Wycieczka szlakiem Hauptmannów w Szklarskiej Porębie
W Szklarskiej Porębie na turystów czeka nowo powstała trasa, czyli Szlak Hauptmannów. Przeplata ona miejsca związane z pisarzami oraz prowadzi przez czarująco malownicze zakamarki tutejszej przyrody. Ścieżka dydaktyczna została oznaczona symbolem charakterystycznego czarnego pióra na białym tle. Szlak upamiętnia twórczość Carla oraz jego brata Gerharda, jednego z najwybitniejszych twórców literackich, jak również nawiązuje do działającej przed drugą wojną światową Kolonii Artystycznej w Szklarskiej Porębie.
Kim był Carl Hauptmann?
Tutaj nie mamy zbiegu okoliczności. Carl oraz Gerhart byli braćmi. Carl był starszy i także był pisarzem. Urodził się 11 maja 1858 w Szczawnie-Zdroju, a zmarł 4 lutego 1921 w Szklarskiej Porębie. To właśnie u podnóża Karkonoszy powstały jego najważniejsze literackie dzieła. Można rzec, że Carl Hauptmann był wszechstronnie, literacko uzdolniony, ponieważ tworzył zarówno prozę, jak również dramaty oraz poezje. Do najbardziej znanych dzieł Carla Hauptmanna możemy dziś zaliczyć zbiór „Z mojego pamiętnika” oraz cykl legend „Księga Ducha Gór”. Dokonał również korekty tłumaczenia na język niemiecki powieści „Chłopi” Władysława Reymonta.
Gerhart Hauptmann laureat nagrody Nobla
Gerhart Hauptmann przybył na świat w dniu 15 listopada 1862 w W Szczawnie-Zdroju, natomiast opuścił ziemski padół 6 czerwca 1946 w Jagniątkowie. Ten niemiecki dramaturg i powieściopisarz otrzymał literacką nagrodę Nobla w 1912 roku. Najgłośniejszym i najważniejszym dziełem Hauptmanna są bez wątpienia Tkacze. Dzieło to powstało w 1892 roku i opisuje powstanie tkaczy śląskich z 1844 rok. Gerhart Hauptmann często w swojej twórczości wskazywał wyzysk ludzi z niższych warstw społeczeństwa oraz niesprawiedliwości, z którą się spotykali. Uwypuklał również upadek moralny mieszczańskiej klasy średniej. W dawnym domu Hauptmanna w Jagniątkowie znajduje się Muzeum Miejskie z cudowną Halą Rajską, które po stokroć warto odwiedzić.
Najciekawsze miejsca na Szlaku Hauptmannów
Szlak został wytyczony z inicjatywy Muzeum Karkonoskiego oraz Oddziału PTTK „Sudety Zachodnie” i otwarty w maju 2022 roku. Ma około 11 kilometrów. Szlak zaczyna się przy domu Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie, następnie odwiedza między innymi dom Hermanna Hendricha, wybitnego malarza (gdy odwiedził Szklarską Porębę, tak zauroczył się tutejszym pięknem, że został tutaj do końca życia). Po drodze przemyka przez słynną ruchomą skałę Chybotek, magiczny wodospad Szklarki. czy też dociera do punktu widokowego Złoty Widok w Michałowicach. Finiszuje przy domu Gerharta Hauptmanna w Jagniątkowie.
1. Muzeum Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie
Pod koniec XIX wieku w Szklarskiej Porębie powstała „kolonia artystów” w Dolinie Siedmiu Domów, będącej częścią Szklarskiej Poręby Średniej. Przybywali tutaj głównie przedstawiciele świata literatury oraz sztuki. Dla wielu z nich inspiracją były Karkonosze. W 1890 roku postanowili zamieszkać tutaj Carl i Gerhart Hauptmannowie, którzy zakupili piętrową willę z długim balkonem. Początkowo bracia mieszkali tutaj razem, a od 1901 roku swój los z domem kontynuował jedynie Carl z żoną. Dziś w budynku położonym ulicy 11 Listopada 23 mieści się Muzeum Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie, będące oddziałem Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze.
W środku odnajdziemy ekspozycję stałą poświęconą pisarzom, eksponaty nawiązujące do tutejszej tradycji hutnictwa szkła oraz wystawę prezentującą dzieła karkonoskich artystów, w tym Wlastimila Hofmana ucznia Jacka Malczewskiego i Jana Stanisławskiego. Całość uzupełnia stała wystawa poświęcona karkonoskiemu Duchowi Gór. Przy Domu Gerharta i Carla Hauptmannów mieści się ponadto Park Ducha Gór. Carl wraz z żoną spoczął na miejscowym cmentarzu ewangelickim znajdującym się na szlaku.
W środy wstęp wolny. Wszelkie informacje znajdziecie bezpośrednio na stronie muzeum.
2. Skała Chybotek w Górach Izerskich
Ta całkiem sporych rozmiarów skałka znajduje się przy niebieskim szlaku nie więcej aniżeli kwadrans drogi od domu malarza Wlastimila Hofmana, czyli słynnej „Wlastimilówki”. Nazwa skały nie jest przypadkowa, bowiem Chybotek mający średnicę około 4 metrów i słuszną wagę 20 ton, pozwala się rozkołysać. I o dziwo, wcale nie wymaga do tego ogromu sił. Uczyni to nawet jedna osoba. Jeśli wierzyć legendom Walończyków, Chybotek miał tarasować wejście do tajemnej, podziemnej jaskini, w której skryte zostały skarby. Co ciekawe, skała z uwagi na swój charakterystyczny kształt zwana była również Misą cukru.
3. Wodospad Szklarki w Karkonoszach
Grzechem byłoby nie wspomnieć o jednym z najpiękniejszych wodospadów Karkonoszy. Mimo, że nie najwyższy, to w wielu turystycznych sercach zajmuje najważniejsze miejsce. Wodospad Szklarki ma nieco ponad 13 metrów wysokości i opada charakterystycznie skręcającą się spiralnie kaskadą wprost do kotła eworsyjnego. Wodospad znajduje się na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego, dlatego obowiązują tutaj bilety wstępu. Szlak do kaskady jest przystosowany dla osób z niepełnosprawnościami. O wodospadzie szerzej i dokładniej rozpisujemy się w naszym osobnym artykule.
4. Złoty Widok oraz kociołki
Złoty Widok w Michałowicach jest jednym z bardziej czarownym punktów widokowych w okolicy Szklarskiej Poręby. Do tego zazwyczaj jest tutaj dużo spokojniej, aniżeli przy innych takich przybytkach. Prowadzi do niego przyjemnie leśny szlak w kolorze zielonym. Niespecjalnie trudny, ani wymagający. Zajmie on śmiałkom około 20 minut od parkingu w Michałowicach lub też nieco mniej, jeśli wyruszymy od Wodospadu Szklarki. A co nas czeka na górze? Przyjemna karkonosko-izerska panorama ze stalowo-drewnianej platformy widokowej. W lesie natomiast skrywają się na skałach enigmatyczne kociołki, których rąbka tajemnicy odkrywamy w naszym wpisie.
5. Muzeum Miejskie „Dom Gerharta Hauptmanna”
Bez dwóch zdań, dom niemieckiego noblisty Gerharta Hauptmanna, który odnajdziemy w Jagniątkowie ,koniecznie trzeba wpisać do swoich planów urlopowych. Budynek powstał na początku zeszłego stulecia, zgodnie z projektem berlińskiego architekta Hansa Grisebacha. Gerhart Hauptmann mieszkał w swojej willi od 1901 roku aż do śmierci w 1946 roku. Już pierwsze spojrzenie na zewnętrzną bryłę przywodzącą na myśl niewielki zamek, daje spore nadzieje na to, co czeka nas w środku. I nie zawiedziemy się. Ponieważ oprócz zgromadzonych pamiątek związanych z życiem i twórczością noblisty, szalenie czaruje Rajska Hala. Hol został w całości pokryty polichromią, którą wykonał J. M. Avenarius w 1922 roku. Na spacer po niewielkim muzeum warto zabrać audio-przewodnik. Do 1997 roku funkcjonował tutaj Ośrodek Wczasów Dziecięcych „Warszawianka”. Pamiętajmy, że muzeum jest nieczynne w poniedziałki.
Na Szlaku Hauptmannów znajduje się kilkanaście punktów
- Muzeum Dom Carla i Gerharta Hauptmannów w Szklarskiej Porębie
- PKP Szklarska Poręba Średnia
- Dom Hermanna Hendricha
- Dawny Cmentarz Ewangelicki
- Chata Izerska
- Chybotek
- Wodospad Szklarki (teren Karkonoskiego Parku Narodowego)
- Punkt Widokowy „Złoty Widok” w Michałowicach
- Kociołki
- Polana na Grzybowcu
- Muzeum Miejskie „Dom Gerharta Hauptmanna” w Jeleniej Górze — Jagniątkowie
Materiał powstał we współpracy z Karkonoskim Parkiem Narodowym w ramach realizacji projektu pn. Poprawa stanu łączności ekologicznej w Karkonoskim Parku Narodowym i jego otulinie dofinansowanego ze środków MF EOG (85%) i budżetu państwa (15%)
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
