Roztoczańskie szepty i szumy na rzece Tanew
– Szumy nad Tanwią znajdziecie na Roztoczu
– parking w sezonie jest parking (10 pln)
– zarezerwujcie sobie około 1,5 h
– spakujcie repelent na komary
Gdzieś na Roztoczu, pośród zielonych i czystych lasów, meandruje sobie uroczo rzeka Tanew. Można rzec, że rzeka to jak tysiące innych. Jednakże ta skrywa prawdziwe skarby w postaci malowniczych progów skalnych, przez które przetaczają się jej wody. Nazwano je szumami, od dźwięku jaki niesie się las. Najpiękniejszy fragmenty jej biegu zostały objęte ochroną w ramach Rezerwatu Przyrody „Nad Tanwią”. Zaprojektowano w nim ścieżkę przyrodniczo-dydaktyczną o długości około 3 km. I to właśnie na spacer przez ten roztoczański zakamarek, choć nie cały, dziś Was zapraszamy. A tutaj znajdziecie 26 atrakcji na Roztoczu.
Gdzie znajdują się Szumy na Tanwi?
Jeśli otworzycie atlas Polski, to Szumów szukajcie z prawej strony mapy, nieco poniżej Zamościa, niedaleko granicy z Ukrainą. Jeśli pokusić się o dokładniejszą lokalizację, to Szumy na Tanwi odnajdziecie na Roztoczu, na obszarze Parku Krajobrazowego Puszczy Solskiej, w gminie Susiec, w województwie lubelskim. Rzeka Tanew wypływa na południowym Roztoczu, wprost z bagien między wsiami Huta Stara i Złomy Ruskie, wpada do Sanu po przepłynięciu ponad 114 km.
Bardzo często Szumy są elementem większej urlopowo-roztoczańskiej układanki. Wówczas turyści najczęściej decydują się na nocleg w uroczej miejscowości Zwierzyniec. Stąd do naszej dzisiejszej atrakcji będziecie mieli do przejechania raptem 30 minut. Wystarczy najpierw kierować się na miejscowość Józefów, później Susiec, tutaj skręcić w prawo i po chwili jesteście u celu.
Gdzie zaparkować samochód?
Na miejscu, przy drodze łączącej Susiec oraz wieś Rebizanty, po prawej stronie szosy, odnajdziecie dość spory parking. W sezonie jest on płatny, w roku 2022 należało uiścić 10 pln. Całość uzupełnia samotny toitoi oraz kilka straganów z pamiątkami. Aby trafić na szlak przez Szumy, należy kierować się w stronę straganów i dalej przez most na drodze.
Drugą opcją jest parking tuż przy Barze u Gargamela. Stąd wystarczy zejść po schodkach i już będziecie przy rzece, przy jej najpiękniejszym fragmencie. Jednak taka opcja „na skróty” sprawi, że zapewne ominie Was spora część wcześniejszego, przyjemnego spaceru.
Szlak przez Szumy na Tanwi
Najtrudniejszym nawigacyjnie etapem szlaku przez Szumy okazał się być dla nas sam początek. Z parkingu rozchodzi się kilka ścieżek i mieliśmy małą zagwozdkę, w którą stronę powinniśmy ruszyć. A wystarczy tylko przejść przez drogowy most nad rzeką Tanew oraz zejść po betonowych schodach w prawo i zaczyna się przygoda. Prawda, że banalnie prosto? Jednak nim to uczynicie, warto zwrócić uwagę na niewielką, pradawną budkę strażniczą oraz szlaban przed samym mostem. Są one symbolem dawnych czasów, gdy na Kongresie Wiedeńskim w roku 1815 ustanowiono nowe granice pomiędzy zaborem rosyjskim a austriackim. Wówczas to rzeka Tanew pomiędzy Rybnicą i Paarami a Rebizantami była rzeką graniczną, a na moście znajdowało się przejście graniczne. Teren był tutaj silnie strzeżony, jednak mimo to, w roku 1901, uciekający z więziennego szpitala w Petersburgu, Józef Piłsudski, przemknął tędy niepostrzeżenie do Galicji.
No dobrze, ale co jest takiego magicznego w szlaku przez Szumy, który częstokroć określany jest największą atrakcją Roztocza? Wydaje nam się, że z jednej strony chodzi tutaj o sam fakt przebywania blisko natury. A z drugiej, Tanew przepięknie szumi poprzez progi skalne, które tworzą przyjemnie relaksujące otoczenie, z dala od zgiełku i chaosu. Szumy nad Tanwią nie są technicznie trudne. Spacer wiedzie wąską ścieżką przez las, nad brzegiem radośnie szumiącej rzeki, w ślad za niebieskimi znacznikami. Jak już trafiliście na moście w schodki, to nie powinno być problemu z nawigacją – trzeba trzymać się ścieżki, która w sumie tylko raz oddala się nieco od rzeki. Szlak czasem prowadzi po drewnianych kładkach oraz mostkach.
Po drodze ujrzycie 24 progi skalne, które tworzą niewielkie, szumiące wodospady. Jest ładnie, ale trzeba też pamiętać, że zapewne widzieliście w życiu ładniejsze miejsca. Szumy powstały miliony lat temu, w trakcie fałdowania Karpat. Wówczas powstały liczne spękania oraz uskoki. To są właśnie „nasze” szumy. Znajdziecie je zarówno na Tanwi, jak również na innych okolicznych potokach – na Jeleniu, Sopocie i Szumie w krawędziowej części Roztocza. Podczas tworzenia się gór nastąpiło też wydźwigniecie wyżynnego obszaru Roztocza, a tereny Kotliny Sandomierskiej opadły. Geolodzy mają nie lada gratkę, ponieważ przebiega tutaj granica geologiczna, która dzieli Europę Zachodnią (fałdową) od Wschodniej (płytowej). Jest to jedyne miejsce w Polsce, w którym tak dokładnie widoczna jest ten podział. Wodospady lokalnie zwane są szumami, szypotami, sopotami lub też porohami.
Szumią, szumią Szumy
Po 20 minutach dotrzecie na niewielką polanę. Po jej lewej stronie wspinają się zakosem schody do Baru u Gargamela. Wieść niesie, że jest tutaj całkiem smacznie. Zaraz za polaną natomiast odnajdziecie niewielkie i niestety dość zaniedbane Źródełko Miłości. Jeśli wierzyć legendom, to łyk wody ze źródła gwarantuje spełnienie marzeń. Dosłownie sto metrów dalej pojawiają się żółte szlakówki, które przemykają na drugą stronę rzeki Tanew i po 25 minutach docierają do najwyższego wodospadu na Roztoczu, czyli Wodospadu na Jeleniu (potok ten jest dopływem Tanwi).
Natomiast niebieski szlak doprowadza po chwili do ruin stanicy harcerskiej. Jej uroczyste otwarcie nastąpiło w czerwcu 1938. Powstała obok historycznego miejsca, w którym Józef Piłsudski nielegalnie przekroczył granicę. Oprócz budynku w stylu zakopiańskim zbudowano również na rzece tamę tworząc mały zalew. Stanica harcerska spłonęła we wrześniu 1939 roku, podpalona przez Niemców. Powrót na parking wiódł po naszych śladach. Na spacer przez Rezerwat nad Tanwią warto zarezerwować sobie około 1,5 h.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
