Wielka Racza – Szlak z Rycerki Kolonii

  • Wielka Racza leży w Beskidzie Żywieckim
  • We wsi Rycerka Górna znajduje się bezpłatny parking
  • Na całą wycieczkę zarezerwujcie sobie około 4h

Wielka Racza, zwana dawniej również Rajczą, a na Słowacji Veľká Rača, to najwyższy szczyt grupy Wielkiej Raczy, którą odnajdziecie w Beskidzie Żywieckim. Słowacy na to pasma mawiają Beskidy Kysuckie. Szczyt Wielka Racza może pochwalić się 1236 metrami wysokości i trzeba przyznać, że widoki, które się z niej rozpościerają, są wprost przepyszne! A okolicę podziwiać pomaga niewielka wieża widokowa, na której umieszczono opisane górskie panoramy.

kozica wilk baner1

Wielka Racza jak dojechać oraz parking

Aby dojechać na parking przy szlaku na Wielką Raczę, najwygodniej będzie kierować się na niewielką wieś Rycerka Górna, a dokładnie do jej południowej części, która nazywa się Kolonia. Znajduje się ona,  jak już łatwo się można domyślić, w Beskidzie Żywieckim, w dolinie Rycerskiego Potoku. Zapewne większość z Was będzie przejeżdżała przez Bielsko – Białą, kierując się na południe drogą S1. Pamiętajcie tylko, aby w Milówce odbić na Rajczę oraz dalej na Rycerkę Górną. Z Bielska – Białej trzeba liczyć około godziny drogi, jednakże pamiętajcie, że ponad połowa drogi wiedzie jednopasmową szosą, która czasem płata figle i znacznie się korkuje.

Parking przy szlaku na Wielką Raczę znajduje się praktycznie na samym końcu drogi, a przynajmniej w miejscu, dokąd pozwalają Wam dojechać znaki drogowe. Jest bezpłatny oraz monitorowany. Dzięki czemu, zostawiając samochody,  można czuć się w miarę bezpiecznie. W przeszłości niestety, w okolicy zdarzały się akty wandalizmu. Obok parkingu znajduje się spora wiata z ławostołami oraz paleniskiem. A to wszystko w akompaniamencie przepływającego obok potoku Rycerka. Jeśli zapomnieliście prowiantu, to najbliższy sklep spożywczy, choć niewielki, znajduje się w samej Rycerce Górnej. Natomiast większe, samoobsługowe sklepy są w Rajczy.

szlak na Wielką Raczę
żółty szlak na Wielką Raczę
Wielka Racza parking
parking przy szlaku na Wielką Raczę oraz wiata i miejsce na ognisko

Opis najkrótszego szlaku na Wielką Raczę

Szlak na Wielką Raczę z Kolonii nie jest szalenie męczący, jednak bezlitośnie, prawie cały czas się wspina. Zwróćcie uwagę na mapę i profil wysokości. Tam nie ma praktycznie miejsca, gdzie szlak by się wypłaszczał, dając nieco wytchnienia. Ale na pocieszenie, też nie jest jakoś super stromy ? Żółty szlak do schroniska na Wielkiej Raczy wiedzie szeroką, nieco kamienistą drogą dojazdową.

Nim wyruszycie w górę, jeszcze mała ciekawostka. Kolonia została założona w roku 1873 przez osadników austriackich ze Styrii, którzy zostali tutaj sprowadzeni przez Habsburgów z Żywca –  właścicieli tej ziemi. Pracowali oni początkowo przy lesie, później spora część z nich wyemigrowała. A pozostałością po tamtych czasach są niemiecko brzmiące nazwiska niektórych mieszkańców Kolonii.

szlak na Wielką Raczę
szlak na Wielką Racze

Dojście do Schroniska na Wielkiej Raczy powinno zająć Wam zgodnie z czasówkami 2h, podczas których przespacerujecie 4,3 km oraz pokonacie 523 metry przewyższenia. Opuszczając parking przejdziecie asfaltem dosłownie 200 metrów, gdzie szlak zaraz ucieka w prawo i zaczyna się wznosić. W dużej mierze wiedzie odsłoniętym terenem, pozwalając podziwiać okoliczne szczyty Beskidu Żywieckiego. Gdy po godzinie spaceru ujrzycie nieco wyższe, skaliste wierzchołki, to śpieszymy z informacją, że nie są to Tatry, a przepiękna słowacka Mała Fatra! Osobom, którym będzie mocno doskwierało Słońce, mamy dobrą informację, ostatnie 800 metrów do schroniska wiedzie już nieco bardziej lasem. Na szlaku spotkaliśmy bardzo dużo osób, które spacerowały w towarzystwie swoich psich przyjaciół.

Na szlaku na Wielką Raczę znajduje się jedno czujne miejsce. Jest ono praktycznie na samym finale podejścia. W pewnej chwili żółty szlak ostro skręca w prawo, porzucając szeroką alejkę, na rzecz dość wąskiej, już typowo leśnej ścieżki. Są odpowiednie znaki ostrzegawcze, ale sami je nieświadomie zignorowaliśmy. Na szczęście 50 metrów dalej alejka dociera do grzbietu, gdzie przemykają czerwone i zielone szlakówki. Wystarczy wówczas skręcić w prawo i kontynuując spacer czerwonym szlakiem, dotrzecie po 7 minutach do Schroniska na Wielkiej Raczy.

szlak na Wielką Racze
Wielka Racza szlak
Wielka Racza

Schronisko na Wielkiej Raczy

Co prawda nie jest to najpiękniejsze beskidzkie schronisko, ale za to jest położone w cudnym miejscu. Schronisko na Wielkiej Raczy znajduje się nieco poniżej szczytu, na wysokości 1236 m n.p.m. Budynek powstał z inicjatywy bielskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w grudniu roku 1934. W trakcie przejścia frontu w roku 1945, schronisko zostało trafione pociskami artyleryjskimi i rozszabrowane. Ówczesny gospodarz, Bronisław Jarosz, za zgodą Oddziału PTT, przewiózł furmankami to, co udało się uratować do również rozszabrowanego schroniska na Klimczoku.

Z uwagi na bezpośrednie sąsiedztwo granicy państwowej i ograniczeń w poruszaniu się w strefie nadgranicznej, budynek schroniska zaczął niszczeć. W roku 1964 na Wielką Raczę przybyła komisja PTTK, która miała w zamiarze postanowić o rozbiórce budynku. Jednak nie była jednomyślna i zamiast o rozbiórce, zdecydowała o generalnym remoncie obiektu! Wkrótce zostały otwarte szlaki graniczne i schronisko stało się jednym z popularniejszych w Beskidzie Żywieckim. Do obiektu doprowadzono prąd, a następnie w roku 1982 również wodę.

Schronisko na Wielkiej Raczy
Wielka Racza

W ostatniej dekadzie zeszłego stulecia schronisko zostało rozbudowane, poprzez dobudowanie części murowanej do dotychczasowego drewnianego budynku. W wakacje roku 1999 zostało otwarte tutaj przejście turystyczne – Rycerka Górna Wielka Racza – Oszczadnica Wielka Racza. Dziś schronisko oferuje w swoich progach kilkadziesiąt miejsc noclegowych. Ale to nie wszystko, ponieważ najpiękniejszy nocleg tutaj jest na polanie szczytowej, powyżej schroniska. Cena za taką noc to raptem 20 pln od osoby.

W latach 20’ oraz 30’ zeszłego stulecia funkcjonowało w stylowej leśniczówce nieistniejące już Schronisko turystyczne pod Wielką Raczą.  Zapewne utraciło na znaczeniu na rzecz okolicznych schronisk, w tym właśnie na Wielkiej Raczy oraz na Przegibku.

Wielka Racza wieża widokowa
platforma widokowa na wielkiej raczy

Wielka Racza Was uraczy

Istnieje kilka teorii, skąd pochodzi nazwa szczytu. Choćby taka, że w gwarze żywieckiej słowo rajczula, oznacza zagrodę dla owiec. Lub też, jak wskazują niektórzy badacze, że jest ona związana nazwą pobliskiej miejscowości Rajcza. Jednak najciekawsza teoria głosi, choć to bardziej podanie, aniżeli fakt, że nazwa szczytu Wielka Racza pochodzi od słowa „raczyć się”. A wszystko to za sprawą dawnych włodarzy Żywiecczyzny, którzy toczyli graniczne spory z swoimi węgierskimi oponentami. Gdy doszli do porozumienia, Komorowscy wydali na szczycie wielką ucztę, na której „raczyli się” winem i biesiadowali. Kiedy i czy tak faktycznie było, tego nie wiemy.

Ale pewni jesteśmy za to faktu, że Wielka Racza znajduje się w głównym grzbiecie Beskidu Żywieckiego. A do tego przez szczyt przebiega polsko-słowacka granica oraz Wielki Europejski Dział Wodny. Szczyt również jest zwornikiem dla długiego bocznego grzbietu, który odbija tutaj na Słowację. Dzięki temu Wielka Racza wznosi się nad trzema dolinami, którymi to spływają do mórz trzy potoki: Racza, Klubinský potok i Oszczadnica. Jest ona również największą górą Beskidów Kysuckich, czyli słowackiej części Beskidu Żywieckiego, jak również jednym z najwyższych szczytów Beskidu Żywieckiego.

Wielka Racza
Wielka Racza panorama

Pierwsze wzmianki o Wielkiej Raczy pochodzą z dokumentu z roku 1417. Wiemy również, że w połowie XVI wieku wypasali na jej halach swoje stada Wołosi. A niedługo później, pomiędzy pasterzami z posiadłości ziemskich Budatina i Streczna, dochodziło do krwawych walk o tereny pasterskie. W tutejszych, nieco niedostępnych lasach, ukrywali się również zbójnicy, na których urządzano obławy. Na południowych stokach Wielkiej Raczy, czyli już po słowackiej stronie, w roku 1976, utworzono rezerwat przyrody Veľká Rača, który chroni przyrodę na powierzchni 313 ha. W rezerwacie tym znajdują się fragmenty naturalnego boru jodłowo-świerkowego, piaskowcowe wychodnie i liczne niby-jaskinie, zwane skalnymi dziurami.

A teraz przejdźmy do tego co najpiękniejsze. W zasadzie większa część Wielkiej Raczy jest zalesiona. Jednak na jej samym szczycie znajduje się całkiem sporych rozmiarów hala. I nie powstała ona w wyniku działania ludzi. Jest ona halą naturalnego pochodzenia. Jest o tyle niespotykane, ponieważ naturalna granica lasów w tej części beskidzkich rubieży jest nawet 150 metrów wyżej. Rozpościera się stąd cudna panorama, która obejmuje falujące Beskidy, Małą Fatrę, Wielkiego Chocza, Niżne Tatry oraz samiuśkie Tatry. Aby wzrok sięgał hen dalej, wspólnymi siłami, Słowacy oraz Polacy w 1997 roku wybudowali tutaj niewielką platformę widokową. Ponadto, na szczycie znajdziecie ustawiony w czerwcu 2010 z inicjatywy Milana Tomana, krzyż pojednania polsko-czesko-słowacki „Żebyśmy wszyscy stanowili jedno”.

widok z Wielkiej Raczy
Wielka Racza namiot

Wielka Racza na nartach (Ski)

Nieco poniżej szczytu, już po słowackiej stronie, znajduje się kompleks narciarski Snow Paradise Veľká Rača Oščadnic, w miejscowości Oszczadnica, na wysokości 639-1048 m n.p.m. Znajdziecie tutaj około 14 km tras zjazdowych o różnym stopniu trudności. Wszystkie trasy są sztucznie naśnieżane. Ponadto znajdziecie tutaj tor saneczkowy oraz trasy biegowe o długości 1, 3 i 5 km.

Szalki turystyczne na Wielką Raczę

Wielka Racza leży na skrzyżowaniu kilka szlaków. Schodzą się tutaj dwa polskie, czerwony i żółty oraz słowackiegi zielony. Zatem do schroniska Wielka Racza można dotrzeć w następujących konfiguracjach:

Czas przejścia ze Zwardonia na Wielką Raczę czerwonym szlakiem wynosi 5h 25 min.
Żółty szlak z Rycerki Górnej – Kolonii zajmuje 2h.
Trasa spod Schroniska PTTK na Przegibku (krótki odcinek niebieskim i później czerwonym) powinien zająć Wam 3h 43 min. Natomiast w drugą stronę, z Wielkiej Raczy na Przegibek to już kwestia 3h 12 min.
Szlak zielony ze słowackiej Oszczadnicy to 3h 10 min.

Wielka Racza pod namiotem
Wielka Racza pod namiotem

Wielka Racza pogoda

Aby dobrze przygotować się do górskiej wycieczki, warto zawczasu dobrze przestudiować meteogramy. Najgorzej, jak spadnie niespodziewany deszcz, gdy nie mamy kurtek w plecaku ;p Aby sprawdzić pogodę na Wielkiej Raczy, odsyłamy Was do dwóch stron, do których mamy największe zaufanie, jeśli chodzi o górskie prognozy. Zatem klikajcie tutaj: Wielka Racza pogoda I oraz Wielka Racza pogoda II.

Kamera na Wielkiej Raczy

Na samym szczycie Wielkiej Raczy, tuż obok platformy widokowej, znajduje się słup, na którym została zamontowana kamera. Niestety, przeczesaliśmy internet, jak również dzwoniliśmy do schroniska i póki co obraz jest niedostępny. Mamy nadzieję, że w przyszłości się to zmieni, bo widoki są tutaj wyborne.

Wielka Racza namiot
Wielka Racza
Wielka Racza
Wielka Racza szlak

Obserwuj nas i bądź z nami na bieżąco!


Drogi Czytelniku,

Mamy nadzieję, że udało Ci się odnaleźć na blogu wszystkie niezbędne informacje i zaplanować swój urlop. Będziemy wdzięczni za skromny napiwek wrzucony do blogowej skarbonki lub wsparcie naszych działań poprzez zakupy w naszym małym górskim sklepie. Dziękujemy serdecznie i do zobaczenia na szlaku 🙂


kozica wilk baner1
Super 1

1 Comment

  1. Kurczę….już myślałam, że zdecydowałam się na Wielką Rycerzową, ale tu widzę piękne widoki na szczycie :< co lepsze na pierwszy raz?

Write A Comment