Rezerwat Przyrody Dolina Mnikowska który serca skrada
– Dolina Mnikowska znajduje się na zachód od Krakowa
– Dojazd z Krakowa do Doliny Mnikowskiej zajmuje około 40 min
– Bezpośrednio przy wejściu do Doliny Mnikowskiej znajduje się bezpłatny parking
– Przejście Doliny Mnikowskiej i powrót na parking zajmuje około 1h
Dolina Mnikowska to prawdziwy skarb w krainie Dolinek Podrakowskich. To niewielki wąwóz, który znajdziecie w dolinie Sanki, kilkanaście kilometrów na zachód od Grodu Kraka. Wędrówka w jedną stronę zajmuje około 15 minut, a jej finałem jest spora polana oraz wysoka skała z malunkiem Matki Boskiej Skalskiej. To jedna z tych Dolinek Krakowskich, która jest idealna na nieśpieszny i przyjemny spacer, nawet z najmłodszymi. Bowiem dnem Doliny Mniowskiej wiedzie wygodna szeroka, szutrowa ścieżka, niebieski szlak pieszy oraz rowerowy, a także Małopolski Szlak Geoturystyczny. Zatem wycieczka do dolinki będzie świetnym pomysłem dla rodziców z wózkiem, dla pieszych wędrowców oraz na rower. Podczas spaceru znajdziecie dużo ławeczek oraz stolików. Latem pod skałą odbywają się plenerowe msze święte.
Dojazd do Doliny Mnikowskiej z Krakowa
Dolina Mnikowska znajduje się około 15 kilometrów w linii prostej na zachód od centrum Krakowa, w niewielkiej wsi Mników, w gminie Liszki. Możecie trafić na miejsce na dwa sposoby. Albo podróżując drogą przez obszar Bielańsko-Tynieckiego Parku Krajobrazowego i następnie przez Kryspinów, albo też podążając wzdłuż lotniska w Balicach i autostrady A4. Ta druga opcja daje czasem nadzieję, że samolot będzie lądował dosłownie na wyciągnięcie ręki, co już jest sporą atrakcją. Przynajmniej dla nas takową jest 🙂 W obu przypadkach dojazd do Doliny Mnikowskiej zajmie Wam około 40 minut. Natomiast, jeśli poruszacie się komunikacją publiczną, to na miejsce kursuje autobus MPK numer 209, który w swoją podróż wyrusza z Salwatoru, a z Nowego Kleparza jeździ Superbus.
Dolina Mnikowska Parking
Bezpłatny parking znajduje się tuż przy drodze, po lewej stronie, w miejscowości Mników, w przysiółku Skały. Jest usytuowany przy starej pętli autobusowej, dosłownie przy samym wejściu do Doliny Mnikowskiej. Z pewnością go znajdziecie. Warto jednak pamiętać, że szczególnie w słoneczne weekendy, miejsca na nim rozchodzą się szybciej niż ciepłe bułeczki. W tygodniu natomiast bywa tutaj pusto. Jednorazowo na parkingu może zaparkować około 30 samochodów.
Spacer oraz Szlak przez Dolinę Mnikowską
Wejścia do Doliny Mnikowskiej szukajcie w rogu parkingu. Tutaj, za starą szopo-przystankiem (?) znajduje się duża mapa oraz szlakowskaz. Z mapy dowiecie się, że Dolina Sanki jest największą jurajską doliną usytuowaną na zachód od Krakowa. Ma 8 km długości i dopiero jej końcowy fragment nosi odrębną nazwę Doliny Mnikowskiej lub czasem Wąwozu Mnikowskiego. Podczas dzisiejszego spaceru opiekować się Wami będzie niebieski szlak turystyczny, który łączy Mników i Zabierzów. Musimy przyznać, że Dolina Mnikowska zrobiła na nas szalenie pozytywne wrażenie. Może dlatego, że najpierw jest spokojnie i dopiero po chwili następuje wielkie bum!
Źródło w Dolinie Mnikowskiej
Ścieżka z parkingu najpierw robi szybki zygzak i nieco obniżając się, wyprowadza spacerowiczów na spora łąkę. Po 200 metrach dotrzecie do niewielkiego źródełka. Znajduje się ono tuż przy ścieżce, po prawej stronie. Wypływ następuje spod wysokiej, górnojurajskiej, wapiennej skały. Jest to źródło podzboczowe, terasowe, spływowe, pochodzenia krasowego. Jeszcze w latach 70 tych zeszłego stulecia wypływ był naturalny. Źródełko uchodzi do przepływającej tuż obok Sanki, a ta, płynąc przez jurajskie wapienie Garbu Tenczyńskiego, trafia już bezpośrednio do Wisły. Mineralizacja wypływającej wody jest dość wysoka i wynosi powyżej 550 mg/l. Jest to woda wodorowęglanowo-siarczanowo-wapniowa, o odczynie 7,23 pH. Natomiast Sanka ma pierwszą klasę czystości, choć z uwagi na pobliskie ludzkie siedliska, nie ryzykowalibyśmy picia prosto z jej nurtu.
Spacer do Matki Boskiej Skalskiej
Podążając dalej, po lewej stronie, wysoko piętrzą się białe, wapienne skały, środkiem wiedzie szeroka ścieżka, a po prawej wolno i uroczo meandruje Sanka. Skały wąwozu mają tu wysokość nawet 80 metrów, tworzą ciekawe turnie i iglice. Naprawdę jest tutaj niebywale czarująco! Po kilkunastu minutach spaceru dotrzecie do polanki (zwanej “Cyrkiem”), która znajduje się po drugiej stronie rzeczki. Aby się na nią dostać, trzeba przejść jeszcze tylko przez mostek nad potokiem. To tutaj, wysoko, w skalnej wnęce, znajduje się postać Matki Boskiej. Pierwotny obraz został namalowany w roku 1863. Jego autorem był taternik Walery Eljasz Radzikowski. Namalował on na skale pięciometrową postać Madonny Polonii, która jest zwana przez lokalnych Matką Boską Skalską. Poniżej malowidła odnajdziecie kapliczkę. Do celu prowadzą schody oraz poręcz. Tutaj też zauważycie ostatnie przystanki drogi krzyżowej, która zaczyna się w Kościele w Mnikowie (z drugiej strony doliny). Trzeba przyznać, że ostatnie metry do malowidła mogą być nieco męczące. Polana jest też miejscem tradycyjnych nabożeństw majowych.
Uznaje się, że obraz powstał w hołdzie powstańcom styczniowym. Po upadku rewolty, na polanie odbywały się tajne, zabronione przez zaborcę msze. I tak, ludność, która nie mogła uczestniczyć w nabożeństwach w krakowskich kościołach, udawała się na modły do Doliny Mnikowskiej, do Matki Boskiej Skalskiej. Niestety dziś spoglądamy już tylko na kopię działa Radzikowskiego, ponieważ oryginał próbowano odrestaurowywać i finalnie został zamalowany. Według jeszcze innego podania, w Dolinie Mnikowskiej kryli się przed Rosjanami konfederaci barscy. Gdy byli blisko potrzasku, przybyła im na pomoc obca kobieta, która wskazała im jaskinię jako kryjówkę. Później, gdy nieskutecznie próbowali ją odnaleźć, uznali w końcu, że uratowała ich Matka Boska i w podzięce kazali namalować jej wizerunek w miejscu swego ocalenia.
Jaskinia nad Matką Boską
Jak zapewne wiecie, w formacjach krasowych często można spotkać jaskinie. Jedną z takich formacji jest Jaskinia nad Matką Boską. Jaskinia znajduje się po lewej i nieco powyżej namalowanego na skale obrazu Matki Bożej Skalskiej. Aby do niej trafić, najlepiej tuż za ławeczkami na polanie, skręcić w lewo na wysokości pierwszych schodów. Dróżka pnie się mocno do góry, a gdy przekroczy bramę skalną należy skręcić w prawo. Jeśli pójdziecie dalej do góry, to ścieżka wyprowadzi Was pod krzyż i będziecie mogli zerknąć z góry na polanę i Dolinę Mnikowską. Jaskinia ma cztery otwory. Główny swoją formą przypomina skalny most. Nad otworem jaskini znajduje się okap o szerokości do 8 m i wysokości do 3 m.
Mapa Szlaku przez Dolinę Mnikowską
Rezerwat Przyrody Dolina Mnikowska
Jeśli ktoś szuka potwierdzenia, że faktycznie jest tutaj cudnie, to warto wspomnieć, że północna część wąwozu jest chroniona w ramach Krajobrazowego Rezerwatu Przyrody Dolina Mnikowska na obszarze Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Powierzchnia rezerwatu wynosi 20,89 ha i został on utworzony w roku 1963. Jest to również Obszar Natura 2000 Dolina Sanki. Jednakże, pomimo skromnych rozmiarów, swoją mocą chroni szalenie uroczy i malowniczy wąwóz krasowy, który stanowi odcinek doliny potoku Sanka. W wapiennych skałach, które okraszają Dolinę Mnikowską odkryto kilkanaście jaskiń.
Jeśli lubicie przebiśniegi, to śmiało możecie przybywać tutaj w poszukiwaniu wiosny. Rośnie tutaj również rzadka konwalia majowa oraz dwa gatunki pierwiosnka. Szalenie przyjemnie bywa tutaj wiosną, gdy runo leśne obficie kwitnie <3 W rezerwacie występuje 17 gatunków roślin chronionych. Północne ściany skał są dobrze nasłonecznione i porośnięte przez murawy naskalne i kserotermiczne. Ściany wąwozu i dolinkę rzeki porastają lasy: grąd, łęg oraz buczyna. W ramach formalności warto wspomnieć, że Dolina Mnikowska znajduje się na zrębie tektonicznym Garbu Tenczyńskiego, w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej.
Jeśli macie czas i siły, to warto odwiedzić, dosłownie po sąsiedzku, Wąwóz Półrzeczki oraz Rezerwat Zimny Dół. A naszym zdaniem, największą atrakcją są szalenie nisko przelatujące samoloty. W końcu lotnisko Balice jest tuż, tuż. Zapraszamy ponadto do Parku Krajobrazowego Dolinek Krakowskich.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
1 Comment
Sama Dolinka – bardzo urokliwa.Największą wadą A nie zaletą, są właśnie te samoloty, bo Balice blisko..szum wody i przepiękny śpiew ptaków skutecznie zagłuszają