Wierchomla perła w Beskidzie Sądeckim
- Latem parking w Wierchomli Małej jest bezpłatny
- Wierchomla leży w Beskidzie Sądeckim
- Na całą wycieczkę zarezerwujcie sobie około 2h
Wierchomla to magiczne miejsce w Beskidzie Sądeckim. Szczególnie przepięknie bywa tutaj jesienią, gdy liście nabierają kolorów, a zachody Słońca ciepłych tonów. W takiej scenerii Bacówka nad Wierchomlą prezentuje się wybornie, a godziny uciekają szalenie. Dotrzecie tutaj prostym i szybkim szlakiem w mniej niż w godzinę. A warto, bo jest tutaj wszystko, czego można zapragnąć. Miło obsługa, dobre jedzenie, górski klimat, a widoki na Tatry takie, że palce lizać. Sami również chętnie tutaj zaglądamy, ponieważ Bacówka jest naszym ulubionym schroniskiem w Beskidzie Sądeckim. Zapraszamy również do osobnego wpisu o najpiękniejszych szlakach Beskidu Sądeckiego.
Wierchomla jak dojechać i gdzie zaparkować?
Wierchomla to oczywiście nazwa wsi, która usadowiła się w województwie małopolskim. Na początku warto doprecyzować, że obok siebie funkcjonują dwie Wierchomle – Mała i Wielka. Podróżując z Krakowa, trzeba zarezerwować sobie około 2,5 h. Droga wiedzie najpierw przez Brzesko, Jezioro Rożnowskie, Nowy Sącz, Rytro i Piwniczną. Od Nowego Sącza trzeba liczyć już raptem trzy kwadranse i będziecie u celu.
Finalna podróż odbywa się już drogą krajową numer 971, która wiedzie wzdłuż rzeki Poprad. Pamiętajcie tylko, aby kilka minut za Piwniczną Zdrój odbić w lewo. Droga zawiedzie najpierw do Wierchomli Wielkiej, która znajduje się już na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego, a po kilku dodatkowych minutach zameldujecie się w Wierchomli Małej, w której jest spory ośrodek narciarski – „Dwie Doliny Muszyna – Wierchomla”.
Samochód możecie zostawić na parkingu zlokalizowanym w pobliżu stacji narciarskiej. W sezonie letnim parking w Wierchomli Małej jest bezpłatny. Niestety nie wiemy jak wygląda sytuacja zimą, gdy działają wyciągi, ale zapewne trzeba sięgnąć do sakiewki. Jeśli natomiast ofiarujecie swój los komunikacji publicznej, to do Wierchomli Małej kursują prywatne busy oraz autobusy PKS z Nowego Sącza, które pędzą przez Stary Sącz, Piwniczną Zdrój i Wierchomlę Wielką. Stacja kolejowa położona jest natomiast przy odbiciu drogi z Piwnicznej do Krynicy, około 7 km od stacji narciarskiej.
Wierchomla Wielka oraz Wierchomla Mała
Zaczniemy zgodnie z kolejnością, z jaką napotkacie obie wsie. Zatem Wierchomla Wielka została lokowana na prawie wołoskim w roku 1595 przez kardynała Jerzego Radziwiłła. Tutejszymi osadnikami byli pasterze wołoscy, a dopiero w XIX wieku zaczęli osiedlać się tutaj Polacy oraz Żydzi. Lokalna ludność repatriowała się do ZSRR, na teren Ukrainy w 1945 roku. Natomiast pozostałe około 150 rodzin wysiedlono dwa lata później, na ziemie odzyskane. Pustą wieś zasiedlili Polacy z okolic Piwnicznej.
Warto odwiedzić tutaj niewielki, zabytkowy kościół z XIX wieku. Pierwotnie była to Cerkiew pw. św. Michała Archanioła, która należała do kościoła greckokatolickiego. Powstała w roku 1821, a dziś, jest to świątynia przynależna do parafii rzymskokatolickiej oraz leży na Szlaku Architektury Drewnianej.
Mała Wierchomla znajduje się niespełna 5 km w głąb doliny potoku Wierchomlanka (Tysina). Jej źródła znajdują się pod granią główną Pasma Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim, na odcinku od Łabowskiej Hali po Runek. Małą Wierchomlę góry otaczają przepięknie z trzech stron. Od północno-zachodniej strony opadają zalesione szczyty Gaborówki (790 m) oraz Lembarczka (917 m). Natomiast od wschodniego oraz południowego kierunku opada grzbiet, który ciągnie się od Bacówki nad Wierchomlą aż po Pustą Wielką (1061 m).
Osada została lokowana zapewne w roku 1603 na przywileju biskupa Bernarda Maciejowskiego. Dziś Wierchomla Mała jest uroczą miejscowością turystyczną, zlokalizowaną w Popradzkim Parku Krajobrazowym, pomiędzy Muszyną a Piwniczną Zdrój. Dzięki inwestycjom znajduje się tutaj Stacja Narciarska Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla z 10 wyciągami, w tym najdłuższym w Polsce wyciągiem krzesełkowym, którego długość wynosi 1600 m.
Czarny szlak do bacówki nad Wierchomlą
Do Bacówki nad Wierchomli spacerowaliśmy chyba każdym możliwym wariantem. Zarówno z Żegiestowa, z Jaworzyny Krynickiej, czy też wprost z Schroniska na Hali Łabowskiej. Wszystkie polecamy, jednak najkrótszy szlak wiedzie z Wierchomli Małej. Wystarczy dosłownie godzina wspinaczki czarnym szlakiem, aby dotrzeć do celu. Do tego trasa nie jest specjalnie męcząca. Podczas godziny będziecie musieli pokonać około 2,4 km i wznieść się jedynie 300 metrów ponad dolinę. Nie jest źle ?
Osobom, które chciałyby jeszcze bardziej skrócić wycieczkę, mamy dobrą informacje, ponieważ zlokalizowana w Wierchomli Małej całoroczna kolej krzesełkowa może za Was pokonać całość podejścia. I na koniec pozostanie do przejścia raptem 30 minut przyjemnego widokowo – grzbietowego spaceru. Prawda, że kusząca opcja? Jeśli natomiast chcecie śmignąć do schroniska trasą dojazdową, to pamiętajcie, że odbija ona niespełna 300 m poniżej hotelu SPA w Wierchomli Małej. Jest to trasa o długości około 5 km, niespecjalnie stroma, świetna opcja dla rowerzystów.
Ale skupmy się teraz na wersji w 100% pieszej. Szlak do Bacówki nad Wierchomlą miejscami bywa czujny i warto rozglądać się za szlakówkami, tak, aby nie pobłądzić. Dla nas, najbardziej zaskakującym miejscem było przekroczenie potoku Mała Wierchomla. Czyli około 15 minut od parkingu należy niespecjalnie intuicyjnie przejść przez spływający potok (zdjęcie powyżej).
Później szlak wspina się pięknie, aż dociera na grzbiet i zaczyna się cudny spektakl. Od przekroczenia potoku, trzeba liczyć około 40 minut aż dotrzecie na polanę. A od opuszczenia lasu, nim zegarki odmierzą kwadrans, zasiądziecie na widokowym tarasie. Warto też tam rozglądać się pod nogi, ponieważ często maszerują tutaj jaszczury ogniste, czyli salamandry. Bywaliśmy i nocowaliśmy w Bacówce nad Wierchomlą parokrotnie, jednak to tutejsza jesień zawładnęła naszymi serduchami!
Polana pod Wierchomlą
Polana nad Wierchomlą jest polaną w zachodniej części grzbietu Runek – Pusta. Dla osób ceniących geografię, jest to boczny grzbiet Pasma Jaworzyny w Beskidzie Sądeckim, który opada do doliny Małej Wierchomlanki. Dzięki czemu możemy podziwiać cudne przestrzenne panoramy zwieńczone na końcu tatrzańskim grzebieniem.
Polana nad Wierchomlą jest jedną z kilku polan w tym grzbiecie, a od kolejnej polany oddziela ją wąski pas lasu, dlatego spacer grzbietem jest tutaj bardzo przyjemny (szczególnie jeśli przybywacie tutaj od strony Pustej Wielkiej). Wszystkie tutejsze polany powstały w wyniku działania pasterskiego Łemków: Polana Gwiaździsta, Polana nad Wierchomlą, Długie Młaki i Wyżne Młaki.
Bacówka nad Wierchomlą i cudna panorama na Tatry
Na wysokości 887 m n.p.m., na przepięknej Polanie nad Wierchomlą, znajduje się cudnie położone schronisko, Bacówka na Wierchomlą. Widoki są tutaj przepyszne! Jeśli tylko aura sprzyja, można delektować się stąd panoramą na Pasmo Radziejowej, Góry Lubowelskie oraz Tatry. Inicjatorem budowy bacówki był działacz krynickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego, Stanisław Nowak.
Bacówka nad Wierchomlą została uroczyście otwarta pod koniec 1978 roku, a w roku 1994 oficjalnie przyjęła imię Pana Stanisława. Jeśli kogoś zaskoczy dziwna, nietypowa architektura budynku, to śpieszymy donieść, że bacówka mieści się w przebudowanym spichlerzu, który przeniesiono ze wsi Złockie, wsi położonej nieopodal Muszyny.
W środku znajdziecie całkiem słusznych rozmiarów salę kominkową oraz pokoje dla 40 osób. Jednak najpiękniejszy jest tutaj dobudowany przeszklony taras. Z górskimi widokami wszystkie dania smakują od razu o dwie klasy smaczniej. Warto o tym pamiętać, szczególnie że Bacówka leży na Baranim Szlaku obiektów, które serwują tradycyjne potrawy pasterskie – sery i baraninę ?
Obok schroniska znajdziecie ponadto Fiński Domek, Moskałówkę oraz jurty i tipi! I w nich też można nocować. Przebiegają tutaj szlaki piesze, narciarskie, konne i rowerowe. Do Bacówki nad Wierchomlą prowadzą szlaki od Jaworzyny Krynickiej i Runka, Wierchomli, Szczawnika, Żegiestowa, czy też z Piwnicznej, Rytra i Hali Łabowskiej. Jest w czym wybierać ?
Pętla przez Bacówkę nad Wierchomlą
Opcja „B”, którą chcielibyśmy Wam zaproponować, to czerwony szlak, który startuje z Wierchomli Wielkiej. Trzeba tylko przeskoczyć przez mostek nad potokiem i pognać do góry. Początek nieco hardy, jednak później jest już znacznie łagodniej. Czerwony szlak przemyka następnie tuż obok Rezerwatu Wierchomla i tutaj finiszuje. Teraz trzeba wypatrywać w lesie czarnych szlakówek, które zaprowadzą Was na beskidzki szczyt Pusta Wielka (1061 m n.p.m.).
Godzinny spacer do schroniska widzie już niebieskimi szlakówkami, przez zestaw kilku widokowych polan oraz obok Stacji Narciarskiej Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla. Od niej, do schroniska, zostaje do przejścia jedynie 1,5 km. A teraz powrót. Jeśli zejdziecie czarnym szlakiem do Wierchomli Małej, to czekać będzie na Was jeszcze kilometrowy odcinek asfaltem, tak, aby domknąć pętle. Ewentualnie można dorzucić spacer przez schronisko na Hali Łabowskiej i przez Łomnicę. Powrót w tej konstelacji zajmie Wam 5,5 h i wówczas dotrzecie dokładnie do miejsca w którym startowaliście.
Rezerwat Wierchomla i Rezerwat Lembarczek
Nieopodal schroniska, choć skryty w lesie, znajduje się Rezerwat Przyrody Lembarczek. Rezerwat powstał w roku 1985 na stokach góry o tej samej nazwie, opadających do doliny Potaszni. W całości znajduje się on na terenie Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Rezerwat Lembarczek powstał w celu ochrony fragmentów naturalnych drzewostanów jodłowo-bukowych, które występują w paśmie Jaworzyny Krynickiej. Obszar rezerwatu podlega ścisłej ochronie.
Natomiast na stokach Pustej Wielkiej, czyli po drugiej stronie schroniska, względem pierwszego rezerwatu, znajduje się Rezerwat Wierchomla. I tutaj ochronie podlega naturalny las bukowo-jodłowy oraz piaskowcowe skałki. Rezerwat Wierchomla powstał w roku 1983 i również podlega ścisłej ochronie.
Stacja Narciarska Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla (Wierchomla ski)
Zimą w Wierchomli królują narciarze. Stacja Narciarska Wierchomla powstała w 1997 roku. Początkowo były tu jedynie wyciągi talerzykowe, a od roku 2000 wywozi turystów na górę wyciąg krzesełkowy. Ośrodek narciarski cieszy się sporym uznaniem wśród narciarzy. Dzięki powstaniu Wierchomla Ski, we wsi powstało sprawnie działające zaplecze turystyczne. Choć
Pogoda w Wierchomli
Jeśli planujecie spacer na Wierchomlę, zawsze warto zerknąć na prognozy pogody. Odsyłamy Was zatem do dwóch aplikacji, które w naszej opinii sprawdzają się najlepiej – Pogoda dla Wierchomli 1 oraz Pogoda dla Wierchomli 2.
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
2 komentarze
Ze skręconą kostką szukam inspiracji, na to co będzie, jak już będę mogła pojechać w góry. No i znalazłam mój typ, bo Beskid Sądecki lubię. Dzięki wielkie!
super! Mamy nadzieje, że Wierchomla przypadnie do gustu a skręcona kostka szybko wróci do zdrowia 😉