Dolina Pięciu Stawów – szlak przez Dolinę Roztoki w Tatrach Wysokich

Dolina Pięciu Stawów, cuda w Tatrach!

– Dolina Pięciu Stawów Polskich znajduje się w Tatrach Wysokich
– Parking na Palenicy Białczańskiej kosztuje nawet do 45 pln za dzień w sezonie
– W Dolinie Pięciu Stawów skrywa się najwyżej położone schronisko w Polsce
– Na całość wycieczki warto zarezerwować ok 6 godz. (po drodze mamy spacer Doliną Roztoki, wodospad Siklawa i DPS)

Bez wątpienia Dolina Pięciu Stawów Polskich należy do najpiękniejszych zakamarków w Tatrach Polskich. Zachwyca swoim urokiem, rozmachem i czaruje o każdej porze roku. A cudów jest tutaj co niemiara. Naszą tatrzańską wędrówkę rozpoczynamy od Palenicy Białczańskiej, po drodze ujrzymy sławne Wodogrzmoty Mickiewicza, pochłonie nas bryza z największego tatrzańskiego wodospadu, czyli Siklawy, a do tego przejrzymy się w głębinach Wielkiego Stawu. Będąc już w Dolinie Pięciu Stawów warto skosztować schroniskowej szarotki. A jeśli sił będzie nam pod dostatkiem, to możemy pognać dalej, chociażby nad Morskie Oko przez Szpiglasową Przełęcz lub Swistówkę, czy też spojrzeć na Dolinę Pięciu Stawów z Koziego Wierchu. Jest tutaj przepięknie!

Gdzie zaparkować samochód w drodze do Doliny Pięciu Stawów?

Samochód najwygodniej pozostawić na parkingu w Palenicy Białczańskiej, tuż za Łysą Polaną. To stąd prowadzi najprostszy szlak do Doliny Pięciu Stawów (jest to ten sam parking z którego maszerujemy w stronę Morskiego Oka). W sezonie warto zarezerwować parking z wyprzedzeniem, bowiem miejsca na Palenicy Białczańskiej rozchodzą się niczym ciepłe bułeczki. Rezerwacja jest możliwa jedynie przez Internet, gdzie też możemy podejrzeć, ile wolnych miejsc jeszcze pozostało.

Jeśli ktoś podróżuje komunikacją publiczną, to z okolic dworca PKS w Zakopanem odjeżdżają busy na Palenicę Białczańską (szukajcie tych z napisem Łysa Polana lub Morskie Oko). Przejazd zajmuje około 30 min. Gdy już dotrzemy na miejsce, ostatnią obligatoryjną opłatą będzie bilet wstępu do Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Czy Dolina Pięciu Stawów jest trudna?

Do Doliny Pięciu Stawów Polskich możemy dostać się w zasadzie na trzy różne sposoby. Pierwszym z nich jest karkołomny spacer z Doliny Gąsienicowej, który przecina Orlą Perć. Bywa to trasa niebezpieczna i ryzykowna. Ze sporym przewyższeniem, ekspozycją i łańcuchami. Nie wszyscy będą czuli się tutaj komfortowo.

Natomiast najprostszą i najkrótszą trasą do Doliny Pięciu Stawów jest zielony szlak, który prowadzi przez Dolinę Roztoki (opiszemy go dokładniej w dalszej części artykułu). Przy dobrych warunkach ta trasa nie powinna przysporzyć nam większych trudności. Jednak należy pamiętać, że choć Dolina Pięciu Stawów brzmi jak spokojna, delikatna eskapada, to dobra kondycja będzie tutaj w cenie. Zielony szlak, który prowadzi Doliną Roztoki serwuje nam nielichy dystans i przewyższenie (a jest to najprostsza trasa do Doliny Pięciu Stawów).

Pamiętajmy, że w chłodniejszych okresach, nieco ponad wodospadem Siklawa, pojawiają się niebezpieczne oblodzenia na skale. Szczególnie ryzykowny jest tutaj długi pas wygładzeń polodowcowych, na którym zginął jakiś czas temu przewodnik tatrzański. W takim wypadku, bezpieczniej będzie cofnąć się kilka kroków spod Siklawy i skorzystać z czarnego szlaku.

Trzecią opcją jest niejako spacer naokoło, przez Morskie Oko i tutaj mamy dwa warianty –  albo ceprostradą przez Szpiglasową Przełęcz, gdzie na zejściu do Doliny Pięciu Stawów czeka na nas krótka i w miarę prosta sekwencja łańcuchów lub przez Świstówkę, gdzie szlak jest zamykany w okresie zimowym z uwagi na zagrożenie lawinowe.

Szlak do Doliny Pięciu Stawów z Palenicy Białczańskiej    

Trasa: Palenica Białczańska – Wodogrzmoty Mickiewicza – Dolina Roztoki – Siklawa – Schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Czas Wycieczki w dwie strony: 5 godz. 30 min, Dystans: 16 km, Suma Podejść: 803 m

Aby dotrzeć z parkingu na Palenicy Białczańskiej do schroniska w Dolinie Pięciu Stawów, trzeba zarezerwować sobie około 3 godz. Szlak nie jest trudny jak wspomnieliśmy, jednakże czeka na nas sporo dreptania do góry. Opis szlaku podzieliliśmy na kilka etapów etapy. I na koniec przestroga – kto raz odwiedzi Dolinę Pięciu Stawów, ten będzie za nią tęsknił i wracał tutaj często. To tutaj też zaczęła się nasza tatrzańska przygoda.

Z Palenicy Białczańskiej do Wodogrzmotów Mickiewicza

Naszą dzisiejszą eskapadę do Doliny Pięciu Stawów zaczynamy na parkingu na Palenicy Białczańskiej. Jest spora szansa, że przez pierwsze 45 minut na trasie będzie dość tłumnie. Wszystko dlatego, że ten fragment pokrywa się z wycieczką nad Morskie Oko czy tez wyżej, na Rysy. Ten odcinek prowadzi asfaltową drogą. Po około 35 minutach z prawej strony odbije szlak na Rówień Waksmundzką oraz na Rusinową Polanę (choć tę bardziej polecamy zielonym szlakiem z Wierchu Poroniec). Jeśli przez ostatnie dni padało, to już na wysokości Dróżnicówki (budynek Tatrzańskiego Parku Narodowego) posłyszymy łoskot czekających za rogiem Wodogrzmotów Mickiewicza.

Woda, która czyni tutaj taki harmider wypływa wprost z Doliny Pięciu Stawów (a dokładniej z Wielkiego Stawu) i gna w dół potokiem o nazwie Roztoka. Wodogrzmoty pierwotnie nosiły nazwę Grzmot, jednakże na pamiątkę sprowadzenia prochów Adama Mickiewicza na Wawel, Towarzystwo Tatrzańskie w 1891 roku przypisało imię wieszcza zarówno Wodogrzmotom, jak i Dolinie Rybiego Potoku. Była to dość kontrowersyjna decyzja, ponieważ Mickiewicz w żaden sposób nie był związany z Tatrami, a nazwa finalnie przyjęła się jedynie do kaskad.

Za Wodogrzmotami znajduje się spory placyk. Są tutaj ławeczki oraz toalety. Czerwony szlak pędzi dalej nad Morskie Oko, a my odbijamy w prawo za zielonymi znacznikami (jeśli pójdziemy w przeciwnym kierunku to po 10 minutach zameldujemy się w schronisku Roztoka. Natomiast do schroniska w Dolinie Pięciu Stawów trzeba liczyć około 2.5 godz.

W głąb Doliny Roztoki: od Wodogrzmotów Mickiewicza do Wodospadu Siklawa

Początkowe metry przez Dolinę Roztoki są dość strome, a zielony szlak prowadzi leśną ścieżką po sporych kamieniach. Z prawej strony przyglądać będzie się na masyw Wołoszyna, a z lewej strony stoki Opalonego. Po drodze napotkamy sporo połamanych i obumarłych świerków, a po dwóch kwadransach dotrzemy do szałasu na Planie Nowa Roztoka, który będzie przyzwoitym miejscem na chwile odpoczynku.

Szlak nie odpuszcza i dalej wspina się, a miejsce lasu powoli zajmuje kosodrzewina i przyjemne widoki. Mniej więcej po 1.5 godz. wędrówki Doliną Roztoki dotrzemy do rozwidlenia szlaków. Warto tutaj odnotować, że w lewo odbija czarny szlak. To rekomendowany zimowy wariant dotarcia do schroniska w Dolinie Pięciu Stawów. Trasa ta wyprowadzi nas po 30 minutach stromego podejścia oraz trawersu stoków Niżniej Kopy wprost pod budynek schroniska skrywającego się nad brzegiem Przedniego Stawu Polskiego.

My jednak proponujemy, aby przy sprzyjających warunkach kontynuować wędrówkę zielonym szlakiem, przemknąć obok wodospadu Siklawa, dotrzeć nad brzeg Wielkiego Stawu Polskiego i mijając Mały Staw Polski, zameldować się po 55 min w schronisku. Powrót z Doliny Pięciu Stawów odbył się już wspomnianym czarnym wariantem (ot, taka mała pętla).

Siklawa, czyli największy wodospad w Polskich Tatrach

Od rozwidlenia do Siklawy mamy około 30 min. Huk wody, miliony wirujących w powietrzu kropel oraz rozświetlające całość tęczowe promienie słońca tworzą tutaj przepiękny spektakl. Umościła się ona w miejscu granicznym pomiędzy dolinami Pięciu Stawów Polskich oraz Roztoki. Śmiało można przyznać, że Siklawa, która jest najwyższym wodospadem w Polskich Tatrach, czyni niemałe wrażenie. Jest ona zasilana wodami skrytego tuż za progiem skalnym Wielkiego Stawu Polskiego i sunie 70 metrów w dół dwiema lub trzema strugami wody. Natomiast w całych Tatrach palmę pierwszeństwa dzierży Ciężka Siklawa na Słowacji mająca około 100 metrów wysokości.

Finalny odciek od Siklawy w stronę Doliny Pięciu Stawów prowadzi już stromym podejściem przez wygładzenia polodowcowe, tak zwane Danielki. Ich nazwa pochodzi od przewodnika tatrzańskiego Jana Gąsienicy Daniela, który poślizgnął się tutaj i śmiertelnie runął w dół. Odradzamy spacer tędy już przy pierwszych przymrozkach.

Dolina Pięciu Stawów Polskich

Szlak ten jest nad wyraz czarujący, a już samo przekroczenie progu Doliny Pięciu Stawów będzie wisienką na torcie. Otwiera się bowiem wyborny widok na Wielki Staw oraz otaczające okolicę skaliste szczyty. Po lewej stronie wznosi się Miedziane, następnie w rogu mamy magiczny Szpiglasowy Wierch. Na wprost piętrzą się Liptowskie Mury oraz Kotelnica. Natomiast po prawej mamy osławioną grań Orlej Perci. Całość uzupełnia potężny okruch skalny, który wystaje z toni Wielkiego Stawu tuż przy mostku. To chyba najbardziej obfotografowany głaz w całych Tatrach. Zielony szlak kończy tutaj swój bieg.

Aby dotrzeć do Schroniska Pięciu Stawów musimy przy mostku skręcić w lewo, i pognać niebieskim szlakiem najpierw obok Małego Stawu, wykonać kilka susów przy Przednim Stawie i już po 10 min będziemy na miejscu.

Dzisiejszy krajobraz Doliny Pięciu Stawów zawdzięczamy działaniom lodowca. Dolina ma około 4 km długości i powierzchnię 6.5 km². Dawniej w dolinie prowadzony był wypas i wchodziła ona w skład Hali Pięciu Stawów. W połowie lat 60-tych zeszłego stulecia Tatrzański Park Narodowy ograniczył wypas poprzez wykup ziemi od górali lub jej wywłaszczenie.

Ostatnie krowy pasły się tutaj latem 1968. Pierwotnie, zgodnie z ludowymi korzeniami, Dolina Pięciu Stawów nazywała się Pięciostawy. Jednak z początkiem zainteresowania Tatrami przez zwykłych turystów, nazwę zmieniono na Dolinę Pięciu Stawów. I okazało się, że klops. Bo na Słowacji mamy drugą taka samą. Wówczas to istniejące nazwy, wzbogacono o odpowiednie dopełnienie miejsca, i tak dziś mamy Dolinę Pięciu Stawów Polskich oraz Dolinę Pięciu Stawów Spiskich po słowackiej stronie.

Ile jest stawów w Dolinie Pięciu Stawów?

Tak naprawdę w Dolinie Pięciu Stawów przy sprzyjających warunkach odnajdziemy sześć jeziorek – są to: Wielki Staw, Zadni Staw, Czarny Staw, Mały Staw, Przedni Staw oraz Wole Oko. Jednak z uwagi na fakt, że najmniejszy z nich, czyli Wole Oko, jest stawem okresowym i często wysycha, uznano go niegodnym i nazwa doliny brzmi obejmuje jedynie piątkę stawów. Poniżej zawarliśmy kilka ciekawostek o każdym z nich.

• Przedni Staw Polski to pierwszy staw w Dolinie Pięciu Stawów. Nad brzegami tego tatrzańskiego, polodowcowego jeziorka wybudowano schronisko. Nasz bohater jest głęboki na 34.6 m, a nadmiar wody przelewa się do Wielkiego Stawu. W jego nad wyraz przejrzystej toni przeglądają się stoki Opalonego Wierchu.

• Mały Staw znajduje się pomiędzy Przednim a Wielkim Stawem. Jak sama nazwa wskazuje, jest on dość skromnych rozmiarów, ma raptem 0.18 ha i jest głęboki na 2.1 m. Chociaż te wymiary ulegają bardzo mocnym zmianom w zależności od aury. Podczas tatrzańskim zim zamarza całkowicie. Częstokroć nazywany jest Małym Stawem Polskim, aby odróżnić go od Małego Stawu na Słowacji. Przez jeziorko przemyka okresowy potok, który odprowadza nadmiar wody z Przedniego Stawu.
• natomiast u podnóża zboczy Miedzianego znajduje się Wielki Staw Polski, czyli najgłębsze oraz najdłuższe jezioro w Tatrach. Według ostatnich badań Wielki Staw jest głęboki na przeszło 80 metrów i długi prawie na kilometr! W Polsce, znajdziemy tylko dwa głębsze jeziora – Hańcza oraz Drawsko. Mało tego, Wielki Staw jest tak ogromny, że jego pojemność stanowi aż 30 % wszystkich tatrzańskich jezior. Pół wieku temu w jego wodach żywot swój zakończył niedźwiedź, pod którym załamał się majowy lód. Misia możemy dziś ujrzeć w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem. Z Wielkiego Stawu wypływa potok Roztoka.

• Czarny Staw Polski odnajdziemy w południowej części Doliny Pięciu Stawów Polskich. W jego kierunku opadają zbocza Liptowskich Murów. Potok, który odprowadza nadmiar wody do Wielkiego Stawu tworzy tutaj liczne rozlewiska oraz młaki, czyli podmokłe łąki. Pomiędzy Czarnym Stawem a Wielkim przemyka żółty szlak w kierunku Szpiglasowej Przełęczy. 

• Wole Oko jest niewielkim, tatrzańskim jeziorkiem rozlewiskowym. Znajdziemy je w Dolince pod Kotłem na wysokości 1862 m. Jego „mocodawcą” jest Zadni Staw Polski. I to od niego zależy czy Wole Oko się pojawi. Natomiast Wole Oko przekazuje dalej wodę wprost do Wielkiego Stawu Polskiego potokiem przemykającym pod kamieniami. Jeśli się pojawi, to jest ono najmniejszym jeziorkiem w Dolinie Pięciu Stawów Polskich. Choć nazwa mogłaby wskazywać co innego 😉

• Ostatnim przedstawicielem stawowego towarzystwa jest Zadni Staw, zwany również Stawem pod Kołem. Jest to jezioro cyrkowe, które powstało na dnie kotła polodowcowego w górnym piętrze Doliny Pięciu Stawów. Tafla jeziora znajduje się na wysokości 1890 m. dzięki czemu jeziorko może pochwalić się byciem drugim najwyżej położonym jeziorem w Polsce (palmę pierwszeństwa dzierży Zadni Mnichowy Stawek). Ponad Zadnim Stawem wznosi się Świnica, Walentykowy Wierch oraz Liptowskie Mury. Bywa tutaj dość zimno, co sprzyja tworzeniu się rekordowo grubej pokrywie lodowej. W 1938 roku miała ona 3.75 m grubości!

Schronisko PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich

Pierwsze schronisko w Dolinie Pięciu Stawów powstało nad Małym Stawem w 1876 roku. Natomiast obecny budynek jest już piątym z kolei tutejszym schroniskiem i został wybudowany w połowie zeszłego stulecia. Jest ulokowane tuż nad taflą Przedniego Stawu, na wysokości 1671 metrów, co czyni je najwyżej położonym schroniskiem górskim w Polsce. Nosi imię Leopolda Świerza, który był taternikiem i badaczem naukowym Tatr. Dysponuje 67 miejscami noclegowymi i słynie z wypiekanej tutaj szarlotki. Można w nim również wypożyczyć sprzęt narciarski, czy tez pozostawić bagaż w przechowalni.

Co ciekawe, tylko do dwóch schronisk w Polsce nie można dojechać samochodem. Do Doliny Pięciu Stawów oraz do schroniska na Szczelińcu Wielkim w Górach Stołowych. Do zaopatrzenia wykorzystuje się windę towarową, którą mogliśmy zauważyć podchodząc zielonym szlakiem w kierunku Siklawy.  Nieopodal schroniska, nad brzegiem Małego Stawu, znajduje się najstarszy szałas tatrzański, który był już wzmiankowany w XVII wieku.

Szlaki w Dolinie Pięciu Stawów

Aby ujrzeć wszystkie jeziora w Dolinie Pięciu Stawów musimy wybrać się na około 2 godzinny spacer. Nie ma jednak możliwości wyrysowania trasy tak, by wykonać pętlę. Możemy jednak wybrać się wyżej, na dalszą tatrzańską eskapadę.

• Wydaje się, że najłatwiejszą opcją jaką mamy do wyboru z Doliny Pięciu Stawów jest dotarcie niebieskim szlakiem przez Świstówkę do Morskiego Oka (1 godz. 40 min). Pamiętajmy tylko, że szlak jest zamknięty zimową porą aż do połowy maja.
• Drugą polecaną opcją dalszej wędrówki z Doliny Pięciu Stawów jest spacer na Szpiglasową Przełęcz i magiczny Szpiglasowy Wierch. Tutaj po drodze mamy kilka niespecjalnie trudnych łańcuchów (2 godz. 20 min).
• Kolejne szlaki dotyczą już wejścia na samą Orlą Perć. Niebieski szlak na Zawrat od strony Doliny Pięciu Stawów nie przysporzy nam większych problemów. Gorzej będzie z dalszą wędrówką, ponieważ trzeba mieć świadomość, że po drugiej stronie przełęczy jest już dużo, duuuuuużo trudniej (ekspozycja oraz łańcuchy). Spokojne wejście na Zawrat zajmuje 1 godz. 50 min.
• Żółty szlak na Kozią Przełęcz jest technicznie wymagający. Szlak został ubezpieczony zarówno łańcuchami jak i klamrami (1 godz. 50 min).
• Kolejną opcją wycieczki z Doliny Pięciu Stawów jest wejście na Kozi Wierch. Trasa ta nie zawiera żadnego żelastwa po drodze i jest relatywnie prosta mimo ekspozycji (2 godz. 10 min).
• Ostatnią propozycją wycieczki z Doliny Pięciu Stawów jest Przełęcz Krzyżne. Dość meczący odcinek, pełny piargów (2 godz. 25 min).

---

Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!

• Instagram: 35 430
• Facebook: 23 639
• TikTok: 7 717
• YouTube: 352

---

Drogi Czytelniku,

Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂

---

---