili się osiedlić. Miasteczko powoli żyło swoi życiem, niespiesznie rozrastając się. Założenia urbanistyczne miasta przypisuje się architektom oraz dworowi hetmana Jana Klemensa Branickiego. To wtedy tutejszy zamek przeistoczył się w barokową rezydencję.
Po powstaniu listopadowym, w pobliżu ustawiono granicę celną pomiędzy Kongresówką a Rosją. Taka decyzja wyzwoliła silną emigrację ekonomiczną łódzkich fabrykantów. To wtedy też, zaczął się istotny rozwój nieodległego miasteczka Supraśl. Na przestrzeni XIX wieku Białystok powoli zaczynał zmieniać rezydencjalny charakter na bardziej administracyjno-przemysłowy. Podczas II wojny światowej miasto bardzo mocno ucierpiało. Dziś, Wschodzący Białystok to miejsce, do którego warto wpaść, do czego Was serdecznie namawiamy.
Mapa Atrakcji Białegostoku
Najjaśniejsze Atrakcje Białegostoku
1. Zespół Pałacowo – Parkowy Branickich
Zaczynamy z wysokiego C, czyli od największej atrakcji w Białymstoku. Pałac Branickich Określany Polskim Wersalem jest przepięknym barokowym pałacem i wizytówką miasta. Jest to jedna z najlepiej zachowanych rezydencji magnackich epoki saskiej. Już samo wejście na teren pałacu, przez Bramę Wielką „Gryf” zwiastuje, że będzie tutaj przepięknie. I każdy krok, każda minuta tylko to potwierdza. Po minięciu dwóch rzeźb Herkulesa znajdziecie się na dziedzińcu Pałacu. Po lewej stronie znajduje się Muzeum Historii Medycyny i Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
Część pałacowych wnętrz jest udostępniona do bezpłatnego zwiedzania. Jednak jeśli nie przepadacie za elementami wystroju takich przybytków, to przemknijcie do pałacowych ogrodów. Nie będziecie żałować, bo jest tutaj przepięknie! A wszystko dzięki staraniom hetmana Jana Klemensa Branickiego, który przekształcił dotychczasowy zamek w piękny, reprezentatywny pałac. Szukajcie tutaj szczególnie rzeźby Psa Kawelina.
Naszą relacja ze zwiedzania Pałacu – znajdziecie Tutaj
2. Bazylika Mniejsza Wniebowzięcia NMP w Białymstoku
Ten sporych rozmiarów ceglany kościół to tak naprawdę dobudówka do maleńkiej świątyni, znajdującej się po jego lewej stronie. „Stary” późnorenesansowy kościół pochodzi z początku XVII wieku i jest to najstarszy zachowany zabytek w mieście. Wnętrze zostało ufundowane przez Jana Klemensa Branickiego. Stanowił mauzoleum rodzinne rodu Gryfitów-Branickich.
Nowy kościół powstał w latach 1900-1905, w stylu neogotyku nadwiślańskiego. Z uwagi na carską politykę, polskiej ludności nie pozwalano na wznoszenie nowych świątyń. Jednak wierni otrzymali od władzy zgodę na rozbudowę istniejącego „Starego Kościoła”. Oczywiście zabieg by się nie powiódł, gdyby nie sowite łapówki, które sprawiały, że lokalna władza przymykała oko na „mały” remont.
3. Rynek Kościuszki w Białymstoku oraz Ratusz
Tak naprawdę jest to bardziej reprezentatywna promenada, aniżeli klasyczny miejski rynek. Zaczyna się przy placu Jana Pawła, po którego drugiej stronie jest Pałac Branickich. Z tej strony znajduje się opisana przez nas w punkcie drugim Bazylika. Rynek Kościuszki ma długość około 400 metrów i w mniej więcej połowie przecina go ulica Henryka Sienkiewicza. W drugiej części Rynku Kościuszki znajduje się miejska fontanna oraz Ratusz.
W roku 1753 w mieście wybuchł spory pożar, po którym Jan Klemens Branicki postanowił dokonać przebudowy. Z tamtego okresu pozostało tylko kilka budynków. Po pożarze powstał miedzy innymi Ratusz z wieżą zegarową. Co ciekawe, była ona przez pewien czas wykorzystywana przez strażaków jako punkt obserwacyjny. Ratusz został rozebrany po wkroczeniu do miasta czerwonoarmistów, którzy planowali w jego miejsce postawić pomnik Stalina. Odbudowano go po wojnie. Budynek jest dziś siedzibą Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.
4. Planty miejskie w Białymstoku
Park został założony w miejscu, gdzie niegdyś znajdowały się mury miejskie miasta. Świadczy o tym nazwa, ponieważ plantowanie oznacza wyrównywanie dawnych fortyfikacji, fos oraz wałów. Park powstał oczywiście tylko na skromnym wycinku, na powierzchni 15 ha, w okolicach Pałacu Branickich, w latach 1908-10. Drugim etapem rozbudowy miejskich Plant miał miejsce w latach trzydziestych zeszłego stulecia. Zespół architektoniczny, w skład którego wchodzą właśnie Planty, Zespół pałacowo-parkowy oraz Rynek, tworzą bardzo przyjemne centrum spacerowo-kulturalne Białegostoku.
5. Sobór św. Mikołaja w Białymstoku
Przy ulicy Lipowej 15 znajdziecie najstarszą białostocką świątynę prawosławną. Cerkiew katedralna została wzniesiony w latach 1843–1846 na miejscu starszej świątyni. Sobór został zbudowany na planie krzyża greckiego i reprezentuje styl klasycystyczny, typowy dla architektury cerkiewnej ówczesnego Imperium Rosyjskiego. Warto zajrzeć do środka, z uwagi na wnętrze utrzymane w charakterze bizantyjskim. Nad wejściem znajduje się wieża z dzwonami. Od roku 1992 przechowywane są tutaj relikwie św. Gabriela. Według szacunków, prawosławni stanowią znaczną część mieszkańców miasta, stanowią nawet 20 % mieszkańców Białegostoku.
6. Kościół św. Rocha
Rzymskokatolicka Bazylika św. Rocha w Białymstoku została ufundowana jako pomnik odzyskania niepodległości. Wzniesiono ją na wzgórzu św. Rocha, w miejscu kaplicy oraz cmentarza, w okresie 1927-40. Szczególną uwagę przykuwa strzelista, 78 metrowa, ażurowa wieża. Całość jest niezmiernie ciekawym przykładem modernizmu w polskiej architekturze sakralnej. Świątynia została zbudowana na planie ośmioboku i składa się z trzech stopniowo narastających brył. Często powtarzalnym motywem jest gwiazda, którą łatwo można odnaleźć w wielu miejscach. To z uwagi na symbolikę, ponieważ pierwotnym wezwaniem miała Gwiazda Zaranna, symbolizująca jutrzenkę Niepodległości.
7. Murale w Białymstoku
Białostockie murale należą do najznamienitszych w kraju. Z klimatem, pomysłem, sprawiają, że miejska przestrzeń staje się dużo bardziej pozytywna. Najbardziej przypadł nam do gustu oczywiście mural Dziewczynki z Konewką. Jest on przepiękny, uroczy i szalenie fantazyjny. Bo wychodzi poza ramy tego, co zostało namalowane na ścianie kamienicy. Dziewczynka z konewką podlewa drzewo rosnące przed kamienicą! Drugim muralem, który skradł nasze serca jest wieeeeelki mural „Wyślij Babci pocztówkę”.
Poznaj pozostałe białostockie murale i kliknij tutaj
8. Pałac Hasbacha w Białymstoku
W dzielnicy Dojlidy, już nieco na obrzeżach miasta, przy skrzyżowaniu ulic ks. Stanisława Suchowolca i Dojlidy Fabryczne, znajdziecie uroczą rezydencję jednego z pierwszych białostockich fabrykantów – Ewalda Hasbacha. Był on właścicielem pobliskiej tkalni, która po pierwszej wojnie światowej została przebranżowiona w fabrykę dykty. Pałac Hasbacha powstał w latach 80tych XIX wieku. Rezydencja została wybudowana w stylu neorenesansu francuskiego, niderlandzkiego i toskańskiego. Wewnątrz zachowały się oryginalne piece i kominki. Obecnie w rezydencji znajduje się siedziba Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku.
9. Pałac Lubomirskich
Po drugiej stronie ulicy ks. Stanisława Suchowolca, dosłownie kilkadziesiąt metrów od Pałacu Hasbacha, znajdziecie bardzo przyjemny Park Lubomirskich. A w nim neoklasycystyczny pałac z połowy XIX wieku. Został on zbudowany przez barona Aleksandra Krusensterna. Pałacyk należał najpierw do Krusensternów, później Rüdigerów i Lubomirskich. Niestety w czasie II wojny światowej został spalony. Odbudowano go w latach 1956-57.
10. Park, Akcent ZOO oraz Rezerwat Przyrody Las Zwierzyniecki
Jeśli już jesteśmy przy miejskich terenach zielonych, to z całego serca polecamy spacer po Parku Konstytucji 3 Maja. Znajduje się on przy Sali Koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej. Szczególnie pięknie jest tutaj jesienią. Szerokie, szutrowe alejki, piękne drzewa, a w środku niewielki, acz bardzo ładnie prowadzony zwierzyniec – Akcent ZOO. Jeśli nie macie czasu gnać do Białowieży, aby zobaczyć żubry, przyjedźcie tutaj, w zagrodzicie pasie się jeden. Wejście do zwierzyńca jest bezpłatne. Po przejściu kładką nad ulicą Zwierzyniecką, traficie do Rezerwatu Przyrody Las Zwierzyniecki. To prawdziwy las w mieście ?
11. Pałacyk gościnny Branickich „Dom Koniuszego”
Pałacyk został zbudowany około roku 1771 w stylu barokowym, zapewne według projektu Jana Zygmunta Deybela. Znajduje się on w centrum miasta, przy ulicy Kilińskiego. Śmierć Branickiego przerwała budowę na pewien czas, jednak szczęśliwie inwestycja została dokończona. Pałacyk został spalony w 1944 roku, jednak i tutaj odbudowano go w powojennych latach i urządzono w nim siedzibę Muzeum Ruchu Rewolucyjnego. Obecnie mieści się tam Urząd Stanu Cywilnego – Pałacyk Ślubów.
12. Cerkiew Świętego Ducha
Prawosławna Cerkiew pod wezwaniem Świętego Ducha znajduje się przy ulicy Antoniuk Fabryczny 13. Mimo, że dość młoda, wyświęcono ją w roku 1999, to warto ją zobaczyć na własne oczy. Jest największą prawosławną cerkwią w Polsce. Rozplanowano ją na rzucie oktagonu o powierzchni ponad 800 metrów kwadratowych. Koncepcja architektoniczna cerkwi opiera się na symbolice Zesłania Ducha Świętego. Ścianom i kopułom nadano kształt języków ognia. Cerkiew ma pięć kopuł, które nawiązują do postaci Chrystusa oraz czterech ewangelistów. Warta uwagi jest również dzwonnica, w której umieszczono 10 dzwonów, na trzech poziomach. Wieża ma 70 metrów wysokości i jest jednocześnie pełni funkcję bramy prowadzącej na teren cerkiewny
13. Muzeum Pamięci Sybiru
Tutaj nie wypada powiedzieć, że to atrakcja. Po prostu warto wiedzieć, że takie muzeum w Białymstoku istnieje i po po prostu je odwiedzić. We wrześniu roku 1939 miasto wpadło w radzieckie ręce. Rok później zaczęły się masowe deportacje, w wyniku których co piąty mieszkaniec miasta trafił na Syberię lub do Kazachstanu. Muzeum powstało na terenie przedwojennych magazynów wojskowych przy ulicy Węglowej w Białymstoku. W środku poznacie historię polskiej obecności na Syberii już od XVIII wieku, carskich zsyłek oraz represji sowieckich.
14. Ogrody Opery i Filharmonii Podlaskiej
Tuż przy Parku Konstytucji 3 Maja znajduje się Gmach Opery i Filharmonii Podlaskiej. To, co jest szczególnie ciekawe w tym miejscu, to tereny zielone, które otaczają budynek. Ogrody zostały zaprojektowane przez prof. Marka Budzyńskiego i zostały stworzone jako przestrzeń ogólnodostępna. Wykorzystano tutaj roślinność charakterystyczną dla Podlasia, która ma przypominać naturalną łąkę. Zieleń przeplata się tutaj z oczkami wodnymi i alejkami. Całość wygląda bardzo ciekawie, a gdy jeszcze dodamy, że część ogrodów znajduje się na dachu Filharmonii, robi się już fascynująco. U góry ustawiono również sporą, żeliwną, 2,5 tonową rzeźbę, której nadano nazwę „Głowa Kompozytora”.
15. Plaża Dojlidy i Stawy Dojlidzkie w Białymstoku
Jeżeli macie ochotę wybrać się nad morze, to wcale nie trzeba gnać kilku dodatkowych godzin. Wystarczy wybrać się na południowe rubieże miasta, ponieważ w dzielnicy Dojlidy znajdziecie białostockie morze. Na cieszące się sporą popularnością stawy na Dojlidach w Białymstoku, składa się 20 zbiorników wodnych ulokowanych na obszarze około 140 hektarów. Spora część z nich jest porośnięta szuwarami i otoczona lasem. Jest też niewielka wyspa, na którą prowadzi kładka. W sezonie wejście na sama plażę Dojlidy jest płatne.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
2 komentarze
very nice and interesting!
Bardzo ładne miejsce i piękne zdjęcia. Ostatnio tam byłem i polecam odwiedzić każdemu. Podrzucam też drugą stronę, która może pomóc innym podróżnikom.