Zamek Javornik
oraz Czeska Szuflandia
Zamek Javornik to wyjątkowa, czeska atrakcja, ulokowana nieopodal naszej granicy. Po drugiej, czeskiej stronie Gór Złotych, zwanych tutaj Rychlebskimi Vierchami, leży niepozorne miasteczko Javornik. Leży sobie cichutko, spokojnie, nie wadząc nikomu. Jakby zapomniane w cieniu gór. Sami, kilkukrotnie i niewrażliwie, przejeżdżaliśmy tędy, szczególnie nocą, skracając sobie drogę przez Czechy w stronę Kotliny Kłodzkiej. Jednak wiemy już, że warto się tu zatrzymać i zostać na chwilę. Zamek Javornik wspomnieliśmy w naszym wpisie o atrakcjach Kotliny Kłodzkiej.
Zamek Javornik Jak Dojechać?
Do Javornika możecie dojechać w 11 minut prostą drogą z Paczkowa lub nieco bardziej ekstremalną trasą prosto z Lądka Zdroju w minut 20. Patrzcie jak blisko! A jakie przygody 🙂 Bo trasa z Lądka Zdroju prowadzi górską, krętą drogą. Trudno orzec, czy lepiej jechać tędy klimatycznie ciemną nocą przez las, czy też za dnia, mając nadzieję na uroczą panoramę na przełęczy Lądeckiej.
Na początku, jeszcze w Lądku, mało intuicyjnie należy odbić w ulicę Graniczną i drzewną aleją pognać do góry. Co jakiś czas pojawiają się zielone znaki „Granica Państwa”, ale ciężko już się zgubić. Na przełęczy jest mały parking z widokiem na polską stronę. A po drugiej stronie granicy czeka na Was piękny, lśniący asfalt oraz seria serpentyn. Jeśli lubicie prowadzić, będziecie zachwyceni. Sama radość i do tego to droga jest tutaj celem 🙂 Do Javornika, miasteczka liczącego 3000 mieszkańców, wjedziecie w ten sposób od zachodniej strony. Jest tu ładny zamek, po prawej stronie, nieco schowany. W zasadzie to można przemknąć przez miasteczko i go nawet nie zauważyć, takie cuda 🙂
Czeska Szuflandia!
Jadąc w kierunku Zulova, po około 10 km po opuszczeniu centrum Javornika, na górze Lansky vrch po prawej stronie, tuż za osadą Bergov, dostrzeżecie na wzgórzu trzy charakterystyczne drzewa. Drzewa te głosić będą, że cel jest blisko. Samochód najlepiej pozostawić tuż przy przystanku, obok składu piasku. Jeśli liczycie na długi, wymagający trekking to mamy złe wieści. Wyraźna, szeroka ścieżka, ograniczona po obu stronach pastuchem wyprowadzi Was na szczyt umeblowanego wzgórza w mniej niż 7 minut. Na szczycie odnajdziecie dwa ponadprzeciętnej wielkości, wręcz gigantyczne krzesła oraz niemniejszy stół. Idealne piknikowe miejsce, dopełnione opcją ciekawych zdjęć:)
Szczególnie, że Lansky vrch jest górą wyspową, więc widoki rozpieszczają. Z jednej strony teren wypłaszcza się, oferując przyjemną panoramę. By, następnie, spojrzenia pozostały przechwycone przez nieodległe główne grzbiety góry Rychlebskich, czyli po naszemu Gór Złotych. Superhiperfantastycznie, naprawdę warto 🙂 Trzeba wspomnieć, że tutejsze drogi mają w sobie coś wyjątkowego. Magicznie suną wąskim, czarnym pasem asfaltu pomiędzy plastycznymi pagórami oraz polami. Jeśli podróżujecie od Zulova, krzesła będą widoczne z drogi, dzięki czemu trafia tutaj część wędrowców. Miejsce jest relatywnie mało popularne, choć na mapach google jest już zaznaczone. Po pierwszej przypadkowej wizycie postanowiliśmy przyjechać kolejnego dnia, na wschód Słońca.
Zamek Javornik czyli Jansky Vrch
To były niespokojne czasy i aby ustrzec dawny trakt wiodący ze śląskich równin przez Javornik w stronę przełęczy Lądeckiej i Kłodzka, na przełomie XIII i XIV wieku postawiono tutaj warownię. Pierwsza wzmianka o istnieniu zamku pochodzi z 1307 roku, a jako właściciel wymieniany jest książę świdnicki Bolko I. Później zamek trafia we władanie wrocławskich biskupów. Przez lata warownia spełniała swoją rolę, aż do roku 1428, kiedy to Husyci, powracający z oblężenia Nysy zdobyli zamek i zrównali go z ziemią.
Pod koniec XV wieku podczas rekonstrukcji obszaru zamkowego, której podjął się wrocławski biskup Jan Roth, zamek o funkcji obronnej przekształcił się w pałac w stylu późnogotyckim. Ochrzczono go nazwą Jánský Vrch, czyli wzgórze Jana. Czy to przypadek, że patronem biskupów z Wrocławia był Jan Chrzciciel? 🙂 Gdy zamieszkał tutaj biskup Philipp Gotthard von Schaffgotsch, zamek znów przebudowano, przekształcając go w barokową rezydencję. Rozebrano średniowieczną wieżę obronną, a na jej miejscu powstała sala koncertowa oraz ogrody (założono ogród ozdobny i park typu angielskiego). Zamek stał się ważnym centrum kulturalnym. Obecny wygląd zamku pochodzi z początku XIX wieku.
Zamek Javornik Godziny Otwarcia, Trasy oraz Ceny Biletów
Pod zamkiem odnajdziecie darmowy parking i stąd czeka Was kilkuminutowa wspinaczka do bram budowli. W kasach można płacić gotówką, w tym polskimi złotówkami, a także kartami płatniczymi. W środku bez dodatkowych opłat można fotografować, jednakże funkcjonuje zakaz używania lamp błyskowych. Jedną z atrakcji jest, podobno, bo nie widzieliśmy, śpiewająca arię w jednej z sal Pani przewodnik <3 Do wyboru zwiedzającym pozostawiono cztery trasy plus jedną bonusowa dla najmłodszych.
UWAGA – w zależności od planowanego terminu przyjazdu, upewnijcie się, że muzeum będzie czynne. Ceny biletów wstępu, w zależności od wybranej trasy ulegają zmianie. Pomimo, że przewodnik opowiada jedynie po czesku, to w zasadzie łatwo można go zrozumieć, co chce przekazać. Dodatkowo na wejściu otrzymacie do ręki umęczony przewodnik w postaci zafoliowanych kartek A4. Mamy mieszane uczucia co do wystaw (odwiedzone 2 i 3). Wbrew pozorom nie ma tutaj za wiele eksponatów, a dość dziwnie wyglądają wiszące sztuczne jelenie na emaliowanej ścianie. Również stan niektórych pokoi wymaga dość pilnego remontu. Jednak sam Zamek Javornik jest dość ciekawym miejscem i nie żałujemy spędzonego tutaj czasu.
1. Wystawa Pomieszczeń oraz Wystawa Historycznych Fajek
Jest to tak zwana trasa reprezentacyjna, na której odnajdziecie wyposażenie pochodzące głównie z XIX wieku uzupełnione obrazami, meblami oraz drobnymi przedmiotami rzemiosła artystycznego. Najcenniejsze eksponaty zostały zlokalizowane w kaplicy Górnego Zamku. Unikatowe są zasłony mające 200 lat, a dopełnieniem trasy jest wystawa jednej z największych kolekcji fajek w Czechach. Warto wspomnieć, że ewenement na skalę europejską stanowi gazowe oświetlenie wnętrz zainstalowane w 1906 i użytkowane do 1945 roku.
– Dorośli – 120 CZK
– Dzieci od 6 roku życia, studenci oraz osoby powyżej 65 roku – 80 CZK
– Bilet rodziny: rodzice plus max 3x dzieci (do 15 lat) – 320 CZK
– Czas – około 50 min.
2. Budynki Użyteczności Publicznej
Druga trasa przedstawia pomieszczenia gospodarcze zamku. Należą do nich kuchnia, jadalnia dla służby, mieszkanie kasztelana, łazienka, magiel i inne. Trasa przebiega przez wewnętrzne dziedzińce zamku, gdzie widoczne są największe modyfikacje architektury w zamku. Po polsku oprowadzane są grupy 20-osobowe, ale tylko na trasie 1 i 2. Cena biletu jest wówczas odpowiednio wyższa. Dla grup wymagana jest wcześniejsza rezerwacja.
– Dorośli – 90 CZK
– Dzieci od 6 roku życia, studenci oraz osoby powyżej 65 roku – 60 CZK
– Bilet rodziny: rodzice plus max 3x dzieci (do 15 lat) – 240 CZK
– Czas – około 30 min.
3. Pokoje Gościnne i Sezonowa Wystawa
Trasa trzecia przemierza pokoje gościnne i jest uzupełniona przez wystawę czasową. W mieszkaniu pięciopokojowym mieszkał Karol Ditters z Dittersdorfu wraz z rodziną. Trasa jest również interesująca z uwagi na zachowane oryginalne meble, w tym tkaniny i tapety Chinoiserie. Jeśli chodzi o ekspozycję sezonową, nam udało się trafić na dodatkową wystawę o czeskiej kuchni. Jako najciekawsze zapamiętaliśmy ręcznie pisane książki kucharskie, przekazywane przez gospodynie z pokolenia na pokolenie.
– Dorośli – 50 CZK
– Dzieci od 6 roku życia, studenci oraz osoby powyżej 65 roku – 40 CZK
– Bilet rodziny: rodzice plus max 3x dzieci (do 15 lat) – 140 CZK
– Czas – około 30 min
4. Za Kulisami
Czwarta trasa pozwala zwiedzającym odkrywać elementy historii budownictwa i jest specjalnie dedykowana dla osób zainteresowanych historycznym pokryciem dachowym. Trasa wiedzie na strych, gdzie zachowały się oryginalne drewniane belki z XV-XIX w. świadczące o przekształceniu pierwotnego zamku w wiejską rezydencję. Odwiedzający mogą również zobaczyć wieżę flankującą, pozostałości oryginalnej barokowej fasady, a także odwiedzić pokój z mechanizmem zegarowym.
– Dorośli – 80 CZK
– Dzieci od 6 roku życia, studenci oraz osoby powyżej 65 roku – 60 CZK
– Bilet rodziny: rodzice plus max 3x dzieci (do 15 lat) – 220 CZK
– Czas – około 50 min.
5. Pałac dla Dzieci
Jest to specjalna trasa dla rodzin z dziećmi do dziewiątego roku życia. Na miejscu przewodnik odziany w historyczny strój oprowadzi maluchy po trasie przedstawiając w atrakcyjny sposób eksponaty i opowiadając o historii zamku. Mali podróżnicy wypełniają zadania, a na końcu mogą spodziewać się niewielkiej nagrody.
– Opłata: 100 CZK
– Czas: około 45 min
Ścieżka Edukacyjna przez Góry Rychlebskie
Spacer do dość nieodległych ruin będzie wyśmienitym uzupełnieniem wycieczki. Nie za wysoko, nie za daleko, a malutka pętla zajmie Wam nie więcej niż 3 h plus czas spędzony na odpoczynku. Trasa wiedzie czerwonym szlakiem, częściowo ścieżką edukacyjną przez góry Rychlebské, a znaczniki możecie odnaleźć tuż przy bramie widocznej na zdjęciu poniżej. Najpierw szutrową drogą, później bardziej parkiem niż lasem i polami, po 40 minutach dotrzecie do Kapliczki św. Antoniego (uwaga na odbicie tuż przed kapliczką w las 🙂 ).
Legenda głosi, że Antoni miał problemy z uwagą słuchaczy. Gdy ludzie go ignorowali, Antoni postanowił mówić do stawu w którym pływały ryby. Aż karpie w stawie zareagowały, wypłynęły i zaczęły go słuchać. To samo uczynili wtedy oniemiali mieszkańcy. Według drugiej legendy woda z tutejszego źródełka ma uzdrawiającą moc. Kapliczka pochodzi z 1896 roku.
20 minut później na rozstaju szlaków „Čertovy kazatelny” warto odbić na chwilę w lewo w kierunku ciekawego punktu widokowego „Vyhlídkové plošiny Čertovy kazatelny”. Po kilku minutach odnajdziecie dwie platformy obserwacyjne z poręczami. Pierwsza jest nieco ograniczona widokowo przez drzewa, natomiast wyższa, zbudowana na trzynastometrowej skale oferuje ładny widok na dolinę Račiho. To tak zwana Diabelska ambona. Gdy już nacieszycie oczy widokami, do ruin zamku pozostanie Wam już raptem dwa kwadranse. Zamek w Rychlebach został zbudowany na stromym, skalistym wzniesieniu, najprawdopodobniej w XIII wieku, przez biskupów wrocławskich, by po dwóch stuleciach, najprawdopodobniej w roku 1428, zakończyć swój żywot.
Zamek Javornik Droga Powrotna
Ruiny są dostępne, odnajdziecie tutaj pozostałości murów kilku budynków oraz okrągłej wieży. Powrót jest w zasadzie dowolny, my wybraliśmy niebieski szlak, tak jak zostało to przedstawione na mapie. Ścieżka przyrodnicza przez Góry Rychlebskie rozpoczyna się w Javorniku, a kończy w ruinach Rychlebskich, a na trasie odnajdziecie 6 tablic informacyjnych. Całkowita długość szlaku w obie strony wynosi 6,3 km i prowadzi głównie wzdłuż czerwonego znaku turystycznego. Trasa powrotna prowadzi lekko przez zielone i niebieskie szlaki oraz przez chwilę wzdłuż nieoznakowanej ścieżki leśnej. Ostatnie kilkanaście minut to spacer poboczem asfaltowej drogi i małymi uliczkami Javornika z powrotem do stóp zamku.
z pozdrowieniami Justii i Krystek 🙂
Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!
Drogi Czytelniku,
Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂
1 Comment
Świetna relacja, dzięki! A co to za staw ze skalistymi zboczami na samym końcu?