Co możemy, a czego nie powinniśmy czynić na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego
Można śmiało powiedzieć, że Karkonosze cieszą się coraz większą popularnością pośród turystów odwiedzających Kotlinę Jeleniogórską i okolice. Jest tutaj pięknie, czarująco i magicznie. Jednak obserwując portale społecznościowe można zauważyć, że nie wszyscy wiedzą, jak prawidłowo zachowywać się w górach, a w szczególności na terenie Parku Narodowego. Oczywiście nie można generalizować, bo w Karkonosze przybywają również świadomi turyści, którzy wyruszają na szlak dobrze przygotowani.
Najważniejsze zasady panujące w Karkonoskim Parku Narodowym
Poniżej znajdziecie kilka najistotniejszych zasad i norm panujących na obszarze Karkonoskiego Parku Narodowego. Nie są to oczywiście wszystkie reguły, które wyznaczył KPN, jednakże wydaje nam się, że to właśnie one mają najistotniejszy wpływ na to, jak nasze gościnne wizyty w górach oddziałują na tamtejszą przyrodę. Po więcej (a jest co czytać) odsyłamy oczywiście na stronę internetową Karkonoskiego Parku Narodowego. Dodamy jeszcze jedną kwestę – wstęp na teren KPN jest płatny. Bilet można kupić przy głównych szlakach wejściowych oraz przez internet.
1. Spacery z psem po karkonoskich szlakach
Dla wielu turystów, którzy jednocześnie są właścicielami psów, sporym wyzwaniem jest planowanie swojego urlopu. Wszystko dlatego, że bardzo często na teren parków narodowych w Polsce nie można wprowadzać czworonogów. Nieco inna sytuacja panuje w Karkonoskim Parku Narodowym, gdzie na 97 km szlaków możemy zabrać psa, względem 34 km, na które wejść z psem zwyczajnie nie można. To dość sporo, szczególnie, jeśli spojrzymy się mapę. Do największych atrakcji Karkonoszy spokojnie dotrzecie ze swoimi pupilami. Jednakże pamiętajcie, że pies musi obowiązkowo spacerować na smyczy, jak również w sytuacji wymagającej tego, właściciel powinien mieć przyszykowany kaganiec. Nie pozwalajcie też swoim pupilom rozkopywać nor, tropić zwierzyny, a także obowiązkowo – zabierajcie ze sobą psie kupy.
Listę szlaków w Karkonoszach niedostępnych dla psów znajdziecie poniżej, jednakże zawsze zalecamy sprawdzić przed wyjściem w góry jeszcze stronę www KPN, aby być na 100% pewnym, że nic się nie zmieniło. Ponadto przy szlakach odnajdziecie odpowiednie oznaczenia – zarówno dla opcji, gdzie możecie wejść z psem, jak również tam, gdzie taka wędrówka jest niedozwolona. Pamiętajcie, że wizyta psa, nawet takiego najmniejszego, na terenie wyjątkowo cennym przyrodniczo, wymaga sporej odpowiedzialności ze strony właściciela.
– Szlak zielony z Polany do szlaku czerwonego przy Słoneczniku,
– Szlak zielony od Pielgrzymów do schroniska Odrodzenie
– Szlak zielony od Przełęczy Karkonoskiej (od schroniska Petrova Bouda), do Schroniska Pod Łabskim Szczytem i dalej Mokrą Drogą przez zbocza Szrenicy aż do Jakuszyc (cała Ścieżka nad Reglami jest z zakazem)
– Szlak czarny od Jaworowej Łąki w Czarnym Kotle Jagniątkowskim do Koralowej Ścieżki;
– Szlak czarny – Petrówka od Jagniątkowa, od Drogi pod Reglami do szlaku czerwonego przy Petrovej Boudzie,
– Przy Wodospadzie Kamieńczyka, zejście do Wąwozu Kamieńczyka
– Szlak czerwony przez Kocioł Łomniczki od schroniska Dom Śląski do remontowanego Schroniska Nad Łomniczką,
– Na odcinku szlaku czerwonego od skrzyżowania z czarnym szlakiem z Michałowic do skrzyżowania z niebieskim prowadzącym do Przełęczy pod Śmielcem.
– Szlak żółty od Betonowego Mostu do remontowanego Schroniska Nad Łomniczką.
– Szlak niebieski od Skalnego Stołu do Przełęczy Okraj.
2. Nie chodź nocą, nie strasz zwierząt
Po szlakach Karkonoskiego Parku Narodowego możecie wędrować tylko w ciągu dnia, a dokładniej od świtu do zmierzchu. Dobrze, ale czym jest świt, a czym ten sławetny zmierzch? Pierwszy termin odnosi się do pory dnia tuż przed wschodem słońca, gdy niebo przestaje być czarne. Natomiast zmierzch określa jako czas po zachodzie słońca, do chwili, gdy to niebo znów przybierze atramentową barwę. Czas, gdy rozproszone słoneczne światło w atmosferze oświetla nam drogę, pomimo, że słońce czmychnęło już za horyzont, jest jeszcze akceptowalny.
Dlaczego jest to tak ważne? Często noc jest jedynym czasem wytchnienia dla zwierząt, szczególnie w sezonie. Tłumy turystów za dnia na karkonoskich szlakach sprawiają, że jest gwarno, głośno i brak spokoju. Jest to dla zwierząt zwyczajnie stresujące. Nocą również część z nich podejmuje migracje i takie spacery, mogą je mocno ograniczać i dodatkowo powodować stres fizjologiczny. Kolejnym czynnikiem stresogennym, oprócz hałasu i obcych zapachów jest światło czołówek. Wyobraźmy sobie, że śpimy, radośnie śnimy, a przede wszystkim regenerujemy się po ciężkim dniu i tu nagle ktoś z rodziny wkracza do naszej sypialni, zapala światło, buszuje w okolicy łóżka i po chwili znika. Taki rwany sen nie sprzyja zdrowiu.
Reasumując – nie wędrujmy nocą po Karkonoskim Parku Narodowym, nie gnajmy na szczyty po wschody i zachody słońca. Są piękne, ale te zostawmy sobie jedynie na chwile, gdy nocujemy w pobliskim schronisku, które pozwoli nam spokojnie zrealizować plan, nie łamiąc zasad KPN i nie stresując zwierząt. Planujmy tak wędrówki, aby na spokojnie dotrzeć do miejsca noclegu przed nocą.
3. Nie wędruj po zamkniętych szlakach – dla siebie i dla przyrody
Planując swoje wycieczki po Górach Olbrzymich, warto pamiętać, że Karkonoski Park Narodowy zamyka czasowo niektóre szlaki. Głównie ma to miejsce w okresie zimowym oraz wiosennym. W pierwszym przypadku jest to związane z zagrożeniem lawinowym, bo nie tylko w Tatrach masy śniegu potrafią gnać na złamanie ku dolinom. Przypomnimy tylko, że największa tragedia w polskich górach miała miejsce właśnie w Karkonoszach, w Białym Jarze. Zginęło w niej 19 osób, a więcej na ten temat przeczytacie w artykule, który odnajdziecie tutaj. Maszerując zimą, szczególnie zwracajcie uwagę na oznaczenia, ponieważ część szlaków ma wówczas nieco inny przebieg, aniżeli letnie warianty. Trasa omija wówczas bardziej narażone fragmenty lub zwyczajnie szlak jest zamykany.
Wiosną natomiast bądźcie przygotowani na zamknięcia niektórych szlaków z uwagi na ochronę sympatycznych ptaków jakimi są cietrzewie. Karkonoski Park zamyka szlaki w okresie nie krótszym niż od 1 kwietnia do 31 maja. Cietrzewie to gatunek silnie zagrożony wyginięciem, dlatego pozwólmy im rozwijać się w spokoju w ich własnym domu. Dość gęsta sieć karkonoskich szlaków pozwala dość łatwo znaleźć zamienniki.
4. Pikniki, biwakowanie i chadzanie własnymi ścieżkami
W maju 2023 roku górski świat obiegła informacja, że Karkonoski Park Narodowy zainstalował specjalne siatki ochronne wzdłuż szlaku prowadzącego na najwyższy szczyt Karkonoszy. Nie są one nazbyt fotogeniczne, ale niestety, ale przez zachowanie turystów władze KPN nie miały wyboru. Przybysze z dolin nagminnie porzucali bowiem szlaki, pomimo ograniczeń, ignorowali tabliczki zakazujące piknikowania na wysokogórskich łąkach i terenach cennych przyrodniczo. Przede wszystkim przyrodnicy pragną chronić murawy w piętrze alpejskim mające nordyckie korzenie, czy też niespotykane nigdzie indziej w Polsce wartościowe relikty polodowcowe. Mówiąc kolokwialnie – „zielona trawka” wysoko w górach nie jest zwykłą trawą i powinniśmy mieć tego świadomość.
Reasumując – wędrowanie własnymi ścieżkami bywa w życiu intrygujące, jednak na terenie parków narodowych trzymajmy się utartych szlaków ze względu na ochronę przyrody. Jesteśmy tu gośćmi. Tak samo pamiętajmy, że na terenie KPN nie wolno również spać pod namiotem. Noclegi w górach umożliwiają nam liczne schroniska.
Karkonoski savoir-vivre w pigułce
🌿 Wkraczając na teren KPN kup bilet.
🌿 Poruszamy się tylko i wyłącznie wyznaczonymi szlakami turystycznymi oraz znakowanymi ścieżkami edukacyjnymi.
🌿 Wędrujemy po górach od świtu do zmierzchu!
🌿 Niektóre szlaki podlegają wyłączeniu z użytkowania ze względu na ochronę przyrody oraz zagrożenie lawinowe. Na stronie www KPN odnajdziesz mapę z aktualnie dostępnymi szlakami turystycznymi.
🐾 Psy – są mile widziane, ale tylko na niektórych szlakach. Muszą być na smyczy.
🌿 Zakaz biwakowania.
🌿 Zakaz palenia papierosów, ognisk, grilla oraz strzelania fajerwerkami.
🌿 Śmieci zabieramy ze sobą!
🌿 Szanujemy przyrodę!
🌿 Nie hałasujemy!
Kopalnią wiedzy jest strona internetowa KPN: kpnmab.pl
Materiał powstał we współpracy z Karkonoskim Parkiem Narodowym w ramach realizacji projektu pn. Poprawa stanu łączności ekologicznej w Karkonoskim Parku Narodowym i jego otulinie dofinansowanego ze środków MF EOG (85%) i budżetu państwa (15%)
