Przepowiednica Mogielica, szlak na najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego
– Mogielica zwana jest Królową Beskidu Wyspowego
– Parking na przełęczy Rydza Śmigłego jest bezpłatny
– Na szczycie Mogielicy znajduje się nowa wieża widokowa
– Wycieczka zielonym szlakiem zajmie Wam ok. 3 h, licząc w dwie strony
Mogielica jest najwyższym wzniesieniem Beskidu Wyspowego, dzięki czemu trafiła do zacnego grona Korony Gór Polski. Wycieczkę na jej szczyt możemy polecić zarówno najmłodszym turystom, jak i osobom z nieco gorszą kondycją. Wszystko dlatego, że na Mogielicę prowadzi dość prosty i krótki szlak, a cała eskapada zajmie Wam nie więcej niż 3h. Co prawda wierzchołek Mogielicy skrywa się mocno w lesie, jednak widoki gwarantuje nam tutaj nowa, metalowa wieża widokowa. A gdy pozostanie niedosyt, to polecamy zejść nieco w dół, na klimatyczną Polanę Stumorgową. Ponadto, zimą, wokół masywu Mogielicy, zastaniecie świetne trasy narciarstwa biegowego. Miejscowi zwą ją również Przepowiednicą, albowiem często przed nawałnicami, najpierw nad szczytem gromadzą się czarne chmury, wieszcząc pogodową zawieruchę.
Jakie mamy szlaki na Mogielicę?
Wariantów jest co najmniej kilka i każdy znajdzie dla siebie optymalny szlak na szczyt Mogielicy. Pamiętajcie, że poniższe wartości to statystyki tylko dla wejścia na najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego. Do tego trzeba doliczyć sobie jeszcze czas potrzebny na zejście.
- Możecie pognać dość długim, niebieskim szlakiem z Jurkowa (2h 25 min). Parking jest w centrum miasta, a do przejścia 5,3 km. Po drodze czekać na Was będą dwie polany.
- Z drugiej strony, możecie wybrać jeszcze dłuższe, niebieskie szlakówki ze Szczawy (Bukówka), które prowadzą przez szalenie pięknie widokową Polanę Stumorgową (2h 31 min). Tutaj do przejścia jest 5,9 km.
- Na Mogielicy meldują się również żółte szlakówki. Podążając nimi ze Słopnic Królewskich na szczyt królowej Beskidu Wyspowego dotrzecie po 2h i 4,5 km marszu. W Słopnicach może być mały problem z parkingiem.
- Natomiast wyruszając w drogę z Rzek przez klimatyczną Polanę Jasień, Przełęcz pod Małym Krzystonowem oraz Polanę Stumorgową, wpadniecie na Mogielicę po 4h i pokonaniu prawie 11 km.
- Najbardziej popularny szlak na Mogielicę, to zielony z przełęczy Rydza Śmigłego w Chyszówkach (1h 40 i 3,5 km) i to ten właśnie został opisany szerzej w dalszej części artykułu.
- Natomiast zielone szlakówki z Wyrębiska (część Zalesia), od strony Przełęczy Słopnickiej, to kwestia 1,5 h oraz 3,6 km. Choć trzeba pamiętać, że trasa z Zalesia to leśna wędrówka pozbawiona widoków. No dobrze, ale który szlak na Mogielicę wybrać?
Jaki jest najszybszy i najkrótszy szlak na Mogielicę?
Dziwnym trafem, czołowe miejsca zajmują warianty zielone, a różnice pomiędzy nimi są wręcz minimalne. Jednakże trzymając się aptekarskiej dokładności, to najszybszym szlakiem na Mogielicę jest zielony szlak z Wyrębiska, który zajmie Wam raptem 1,5 h. Jest on symbolicznie dłuższy od wariantu z przełęczy Rydza-Śmigłego, a dodatkowo czekać na Was będzie z tej strony dużo mniejsze przewyższenie – 335 metrów względem 481. Dość spora różnica. Wybór zatem prosty? Nie tak do końca – spacerowaliśmy dwoma wariantami i dziś wybralibyśmy jednak ten z Przełęczy Rydza-Śmigłego z kilku względów. Dojazd na miejsce jest bardziej komfortowy (szybszy dojazd, lepsza droga), a do tego z tej strony szlak przemyka przez sympatyczne polany, w tym pięknie widokową Polanę Wyśnikówka. Jednak jeśli spytacie się nas o najłatwiejszy szlak na Mogielicę, to wówczas wskażemy szlak z Wyrębiska (czyli z Zalesia), choć pamiętajcie, że tutaj szlak wiedzie cały czas lasem, a dojazd prowadzi wąskimi drogami, co szczególnie zimą może okazać się kłopotliwe.
2. A najbardziej widokowy wariant dojścia na Mogielicę?
Tutaj polecamy Wam wszelakie konstelacje, które będą przemykały przez Polanę Stumorgową. Co w niej takiego zachwycającego? Spójrzcie sami na mapę Beskidu Wyspowego, a szybko odkryjecie, że polana ma ponad kilometr długości! A do tego jej grzbietem prowadzą dwa szlaki, bosko! Jest zatem niebieski ze Szczawy Bukówka oraz żółte znaczki od strony Lubomierza. Do żółtego szlaku można dotrzeć zielonym z Półrzeczek oraz z Białego (Szczawa).
3. Pętle przez Mogielicę – jak złożyć taki szlak?
Większość górskich turystów nie przepada za szlakami, które każą nam wracać po swoich śladach. Niestety Mogielica nie jest pod tym względem najbardziej przyjaznym szczytem. Można w zasadzie złożyć trzy różne pętle, ale każda z nich będzie posiadała odcinek wzdłuż szosy, który trzeba będzie pokonać pieszo. Mało komfortowa opcja, ale dobre i to!
- Z przełęczy Rydza Śmigłego na Mogielicę i zejście do Słopnic Królewskich: 3,5 h (w tym 1,6 km poboczem)
- Jurków – Mogielica – Polana Stumorgowa – Półrzeczki: 4,5 h + 2,2 km bez szlaku, wzdłuż drogi
- Szczawa, Bukówka – Polana Stumorgowa – Mogielica – Polana Stumorgowa – Szczawa Białe: 4,5 h + 2 km poboczem bardzo ruchliwej drogi. Jest to ostatnia wersja, choć mocno dyskusyjna i raczej jej nie polecamy. Wspominamy o niej tak, aby pojawiły się wszystkie dostępne opcje.
Gdzie Zaparkować Samochód?
Osobiście polecamy spacer na Mogielicę zielonym szlakiem, wprost z Przełęczy Rydza Śmigłego. Trasa z tej strony jest przyjemna, a dla chętnych istnieje możliwość złożenia pętli – w takim wypadku można na najpiękniejszy szczyt Beskidu Wyspowego pognać wspomnianym zielonym szlakiem, by następnie zejść z Mogielicy żółtym do wsi Słopnice Królewskie i stąd poboczem drogi domknąć pętlę – trasa wówczas będzie wyglądała dokładnie tak.
Jeśli zdecydujecie się na zielony szlak na Mogielicę, to samochód najlepiej będzie pozostawić na sporym, bezpłatnym parkingu na Przełęczy Marszałka Rydza Śmigłego. Odnajdziecie go po lewej stronie jadąc od strony Mszany Dolnej. Z Krakowa dotrzecie tutaj po mniej więcej 1,5 h, a charakterystyczny szczyt Mogielicy będzie widoczny już z daleka. Pamiętajcie tylko, że Mogielica i okoliczne szlaki cieszą się sporą popularnością i o miejsca w słoneczne weekendy może być trudno. Część kierowców pozostawia wówczas auta na poboczu, na ciągłej linii. Przestrzegamy przed takim rozwiązaniem, ponieważ chętnie zagląda tutaj policyjny patrol i rozdaje „pamiątki”.
- Koordynaty GPS parkingu pod Mogielicą na przełęczy Rydza: 49°40’52.2″N 20°16’51.9″E
- Parking Zalesie-Wyrębiska: 49°38’05.5″N 20°18’30.5″E
- Parking Szczawa Bukówka: 49°37’28.7″N 20°16’29.1″E
- Parking Jurków: 49°40’53.5″N 20°14’01.7″E|
Zielonym szlakiem na Mogielicę z Przełęczy Rydza Śmigłego
Trasa Wycieczki: Przełęcz marszałka Rydza Śmigłego – Wyśnikówka – Pod Mogielicą – Mogielica – Polana Stumorgowa – Mogielica – Polana u Błazka – Słopnice Królewskie – Przełęcz Marszałka Rydza Śmigłego . Czas: 3h 38 min, Dystans: 10,1 km, Przewyższenie: 632 m.
Mawia się, że przełęcz Rydza rozdziela małżeństwo jakim jest Mogielica oraz Wielkolud Łopień (na ten szczyt Beskidu Wyspowego prowadzi również zielony szlak, ale trzeba wyruszyć w przeciwną stronę). Dodatkowo, jeśli wierzyć lokalnym, beskidzkim legendom, to oba szczyty mają podziemne połączenie. Ponoć zwierzęta, które zaginęły na Mogielicy, cudowne odnajdywały się na stokach Łopienia. Zatem uważajcie, bo jak widać można tutaj łatwo i zaskakująco pobłądzić ? Jeszcze kilka słów o samej przełęczy – jeśli gdzieś na starych mapach Beskidu Wyspowego mignie Wam nazwa Przełęcz Chyszówka, to wszystko ok! Jest to stara nazwa, która funkcjonowała w okresie powojennym. Dziś na Przełęczy Śmigłego, oprócz parkingu, odnajdziecie kamienny obelisk upamiętniający walkę Legionów Polskich (czyli Pomnik Spotkania Pokoleń), krzyż oraz murowaną kapliczkę.
Pierwsze kroki na najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego
Z przełęczy Rydza-Śmigłego na Mogielicę prowadzi zielony szlak, który ma długość 3,5 km. Trzeba przyznać, że szlak na najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego jest przyjemny, a do tego bardzo ładnie oznaczony. Nawet początkującym turystom nie stworzy on problemów z nawigacją. Zatem, gdy już zatrzaśniecie drzwi samochodu, to w pierwszych krokach musicie przekroczyć rozdzielającą przełęcz szosę i polną drogą zapuścić się w leśne ostępy. Jednak nie na długo. Ponieważ raptem po 10 minutach przebijecie się do małego przysiółka wsi Chyszówki, zwanego „Do Sarysza”. Tutaj trzeba intuicyjnie maszerować dalej za bitumiczną drogą, a po kilku kolejnych susach znów znajdziecie się bliżej natury, wspinając się na szczyt Królowej Beskidu Wyspowego.
Polany na Mogielicy – Mocurka, Bajorzyska oraz Wyśnikówka
Elementem charakterystycznym w krajobrazie Mogielicy są tutejsze polany. Można dojrzeć je z , jak również kilka z nich przewinie się podczas dzisiejszej wędrówki. Nie każą na siebie długo czekać i dosłownie po kilku susach po opuszczeniu przysiółka „Do Sarysza” dotrzecie na Polanę Mocurka. Wypas prowadzony był tutaj jeszcze po drugiej wojnie światowej, a do dziś, tuż przy kępie drzew, ostał się niewielki, drewniany szałas pasterski. Nie spotkacie takich za wiele na polanach Beskidu Wyspowego. Nas natomiast urzekła kolejna polana, oddalona od parkingu o 40 minut. Na jej środku rośnie ogromniaste drzewo, dużo większe od swoich sąsiadów. Nie jesteśmy beskidzkimi ekspertami, ale zgadujemy, że polana została zagospodarowana pod wypas, okoliczne drzewa wycięto, a to jedno, na środku, pozostawione zostało dla juhasa, w cieniu mógł spoglądać czujnym okiem na swoje stado. My nie zatrzymujemy się i gnamy dalej na szczyt Mogielicy!
Od polany czekać na Was będzie zdecydowanie mocniejsze podejście, które sprawi, że szybko nabierzecie wysokości i po 40 minutach zawitacie na widokową Polanę Wyśnikówka. Wiosną, oprócz widoków, serca skradają przebiśniegi, a jesienią mieniące się na fioletowo kwiaty goryczki trojeściowej. Wydawać by się mogło, że z polany Mogielica jest dosłownie na wyciągnięcie ręki. A tu psikus, trzeba jeszcze liczyć około 20 minut podejścia. Kilka kroków szczytem, po lewej stronie, nieco w gęstwinie, znajduje się, skalna ambona Zbójnicki Stół! Jeśli wierzyć legendom, była ona miejscem, na którym rabusiowe liczyli skradzione pieniądze. A nadawała się do tego idealnie, skryta wysoko w Beskidach i płaska jak stół! A przed Wami wznosić się będzie wieża na Mogielicy!
Szczyt Mogielicy – Korona Gór Polski
Szczyt Mogielicy ma 1170 m wysokości i skrywa się w niespecjalnie gęstym lesie. Na wierzchołku znalazło się miejsce na wieżę widokową, kilka tablic informacyjnych oraz skrzynkę z pieczątką Korony Gór Polski. Wieść niesie, że nazwa szczytu Mogielica, pochodzi od słowiańskiego słowa „mogiła”, gdyż jeśli wierzyć ludowym podaniom, to na jej stokach grzebano samobójców oraz ofiary zaraz. Dzięki wieży widokowej możemy liczyć tutaj na ciekawą panoramę. Jest pięknie i nic dziwnego, że mawia się, że Mogielica jest najładniejszym szczytem Beskidu Wyspowego, a przez miejscowych zwana także, z uwagi na charakterystyczny kształt, Kopą.
Nowa Wieża Widokowa na Mogielicy
Obecna wieża widokowa na Mogielicy nie jest pierwszą konstrukcją zwieńczającą szczyt. Pierwsza powstała tutaj wieża triangulacyjna, która została powalona przez wichurę szalejącą nad Beskidem Wyspowym ponad 40 lat temu. W jej miejsce wzniesiono drewnianą konstrukcję, wysoką na 22 metry w roku 2008. O dziwo, jej żywot był zaskakująco krótki. Albowiem z powodu złego stanu technicznego, wieża widokowa została najpierw zamknięta i następnie rozebrana. I tak docieramy do lata roku 2022, gdy ku uciesze turystów oddano nowy punkt widokowy. Ze szczytu Mogielicy można dojrzeć podobne konstrukcje w nieodległych Gorcach (Lubań oraz Gorc), na Koziarzu w Beskidzie Sądeckim oraz na Modyni w Beskidzie Wyspowym, zwanym również Górą Zakochanych. Jeśli tylko aura sprzyja, to na horyzoncie odnajdziecie pozostałe szczyty Beskidu Wyspowego, Beskid Sądecki, Pieniny , Tatry, Gorce, jak również reprezentująca Beskid Żywiecki Babia Góra. A przy dobrych wiatrach pojawi się słowacka kraina cudowności – Mała Fatra. Czy to najpiękniejsze widoki w Beskidzie Wyspowym? Kto wie ?
Poniżej wieży, podążając kilka metrów za szlakiem, odnajdziecie małą budkę (widoczna na zdjęciu), w której ukryta jest pieczątka. Jest to informacja przydatna szczególnie dla tych z Was, którzy kolekcjonują Koronę Gór Polski . Ponadto na szczycie odnajdziecie co najmniej dwie kapliczki. Są też krzyże oparte o drzewo oraz tablica informująca, że nieopodal, na wschodnich stokach Mogielicy, miała miejsce katastrofa niemieckiego bombowca odbywającego lot treningowy w zimowy wieczór ’44 roku. Od roku 2011 na szczycie utworzono rezerwat przyrody Mogielica, którego celem jest ochrona rzadkiego głuszca. A od lat rozważa się też wybudowanie schroniska górskiego.
Krzyż Papieski na Mogielicy
Tuż obok wieży widokowej na Mogielicy znajduje się rozejście szlaków – w prawo odbijają żółte i niebiskie szlakówki na Polanę Stumorgową, a na wprost uciekają żółte do Słopnic Królewskich oraz zielone w stronę Zalesia oraz Przełęczy Słopnickiej. Będzie również nieoznaczona ścieżka, po skosie, która po około 100 metrach doprowadzi Was do 3,5 metrowego krzyża papieskiego w kształcie papieskiego pastorału. Został on ustawiony tutaj w 2004 roku w 50 rocznicę wycieczki Karola Wojtyły na Mogielicę, który na Hali Stumorgowej odprawił mszę wraz z grupą młodych osób. Co ciekawe, krzyż postawiono w miejscu w którym, niegdyś, zgodnie z ludowymi przekazami, zrzucano zwłoki samobójców, których nie wolno było chować na poświęconych cmentarzach.
Widokowa Polana Stumorgowa
W tej szalenie czarującej, podszczytowej polanie na Mogielicy można się zakochać i utracić rachubę czasu. Polana Stumorgowa jest największą polaną w całym Beskidzie Wyspowym i rozciąga się na długim grzbiecie łączącym Mogielicę z Krzystonowem. Zwana jest również Halą pod Mogielicą i panuje tutaj bardziej sielska atmosfera. Podobnie, jak pozostałe okoliczne, beskidzkie polany, tak i tak powstała w wyniku działalności Wołochów, którzy wyprowadzili pasterstwo w Karpatach i zaprosili owce na szczyty gór. Polana Stumorgowa wzięła swoją nazwę od jednostki miary, czyli od morgi (ok 0,5 ha), choć prawdę powiedziawszy była dużo większa, niż wskazuje na to nazwa. Dziś następuje powolna sukcesja lasu.
Jeśli planujecie wrócić z Mogielicy po swoich śladach na Przełęcz Rydza Śmigłego, to nie musicie z Polany Stumorgowej wracać na szczyt. Wystarczy bowiem, skręcić w prawo w wyraźną, nieoszlakowaną ścieżkę. Po 5 minutach doprowadzi ona Was do niebieskiego szlaku, a po kilku kolejnych, na skraj Polany Wyśnikówka. Powrót przez Mogielicę na polanę to około 25 min. My natomiast zejdziemy żółtym szlakiem do Słopnic.
Czy warto wracać żółtym szlakiem z Mogielicy do Słopnic Królewskich?
Jeśli ktoś ma ochotę, aby odkryć jeszcze kilka zakamarków Beskidu Wyspowego, to zawsze może zejść z Mogielicy żółtym szlakiem do Słopnic Królewskich, a stąd czerwonym wrócić na parking na Przełęczy Rydza Śmigłego. Całość 1h 50 min. Trzeba tylko pamiętać, że żółty szlak w większości prowadzi lasem, a ostatni odcinek, czyli czerwony szlak, wiedzie już asfaltową szosą bez pobocza. Czy warto? Dziś mamy wątpliwości. Z jednej strony idziemy nowym odcinkiem, a z drugiej skazujemy się na 30 minutowy spacer asfaltem od Słopnic do samochodu. Jeśli jesteście z małymi dzieciakami, to zdecydowanie odradzamy. Zejście z Mogielicy zielonym szlakiem to kwestia tylko godzinki i w pakiecie jest znów Polana Wyśnikówka.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
6 komentarzy
Dzień dobry.Mogielica i Lubomir na zimowych warunkach-raczki mogą się przydać czy nie ma sensu zabierać?
jak zmrozi i zlodzi to zawsze warto mieć je w plecaku 😉
Dziękuję Wam za tego bloga 🙂 ♡ zdobywam Koronę Gór Polski i zawsze szukam u Was informacji o danym szczycie 🙂
bardzo nam miło 🙂 wkrótce pojawią się ostatnie wpisy z Sudetów i będziemy mieli komplet informacji o Koronie na naszym blogu 🙂 zapraszamy w przyszłości i pozdrawiamy
Dzięki za jak zwykle piękny i wyczerpujący opis!! :):)
Tak tylko informacyjnie, w kilku miejscach pojawia się Jurgów, a powinien być Jurków.
A Wasze relacje zawsze czyta się z przyjemnością, i przed i po wycieczkach :):)
Na parkingu pod pomnikiem nie można już parkować, jest zakaz zatrzymywania. Natomiast obok pojawił się płatny parking 3zł za 1h (2.09.2023). Przy drodze za przełęczą jadąc od Mszany jest zatoczka na kilka aut gdzie można parkować bezpłatnie, ale wiadomo o miejsca w późniejszych godzinach trudno.